Ból brzucha u dziecka. Przyczyny, leczenie i pierwsza pomoc

Aby odnaleźć przyczynę bólu brzucha u dziecka, trzeba zwrócić uwagę na to:

• w którym miejscu dokładnie boli brzuch;
• czy dziecko ma inne objawy;
• kiedy dziecko zaczęło skarżyć się na ból brzucha;
• jak długo dziecko boli brzuch.

Najczęstszą przyczyną bólu brzucha jest zatrucie pokarmowe. Tej dolegliwości, oprócz bólu brzucha, mogą towarzyszyć m.in. wymioty, biegunka i podwyższona temperatura ciała. Bardzo ważne jest podawanie dziecku odpowiedniej ilości płynów, ponieważ często w trakcie zatruć dochodzi do odwodnienia organizmu. Należy również postarać się zahamować wymioty i biegunkę.

U małych dzieci konsultacja lekarska jest niezbędna, natomiast u dzieci starszych należy skonsultować się z lekarzem, gdy dolegliwości są bardzo nasilone i utrzymują się dłużej niż 2-3 dni.

Jeśli malucha boli brzuch zawsze przed wyjściem do przedszkola, ból może być to symptom napięcia psychicznego. Dziecko po prostu boi się i nie znaczy to, że ból jest symulowany, a „brzuszek i główka to szkolna wymówka”.

Stres może wywoływać objawy somatyczne, lecz można z nimi skutecznie walczyć poprzez uczenie dziecka radzenia sobie z napięciem.

Ból brzucha u dziecka po jedzeniu może świadczyć też o tym, że maluch za dużo zjadł. Trzeba zwracać uwagę na to, czy dziecko nie je także zbyt łapczywie, robić przerwy w posiłkach, no i przede wszystkim – dawać dobry przykład spokojnego jedzenia.

U niektórych maluchów w ten sposób objawia się też alergia pokarmowa.

Jeśli dziecko oprócz bólu brzucha ma także biegunkę i wymioty, przyczyną bólu najprawdopodobniej jest tzw. grypa żołądkowa (wywoływana nie przez wirusy grypy, a przez inne wirusy, najczęściej rotawirusy, stąd jej druga nazwa - biegunka rotawirusowa).

Silny ból brzucha u dziecka w prawej górnej części brzucha, zaostrzający się przy uniesieniu prawej nogi oznacza zapalenie wyrostka robaczkowego. Towarzyszy mu gorączka i wymioty. Taki ból brzucha u dziecka wymaga jak najszybszej interwencji lekarskiej, być może także operacji usunięcia wyrostka.

Ból brzucha lub ból podbrzusza u dziecka rzadziej oznacza inne problemy, na przykład powikłania cukrzycy.

Innym problemem są zaparcia. Dziecko ma wówczas problem z wypróżnieniem się. Przyczyną zaparć może być m.in. zła dieta, za mała ilość przyjmowanych płynów, zmiana otoczenia związana z podróżą, a nawet stres.

Jeżeli dziecko ma często problemy z zaparciami, należy przyjrzeć się jego diecie, zadbać o codzienną dawkę ruchu, postarać się, aby maluch wyrobił sobie nawyk regularnego wypróżniania się, a ostatecznie skontaktować się z lekarzem.

W przypadku bólu brzucha u dziecka lub/i wymiotów trwających dłużej niż 24 godziny trzeba pójść z dzieckiem do lekarza, niezależnie od innych czynników i pozostałych objawów.

Najlepiej też skonsultować się z lekarzem, jeśli dziecko wygląda bardzo źle – jest blade, poci się, jest bardzo słabe, nie chce jeść, a także rodzic nie jest stanie go rozproszyć zabawą czy bajką.

Jeśli ból brzucha u dziecka ma ewidentnie podłoże psychologiczne i pojawia się, kiedy dziecko się boi, trzeba z maluchem porozmawiać. Nie zaszkodzi też dopytać przedszkolanki czy nauczycielki, czy nie ma z dzieckiem problemów w szkole lub przedszkolu.

Pójście do nowej szkoły zawsze jest stresujące dla dziecka, ale jeśli nie wiążą się z tym dodatkowe problemy, bóle brzucha u dziecka powinny przejść. Nie znaczy to jednak, że maluch w takiej sytuacji nie potrzebuje wsparcia.

Przy grypie żołądkowej na ból brzucha u dziecka nie pomogą antybiotyki, bo jest on najczęściej wywołana przez wirusy. Dziecko jest szczególnie narażone na odwodnienie w czasie wymiotów i biegunki, dlatego najważniejsze jest nawadnianie. Należy podawać dziecku wodę lub słabą herbatę małymi porcjami, wtedy lepiej się nawodni.

Alergia pokarmowa u dzieci wymaga prowadzenia dziennika zawierającego wszystko, co dziecko zjadło. Trzeba zapisywać także, kiedy pojawia się ból brzucha u dziecka. Lekarz będzie wtedy mógł zdiagnozować, na co dziecko jest uczulone.

Ból brzucha jest jedną z najczęstszych dolegliwości dziecięcych. Jednak mimo wszystko, przy każdym jego wstąpieniu należy zwrócić szczególną uwagę na charakter symptomów i z wszelkimi wątpliwościami zwracać się do pediatry.

Aby postawić prawidłową diagnozę lekarz będzie musiał się dowiedzieć, kiedy pojawiły się dolegliwości bólowe, których miejsc dotyczą i czy nie towarzyszą im inne objawy. Niezwykle istotna jest też rozmowa z rodzicem na temat zaobserwowanych nieprawidłowości.

Podczas zbierania wywiadu od dziecka najważniejsze jest, aby pozwolić mu się swobodnie wypowiedzieć i nie narzucać odpowiedzi na pytania. W ten sposób uzyskamy najbardziej rzetelną informację o dolegliwościach malucha. Jeśli ból jest ostry, do czasu wizyty u lekarza nie należy podawać dziecku jedzenia ani picia.

Na bóle brzucha, które nie wymagają interwencji lekarza ani chirurga, jak w przypadku wyrostka robaczkowego, można odwołać się do domowych metod. Przede wszystkim należy spróbować podać małemu pacjentowi kilka kropel mięty. Łagodzi ona nudności i koi bóle.

Dobry jest także gorący okład na brzuszek. Można zastosować termofor, ciepły okład albo podgrzany woreczek z pestkami czereśni. Okład z naparem z rumianku uspokaja i łagodzi ból. Okład z melisą działa rozkurczowo, podczas gdy okład z naparem z krwawnika przeciwdziała zapaleniom.

Na bóle brzuszka dobry jest też ziołowy syrop z anyżu, koperku i kminku. Nasiona trzeba rozgnieść, zalać wrzątkiem i parzyć pod przykryciem 5 minut. Podawać dzieciom 2-3 filiżanki dziennie. Na wszelkie bóle związane z brzuchem dobre są także herbaty – rumiankowa, miętowa i z melisy.