Trwa ładowanie...

Niepowściągliwe wymioty ciężarnych. Przyczyny, objawy i leczenie

 Ewa Rosiecka
18.11.2023 14:38
Niepowściągliwe wymioty ciężarnych to uporczywe, trudne do kontrolowania ataki wymiotów
Niepowściągliwe wymioty ciężarnych to uporczywe, trudne do kontrolowania ataki wymiotów (Adobe Stock)

Niepowściągliwe wymioty ciężarnych to ekstremalny przebieg ciążowych mdłości. Takich dolegliwości żadna ciężarna nie powinna bagatelizować, nieraz wymagają bowiem pomocy lekarza, a w niektórych przypadkach hospitalizacji. Występują u ponad 1 proc. przyszłych mam. Jak często występują niepowściągliwe wymioty w ciąży? Jakie są przyczyny niepowściągliwych wymiotów w ciąży? Jakie są zalecane metody leczenia niepowściągliwych wymiotów ciężarnych?

spis treści

1. Co to są niepowściągliwe wymioty ciężarnych i jakie są ich objawy?

W ciąży wiele kobiet doświadcza wymiotów, jednak niepowściągliwe wymioty (hyperemesis gravidarum - HG) stanowią ekstremalny przypadek, charakteryzujący się uporczywymi, trudnymi do kontrolowania atakami wymiotów.

Niepowściągliwe wymioty są rzadkie i stanowią mniejszość przypadków ciężkich nudności i wymiotów w ciąży. Szacuje się, że dotyczą one około 1-2 proc. wszystkich ciąż.

Ciężarne, które borykają się z tym zaburzeniem, cierpią również z powodu:

Zobacz film: "Wstyd nie zapytać - ciąża bez opryszczki"
  • zaburzeń równowagi wodno-elekrolitowej;
  • odwodnienia;
  • ketonurii;
  • bólów głowy;
  • chronicznego zmęczenia;
  • częstych zasłabnięć;
  • znaczna utrata masy ciała (powyżej 5 proc.).

Kobiety cierpiące z powodu niepowściągliwych wymiotów w ciąży często mają także niskie ciśnienie krwi, szybkie tętno, skóra zaś traci na elastyczności. W ich konsekwencji nieprawidłowości występują również w wynikach laboratoryjnych.

Zwykle dolegliwości te ustępują do 16-20 tygodnia ciąży, czasem jednak ciężarne borykają się z nimi aż do dnia porodu. W takiej sytuacji zalecane są kontrolne wizyta do specjalisty.

2. Jakie są główne przyczyny wystąpienia niepowściągliwych wymiotów w czasie ciąży?

Przyczyna występowania niepowściągliwych wymiotów w ciąży nie jest w pełni znana. Wyróżniamy kilka czynników powodujących prawdopodobnie taki stan:

  • zmiany hormonalne, które zachodzą w organizmie kobiet spodziewających się dziecka, przede wszystkim wzrost stężenia gonadotropiny kosmówkowej i estradiolu w pierwszym trymestrze ciąży;
  • młodsze kobiety w pierwszej ciąży są także bardziej narażone na wystąpienie tej dolegliwości;
  • większe ryzyko niepowściągliwych wymiotów występuje wśród kobiet, które we wcześniejszej ciąży doświadczyły już tej dolegliwości, jak i u tych, u których w rodzinie występowały takie przypadku;
  • inne choroby, z którymi boryka się ciężarna, takie jak: cukrzyca, nadczynność tarczycy, czy choroby neurologiczne, metaboliczne czy zaburzenia żołądkowo-jelitowe mogą także wzmagać ryzyko wystąpienia tej dolegliwości.

Badania pokazują również, że bardziej narażone na tę dolegliwość są kobiety:

3. Czy niepowściągliwe wymioty mogą wpływać na zdrowie matki i dziecka?

Komplikacje związane z wymiotami? Nadmiernie trudne wymioty mogą prowadzić do:

  • odwodnienia;
  • utraty masy ciała;
  • niedożywienie;
  • zasadowicy metabolicznej;
  • zaniku mięśni;
  • zaburzeń elektrolitowych.

Dolegliwości te mogą stanowić ryzyko zarówno dla zdrowia matki, jak i rozwijającego się dziecka. W skrajnych przypadkach może dojść do poważnych powikłań, takich jak niedobór składników odżywczych czy też poród przedwczesny przed ukończeniem 37. tygodnia życia.

4. Leczenie wymiotów ciężarnych

Jak sobie radzić z wymiotami w ciąży? W przypadku występowania niepowściągliwych wymiotów w ciąży najważniejsze jest odpowiednie nawodnienie ciężarnej. Poza elektrolitami, przy tej dolegliwości należy uzupełniać niedobór witaminy B1, by nie dopuścić do poważniejszych powikłań.

U ciężarnych, u których nie zauważono poprawy po nawodnieniu, zwykle wprowadza się leczenie farmakologiczne. Dobrą skutecznością w łagodzeniu objawów niepowściągliwych wymiotów w ciąży charakteryzuje się witamina B6 (pirodyksyna).

W leczeniu tej dolegliwości stosuje się również:

  • leki przewciwhistamionowe;
  • antagonistów receptora dopaminy;
  • antagonistów receptora serotoniny o działaniu przeciwwymiotnym.

Jeśli ten rodzaj leczenia nie przynosi poprawy, ciężarna wielokrotnie trafia do szpitala, a spadek ciała utrzymuje się, wdrażane jest żywienie dojelitowe lub pozajelitowe. Procedury te zarezerwowane są jedynie dla bardzo ciężkich przypadków, z uwagi na ryzyko zakażeń i innych powikłań.

Czy dieta lub zmiany w nawykach żywieniowych mogą pomóc w kontrolowaniu wymiotów? Warto stosować się także do ogólnych zaleceń dla ciężarnych:

  • unikać kofeiny i pikantnych, ciężkostrawnych i kwaśnych potraw oraz jedzenia o intensywnym zapachu;
  • jeść mało i często;
  • pić napar z imbiru;
  • stosować dietę bogatobiałkową i ubogotłuszczową;
  • unikać bodźców mogących wywoływać namioty.

Ważne jest także wsparcie emocjonalne, dlatego też pomocne mogą być techniki relaksacji i psychoterapia.

Rekomendowane przez naszych ekspertów

Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze