Depresja u mężczyzn. Przyczyny, objawy, leczenie
Depresja u mężczyzn, podobnie jak u kobiet zaliczana jest do chorób cywilizacyjnych, jak cukrzyca czy otyłość. Mężczyźni rzadziej niż kobiety zgłaszają się jednak do lekarza i zdecydowanie częściej bagatelizują pierwszej objawy tej choroby, takie jak agresja, wybuchowość, problemy ze snem, a nawet próby samobójcze. Jakie są przyczyny depresji u mężczyzn? Jak ją leczyć?
1. Depresja u mężczyzn
Depresja to powszechna, ale poważna choroba. Może wpływać na zdolność myślenia, odczuwania i wykonywania codziennych czynności. By można było stwierdzić depresję, chory musi odczuwać jej objawy przez co najmniej dwa tygodnie.
Według Amerykańskiego Towarzystwa Psychologicznego około 9 proc. mężczyzn w USA każdego dnia odczuwa niepokój lub depresję, a ponad 40 proc. mężczyzn w ciągu swojego życia doświadcza choć jednego epizodu depresji.
Według WHO ponad 300 mln ludzi cierpi na tę chorobą. Niestety prawie połowa chorych nie otrzymuje leczenia. Liczba mężczyzn umierających w wyniku samobójstwa jest cztery razy większa niż kobiet, co może wynikać z tego, że w tym przypadku jest ona o wiele rzadziej diagnozowana.
Dlaczego tak się dzieje? Winne są stereotypy - depresja u mężczyzn obrosła mitami i absurdami, takimi jak:
- "mężczyźni nie chorują na depresję" - to jedno z najpowszechniejszych przekonań; depresja u mężczyzn może być trudniejsza do zdiagnozowania, ponieważ mogą ukrywać swoje objawy i emocje, jednak choroba ta dotyka w takim samym stopniu kobiet, jak i mężczyzn;
- "depresja u mężczyzn jest oznaką słabości" - ten mit potęguje stygmatyzację mężczyzn chorujących na depresję; depresja nie jest kwestią słabości i może dotknąć każdego, niezależnie od płci;
- "mężczyźni nie okazują emocji" - zakłada się, że panowie nie wyrażają emocji, jednak nie jest to prawda, mogą wyrażać je w inny sposób, np. przez złość, agresję lub autoagresję;
- "mężczyźni nie potrzebują pomocy psychologicznej lub psychiatrycznej" - każdy może potrzebować pomocy, a bagatelizowanie tych potrzeb może powodować, że chorzy będą czuć się niezrozumiani i osamotnieni.
Depresja to choroba psychiczna, która może dotknąć każdego, dlatego warto rozwiewać te mity, by zachęcić chorych do szukania pomocy oraz zrozumienia, że depresja nie jest przejawem słabości, ale chorobą.
2. Przyczyny depresji u mężczyzn
Przyczyny depresji są podobne dla każdego człowieka. Na jej występowanie mają wpływ zarówno czynniki genetyczne, jak i nieprawidłowości dotyczące ilości różnych neuroprzekaźników w ośrodkowym układzie nerwowym.
Najczęstsze przyczyny depresji u mężczyzn:
- nieszczęśliwy związek - często depresja to następstwo trudności zawodowych lub rodzinnych; mężczyznom trudno rozmawiać o konfliktach i napięciach w związku, mogą od nich uciekać, zamykając się w sobie i przez ciągłe nierozwiązane problemy, popadać w depresję;
- narodziny dziecka - ogólnym czynnikiem ryzyka zaburzeń depresyjnych są poważne zmiany życiowe, do których zaliczamy m.in. śmierć bliskiej osoby, przeprowadzkę, zmianę pracy, ale również narodziny dziecka; warto wspomnieć, że istnieje coś takiego jak depresja poporodowa u mężczyzn, choć zaburzenia te znacznie częściej występują u młodych matek; ojciec może obawiać się, czy będzie w stanie wychować dziecko, może ponadto odczuwać presję z powodu odpowiedzialności za swoje dziecko;
- problemy zawodowe - duży związek z męską depresją mają problemy w pracy - w społeczeństwie istnieje przekonanie, to do mężczyzny należy zapewnienie bytu rodzinie; jeśli nie jest w stanie tego zrobić, może popaść w tę chorobę.
3. Jak objawia się depresja u mężczyzn?
Depresja może objawiać się symptomami natury psychicznej, fizycznej oraz emocjonalnej. Objawy mogą wystąpić pojedynczo lub wszystkie razem.
Najczęstsze objawy depresji u mężczyzn:
- ból i ucisk w klatce piersiowej;
- nawracające bóle głowy;
- zmęczenie;
- zaburzenia rytmu serca;
- problemy z erekcją, impotencja;
- zaburzenia gospodarki hormonalnej;
- problemy żołądkowe (wzdęcia, biegunka, zaparcia);
- nagła utrata wagi lub znaczne jej przybranie;
- zaburzenia pamięci;
- problemy z koncentracją;
- smutek, obniżenie nastroju;
- obsesyjne myślenie;
- problemy ze snem (bezsenność lub nadmierna senność);
- myśli lub próby samobójcze.
U osób chorych na depresje pojawia się tendencja do popadania w skrajności - z nagłego stanu podniecenia mogą popadać w rezygnację, tracąc zainteresowanie pracą, bliskimi i ogólnie tym, co się wokół nich dzieje.
Ich libido spada, nie wykazują chęci do życia intymnego. Pojawia się poczucie beznadziejności, braku celu i sensu.
W niektórych przypadkach może pojawić się złość na obecną sytuację i próba radzenia sobie z nią na własną rękę m.in. poprzez:
- nadużywanie alkoholu;
- stosowanie narkotyków;
- kompulsywne palenie papierosów;
- hazard;
- kompulsywne jedzenie;
- uzależnienie od gier i mediów społecznościowych;
- podejmowanie ryzykownych działań jak np. uprawianie seksu bez zabezpieczenia;
- brawurowa jazda samochodem.
4. Leczenie depresji u mężczyzn
Depresja może być leczona psychoterapią, pomocną w wyrażeniu myśli i uczuć. Terapeuta pomaga rozumieć przyczyny depresji i wypracować sposoby radzenia sobie w tym doświadczeniu.
Pomocna może być także terapia lekami, jednak zawsze powinna być stosowana pod nadzorem lekarza.
W podnoszeniu nastroju i redukcji stresu odpowiedni może być wysiłek fizyczny. Warto pamiętać, że unikanie alkoholu lub substancji psychoaktywnych jest ważne w procesie leczenia tej choroby.
Pamiętajmy także o:
- regularnym śnie, który ma ogromne znaczenie w procesie leczenia;
- dobrych relacjach z bliskimi;
- rozwijaniu zdrowych metod radzenia sobie ze stresem;
- praktykowaniu hobby.
5. Czego nie mówić mężczyźnie choremu na depresję?
Depresja jest chorobą, która dotyczy ludzi bez względu na płeć czy wiek. Mimo to, jak wcześniej wspomnieliśmy, pewne panujące stereotypy nakazują mężczyznom nie okazywać słabości, co może sprawić, że dla wielu panów mówienie o swojej chorobie może być bardzo trudne.
Czego nie powinniśmy mówić mężczyźnie choremu na depresję?
- "Bądź twardy";
- "Przestań narzekać";
- "Musisz być silny"
- "Inni mają gorzej";
- "Napij się, to zrobi Ci się lepiej";
- "Przejdzie Ci".
Depresja to coś więcej niż chwilowy spadek nastroju i wymaga profesjonalnej pomocy oraz wsparcia.