Zaburzenia erekcji

Zaburzenia erekcji (ang. Erectile Dysfunction – ED) to dysfunkcja seksualna występująca u mężczyzn, która objawia się brakiem wzwodu i/lub wytrysku, pomimo podniecenia i satysfakcjonującej gry wstępnej. Zaburzenia erekcji bywają również określane jako niemoc płciowa lub impotencja. Ze względu na to, że w odbiorze społecznym termin „impotencja” budzi jednoznacznie negatywne skojarzenia, coraz częściej używa się neutralnego określenia – zaburzenia erekcji lub angielskiego skrótu ED. Zaburzenia erekcji dotyczą najczęściej mężczyzn powyżej 50. roku życia, jednak mogą one dotykać one panów w każdym wieku.

1. Problemy seksualne mężczyzn

Jeśli mężczyzna nie jest zdolny do osiągnięcia i/lub utrzymania wzwodu prącia w stopniu wystarczającym do odbycia stosunku płciowego, mówi się wówczas o zaburzeniach erekcji. Brak wzwodu najczęściej współwystępuje z brakiem ejakulacji (nie następuje wytrysk nasienia). Zaburzenia erekcji rozpoznawane są wówczas, gdy niewystarczający wzwód penisa ma miejsce w 25% podejmowanych prób współżycia płciowego. Zaburzenia wzwodu mają najczęściej charakter przewlekły. Przedłużający się w czasie problem odbija się na ogólnym zdrowiu pacjenta, a w szczególności oddziałuje na jego sferę emocjonalną.

W Polsce na zaburzenia wzwodu cierpi około 3,5 mln mężczyzn. Tylko 35% z nich zdaje sobie sprawę ze swoich problemów seksualnych, a jedynie 250 tysięcy poddaje się leczeniu. Zaburzenia erekcji to zjawisko narastające, ściśle związane nie tylko z wydłużeniem się czasu życia, ale również z niekorzystnymi czynnikami cywilizacyjnymi, takimi jak stres i szybkie tempo życia. U ponad połowy mężczyzn z dysfunkcjami wzwodu schorzenie jest diagnozowane przy okazji leczenia innych chorób. Sami pacjenci często nie przyznają się do swoich „łóżkowych problemów” i wstydzą się rozmawiać na temat ED. Choroby dotyczące sfery intymnej człowieka w Polsce są nadal sferą tabu, szczególnie wśród starszych mężczyzn.

Zobacz film: "Choroby, na które powinnaś się zaszczepić przed ciążą"

Jak wykazują badania statystyczne, od zaobserwowania problemów ze wzwodem do momentu zgłoszenia się do lekarza mija średnio prawie dwa lata. Zaledwie co czwarty mężczyzna, który przyznaje się do problemów z erekcją, szuka pomocy lekarskiej. Większość wstydzi się przyznać do obniżenia się ich sprawności seksualnej i bagatelizuje lub lekceważy problem. Zaburzenia erekcji przede wszystkim mocno nadwyrężają poczucie własnej wartości. Niektórzy mężczyźni początkowo nie dowierzają, że problemy ze wzwodem mogły im się przytrafić albo traktują je jako problemy przejściowe. Inni z kolei akceptują stan rzeczy, biorąc go za rezultat starzenia się.

ED nie mogą być lekceważone, ponieważ prowadzą do zaburzeń emocjonalnych, utrudniają normalne funkcjonowanie, skutkują nieudanym życiem seksualnym i mogą mieć negatywny wpływ na powodzenie związku. Mężczyzna, w związku z niemożnością zaspokojenia seksualnego partnerki, ma poczucie winy i wstydu. Może zacząć unikać intymnych zbliżeń ze strachu przed porażką. Czuje się niespełniony. Stres związany z ED sprawia, że mężczyzna oddala się emocjonalnie od partnerki albo czuje się przez nią odrzucony.

