Przeciwciała w ciąży

Wykrywanie konkretnych przeciwciał jest powszechną formą diagnostyki medycznej. Oznaczanie miana przeciwciał może uchronić przed negatywnym wpływem niektórych chorób na stan płodu. Przeciwciała bywają również przydatne w diagnostyce nawracających poronień.

1. Przeciwciała u ciężarnych

Przeciwciała, czyli immunoglobuliny są białkami wydzielanymi przez komórki plazmatyczne w przebiegu odpowiedzi immunologicznej typu humoralnego. Mają one zdolność do swoistego rozpoznawania antygenów. Jako część układu odpornościowego u człowieka przeciwciała odgrywają zasadniczą rolę w obronie organizmu przed bakteriami i pasożytami. Wykrywanie konkretnych przeciwciał jest powszechną formą diagnostyki medycznej.

2. Przeciwciała odpornościowe

Badanie w profilaktyce konfliktu serologicznego polega na określaniu obecności lub braku przeciwciał odpornościowych w osoczu kobiety ciężarnej, które mogą być skierowane przeciwko antygenom krwinek czerwonych płodu. Przeciwciała odpornościowe mogą przedostawać się przez łożysko. Jeżeli krwinki czerwone płodu lub noworodka zawierają antygen, dla którego organizm matki wytworzył przeciwciała, to przeciwciała te, łącząc się z antygenami krwinek dziecka, niszczą jego krwinki czerwone, prowadząc do tzw. choroby hemolitycznej noworodków o różnym stopniu nasilenia. Taki stan określa się jako konflikt serologicznymiędzy matką a płodem. Typowym przykładem konfliktu serologicznego jest konflikt w układzie grupowym krwi Rh. Badanie grupy krwi oraz obecności czynnika Rh powinno być wykonane u każdej kobiety do 10 tygodnia ciąży. W przypadku kobiet Rh ujemnych pomiędzy 21 a 26 tygodniem ciąży przeprowadza się badanie na obecność przeciwciał anty-Rh. Jeżeli przeciwciała zostaną wykryte, należy określić ich rodzaj i miano oraz regularnie kontrolować ich poziom zgodnie z zaleceniami lekarza ginekologa. Należy również rozważyć konieczność podania immunoglobulin anty-D.

3. Badanie przeciwciał w kierunku chorób

Przed planowaniem ciąży lub w pierwszych tygodniach od zapłodnienia powinno się wykonać badanie przeciwciał takich jak:

Zobacz film: "Jak dbać o siebie w czasie ciąży?"

• VDRL. Jest to badanie przeciwciał w kierunku kiły. Dodatni wynik może oznaczać zakażenie krętkiem bladym.
• Badanie przeciwciał w kierunku toksoplazmozy (IgG, IgM). Gdy IgG jest dodatnie (+) i IgM jest dodatnie (+), należy rozpocząć leczenie. Gdy IgG jest dodatnie (+), a IgM jest ujemne (-), oznacza to przebyte zakażenie. Gdy IgG jest ujemne (-) i IgM jest ujemne (-), oznacza to, że nie doszło do kontaktu z pasożytem i nie występuje odporność. Gdy IgG jest ujemne (-), a IgM jest dodatnie (+), oznacza to, że wynik jest nieswoisty i konieczne jest powtórzenie badań za trzy tygodnie.
• Badanie przeciwciał w kierunku wirusa cytomegalii. Ujemne IgM i IgG oznacza brak zakażenia.
• Badanie przeciwciał w kierunku różyczki. Dodatni wynik przeciwciał w klasie IgG oznacza odporność na tę chorobę.
• Badanie przeciwciał w kierunku wirusowego zapalenia wątroby typu B i C.
• Badanie przeciwciał anty-HIV. Wynik pozytywny świadczy o zakażeniu wirusem HIV.

O zasadności przeprowadzenia poszczególnych badań powinien zdecydować specjalista ginekolog.

4. Przeciwciała antyfosfolipidowe a poronienie

W przypadku nawracających poronień jednym z elementów diagnostyki jest ocena poziomu przeciwciał antyfosfolipidowych. Z obecnością przeciwciał antyfosfolipidowych we krwi wiąże się choroba zwana zespołem antyfosfolipidowym. Jest to niezapalna układowa choroba tkanki łącznej, która charakteryzuje się współwystępowaniem zakrzepicy naczyniowej oraz niepowodzeniami położniczymi.