Szumy uszne. Przyczyny, objawy i leczenie

Szumy uszne to dolegliwość polegająca na odczuwaniu dźwięków w uszach lub głowie bez zewnętrznego źródła dźwięku. Mogą przybierać różne formy, takie jak szum, buczenie, dzwonienie czy świst. Szumy uszne są częstym zjawiskiem, a ich wpływ na jakość życia pacjentów może być znaczny. Jakie są przyczyny szumów usznych? Czy szumy uszne mogą być spowodowane przez hałas lub głośne dźwięki? Czy istnieją skuteczne metody leczenia szumów usznych?

1. Co to są szumy uszne?

Szumy uszne (znane również jako tinnitus) to subiektywne odczucie dźwięków, które pacjent słyszy w swoich uszach lub głowie, choć żadne zewnętrzne źródło dźwięku nie istnieje.

Odgłosy te mogą mieć różny charakter, taki jak szum, buczenie, trzaskanie, świst czy dzwonienie. Mogą być bardziej zauważalne w cichym otoczeniu, co może utrudniać spokojny sen czy skupienie się na codziennych czynnościach.

Zobacz film: "Jak zadbać o prawidłowe relacje z dzieckiem?"

Szumy uszne u dzieci występują prawie tak często jak u osób dorosłych. Zgodnie z szacunkami w sposób świadomy doświadcza ich niemal co trzeci młody człowiek, jednak maluchy prawie nigdy się na to nie skarżą.

Może to wynikać m.in. z tego, że dzieci zazwyczaj przebywają w hałaśliwym środowisku, w którym trudniej jest wychwycić szum. Mają też mniejsze rozeznanie, co jest stanem normalnym, a co zaburzeniem, czyli mogą zauważać szum w uszach, jednak nie uznają tego za coś niepokojącego.

2. Czy istnieją różne typy szumów usznych?

Szumy uszne można podzielić na dwa główne typy:

• szumy uszne somatyczne, związane z funkcjonowaniem mięśni szyi, szczęki lub innych struktur anatomicznych, które mogą zmieniać się w odpowiedzi na ruchy głowy lub żuchwy;
• szumy uszne neuropatyczne, wynikające z uszkodzenia lub zaburzeń w układzie nerwowym, takie jak neuropatia słuchowa.

3. Jakie są przyczyny szumów usznych?

Szumy uszne - przyczyny? Szumy uszne mogą wynikać z różnych czynników. Wielu ludzi doświadcza przejściowych szumów usznych po ekspozycji na głośne dźwięki, na przykład po koncercie. Jednak trwałe szumy uszne mogą wynikać z innych czynników, takich jak:

• uszkodzenie słuchu - często wiąże się to z naturalnym procesem starzenia się, uszkodzenie komórek słuchowych wewnętrznego ucha może prowadzić do szumów usznych;
• wystawienie na hałas - osoby pracujące w głośnych miejscach narażone na dźwięki o dużym natężeniu zwiększone ryzyko wystąpienia szumów usznych;
• problemy neurologiczne - niektóre problemy związane z układem nerwowym mogą prowadzić do szumów usznych;
• choroby układu krążenia - zaburzenia krążenia, jak np. nadciśnienie, mogą wpływać na przepływ krwi w obszarach ucha i wywoływać szumy.

Szumy uszne mogą powstawać także w przebiegu różnych schorzeń lub infekcji bakteryjnych czy wirusowych, takich jak:

• wysiękowe zapalenie ucha środkowego;
• przerost trzeciego migdałka;
• niedoleczona grypa.

Czasem szumy uszne mogą występować również w chorobach tarczycy - niedoczynności lub nadczynności, lub być reakcją na zmiany zwyrodnieniowe lub dyskopatyczne szyjnego odcinka kręgosłupa.

Do uszkodzenia komórek słuchowych może dojść również wskutek stosowania leków, w tym niektórych antybiotyków.

Szumy uszne mogą występować także w przypadku zalegania woskowiny w przewodzie słuchowym, wody (np. po kąpieli w basenie) lub w wyniku przebicia błony bębenkowej ucha.

4. Jakie są objawy szumów usznych?

Szumy uszne - objawy:

• zaburzenia snu - mogą utrudniać zasypianie;
• stres i niepokój - wpływ szumów usznych na codzienne funkcjonowanie może wywoływać stres i strach;
• trudności w skupieniu się - szumy uszne mogą utrudniać koncentrację na zadaniach.

Szumy uszne u dzieci, jak wcześniej wspomniano mogą nie być przez nie dostrzegane, jednak mogą objawiać się:

• problemami z koncentracją;
• przygnębieniem;
• rozdrażnieniem;
• agresją.

5. Diagnostyka szumów usznych

Jakie badania są wykonywane w celu diagnozy szumów usznych? Diagnoza szumów usznych zwykle obejmuje:

• wywiad medyczny;
• badanie fizyczne;
• badanie nosa, ucha, gardła oraz ocena funkcjonowania układu nerwowego;
• w niektórych przypadkach zalecane jest wykonanie badania audiometrycznego, rezonansu magnetycznego i badania krążenia.

6. Czy szumy uszne są objawem poważnej choroby?

Szumy uszne same w sobie mogą być objawem różnych stanów, ale nie zawsze wskazują na poważną chorobę. Mogą być wynikiem, jak wcześniej wspomniano wielu czynników, w tym uszkodzenia słuchu, narażenia na hałas czy problemów neurologicznych.

Czy szumy uszne są trwałe, czy mogą zniknąć samoistnie? Szumy uszne niekoniecznie prowadzą do utraty słuchu, ale mogą wpływać na zdolność skupienia się na dźwiękach zewnętrznych. Trwałość szumów usznych jest zróżnicowana - u niektórych mogą zniknąć samoistnie, a u innych pozostają przez długi czas.

7. Czy szumy uszne są uleczalne?

Szumy uszne - leczenie? Nie istnieje jednoznaczny lek na szumy uszne, ale istnieją różne metody zarządzania nimi. Mogą to być terapie behawioralne, terapie dźwiękowe, metody relaksacyjne czy terapie farmakologiczne.

Doraźną pomocą mogą być generatory tzw. białego szumu - urządzenia emitujące dźwięki, w których szum może się "rozmyć", co pozwala pacjentowi zignorować go i spokojnie zasnąć.

Czy aparaty słuchowe mogą pomóc w przypadku szumów usznych? Jeśli szumy łączą się z ubytkiem słuchu, może być to korzystne rozwiązanie. Aparaty słuchowe mogą pomóc w maskowaniu szumów usznych poprzez generowanie dodatkowych dźwięków lub wzmacnianie dźwięków z otoczenia, co może skupić uwagę osoby na innych dźwiękach.