2. Przyczyny zaburzeń erekcji

Przyczyny zaburzeń erekcji mogą mieć dwojaki charakter – fizyczny lub psychiczny. Przyczyny organiczne dotyczą aż 80% przypadków dysfunkcji erekcyjnych i są spowodowane przez:

• wiek mężczyzny (andropauza),
• nieprawidłowości lub uszkodzenia naczyń i ciał jamistych prącia, np. choroba Peyroniego (stwardnienie ciał jamistych prącia),
• uszkodzenie nerwów obwodowych (polineuropatia),
• niektóre zaburzenia i choroby neurologiczne, np. stwardnienie rozsiane, stwardnienie zanikowe boczne, urazy rdzenia kręgowego,
• zaburzenia hormonalne,
• choroby serca i nadciśnienie tętnicze,
• choroby nerek,
• cukrzycę,
• zabiegi chirurgiczne na gruczole krokowym,
• wady rozwojowe narządów płciowych, np. stulejka, spodziectwo, wierzchniactwo,
• przyjmowane leki, np. leki na nadciśnienie, leki przeciwdepresyjne, leki uspokajające, diuretyki.

Należy wiedzieć, że problemy z erekcją mogą być objawem niemalże każdego schorzenia, skutkującego osłabieniem i przemęczeniem organizmu mężczyzny. Impotencja organiczna występuje wtedy, gdy chory nie jest w stanie osiągnąć wzwodu z powodu wieku lub choroby. O zaburzeniu mówi się tylko wtedy, gdy trudności z seksem powtarzają się wielokrotnie, pomimo istnienia dobrej relacji emocjonalnej między partnerami w długo trwającym związku. Pojawianie się problemów ze wzwodem w epizodycznych kontaktach seksualnych, szczególnie gdy towarzyszy im silne napięcie nerwowe, jest zjawiskiem normalnym.

Psychogenne przyczyny zaburzeń erekcji wiążą się z blokowaniem mechanizmów wzwodu przez ośrodkowy układ nerwowy. Do czynników psychicznych, wpływających na problemy z erekcją, należą:

• lęk przed niezdolnością do odbycia stosunku płciowego,
• niska samoocena i kompleksy, np. kompleks małego członka,
• problemy w związku, np. ochłodzenie uczuć, poczucie winy, poczucie grzechu,
• zahamowania seksualne wynikające z poprzednich doświadczeń uczuciowych,
• lęk przed zapłodnieniem partnerki i niechcianą ciążą,
• lęk przed zarażeniem się chorobą weneryczną,
• zaburzenia rozwoju psychoseksualnego,
• stres w pracy,
• skłonność do skupiania uwagi na sobie,
• szkodliwe uzależnienia – papierosy, alkohol, narkotyki.

3. Czynniki ryzyka zaburzeń wzwodu

Aż 80% przypadków problemów z erekcją uwarunkowanych jest innymi schorzeniami, np. cukrzycą, miażdżycą, a także zabiegami chirurgicznymi w obrębie prostaty lub stosowanymi lekami. Zaburzenia erekcji o podłożu psychologicznym są charakterystyczne dla młodszych pacjentów. Jakie czynniki mogą zwiększać ryzyko wystąpienia zaburzeń wzwodu?

• Hormony – po 40. roku życia obniża się poziom testosteronu, a więc maleje również libido.
• Rak stercza i inne schorzenia gruczołu krokowego.
• Operacje prostaty i operacje w obrębie jelita grubego.
• Leki obniżające ciśnienie krwi, leki na wrzody żołądka, leki przeciwdepresyjne, chemioterapia.
• Urazy rdzenia kręgowego i miednicy.
• Palenie papierosów i picie alkoholu – powodują zaburzenia przepływu naczyniowego.
• Starzenie się – powoduje zaburzenia przepływu krwi przez ciała jamiste prącia.
• Depresja i pobudzenie emocjonalne.

4. Porady dla mężczyzn z ED

• Prowadź zdrowy styl życia: rzuć palenie, nie pij alkoholu, aktywnie spędzaj wolny czas i zdrowo się odżywiaj.
• Kontroluj ciśnienie tętnicze i masę ciała.
• Nie rezygnuj z aktywności seksualnej, ponieważ częste erekcje stymulują penisa.
• Staraj się rozwiązywać problemy pojawiające się w związku i szczerze rozmawiaj z partnerką.
• Wykonuj ćwiczenia mięśni Kegla polegające na napinaniu mięśni dna miednicy podczas oddawania moczu.
• Zasięgnij porady urologa i omów z lekarzem postępowanie lecznicze.

Leczenie zaburzeń wzwodu w większości przypadków opiera się na farmakoterapii. Najbardziej znanym lekiem jest viagra. Stosuje się również pochodne morfiny. Medycyna alternatywna zaleca picie zielonej herbaty.

Joanna Krocz