Czym są zatoki szczękowe?

Zatoki szczękowe to upowietrzone jamy ulokowane nieopodal nosa. Są odpowiedzialne za rezonans w czasie mówienia i ogrzewanie czaszki, dzięki czemu jest ona lżejsza. Jamy szczękowe często ulegają zapaleniu, które przenosi się ze stanów zapalnych zębów lub infekcji śluzówki nosa.

1. Co to są zatoki szczękowe?

Zatoki szczękowe to dwie jamy o pojemności około 24 centymetrów sześciennych (u osoby dorosłej), które (obok zatoki czołowej, zatoki klinowej, zatok sitowych przednich i tylnych) stanowią część zatok pobocznych nosa. Zatoki szczękowe znajdują się w trzonach kości szczękowych. Powstają już w życiu płodowym dziecka i przestają rosnąć, gdy pojawią się stałe zęby. Ściany zatok pokrywa błona śluzowa, która jest odpowiedzialna za produkcję wydzieliny spływającej do jamy nosa. Funkcja zatok szczękowych polega na wytwarzaniu rezonansu w trakcie mówienia. Ponadto powietrze we wnętrzu tych jam ogrzewa czaszkę, zmniejszając jej ciężar.

2. Zapalenie zatok

Zobacz film: "Jak zadbać o prawidłowe relacje z dzieckiem?"

Ulokowanie zatok szczękowych nieopodal nosa skutkuje podatnością na rozwój stanu zapalnego. Jamę zatoki z jamą nosową łączy przewód nosowy środkowy. Jeśli śluzówka nosa ulegnie zmianom chorobowym, stan zapalny przeniesie się również na zatoki. W przypadku obrzęku śluzówki nosa w czasie przeziębienia ujścia zatok zostają zamknięte całkowicie lub częściowo. Wówczas wydzielina produkowana przez błonę śluzową zatok nie ma ujścia i gromadzi się, stanowiąc pożywkę dla bakterii i wirusów. W rezultacie rozwija się zapalenie zatok.

Objawy stanu zapalnego zatok to:

• dolegliwości bólowe i wrażenie rozpierania w okolicy policzka;

• katar;

• zatkany nos;

• zaburzenia węchu lub osłabienie tego zmysłu;

• gorączka (w przypadku bakteryjnego zapalenia zatok).

Ze względu na ulokowanie zatok szczękowych w trzonach kości szczękowych, przyczyną stanu zapalnego jest infekcja zębów. Jeśli bowiem dojdzie do stanu zapalnego zębów, może on z łatwością przenieść się również na zatoki szczękowe.

3. Torbiel w zatokach szczękowych

Torbiel, inaczej zwana śluzowiakiem, rozwija się w niedrożnych zatokach szczękowych. Przyczyną jej powstania jest przewlekłe zapalenie błony śluzowej zatok. Jeśli torbiel jest mała, schorzenie przebiega bezobjawowo. Jeżeli osiągnie znaczny rozmiar, objawem są bóle głowy, a także deformacja policzka i wytrzeszcz oczu. Torbiel może zwiększyć swe rozmiary do tego stopnia, że przedostaje się do oczodołu i jamy nosowej. W zatokach szczękowych najczęściej rozwija się nowotwór płaskonabłonkowy.