Dziecięce choroby groźne dla kobiet w ciąży
Ciąża to okres, w którym kobieta powinna szczególnie dbać o swoje zdrowie. Szkodzić mogą jednak nie tylko papierosy, alkohol czy przyjmowane leki. Życiu dziecka mogą zagrozić także choroby przenoszone przez starsze rodzeństwo.
Wiadomo jednak, że kobieta spodziewająca się kolejnego dziecka nie zostawi starszego potomstwa, gdy to zachoruje. W jaki sposób więc uchronić się przed chorobami zakaźnymi? Sprawdźmy, które z nich występują najczęściej i czym może grozić zarażenie się nimi w ciąży.
Ospa wietrzna
Za pojawienie się ospy wietrznej odpowiedzialny jest wirus Varicella Zoster. Choroba ta ujawnia się najczęściej u niemowląt i dzieci w wieku przedszkolnym oraz wczesnoszkolnym. W tym wieku nie jest ona niebezpieczna dla zdrowia. Inaczej jest jednak, gdy do zarażenia ospą wietrzną dochodzi u młodzieży i osób dorosłych. Przebieg choroby jest wtedy dużo cięższy.
Zarazić się można drogą kropelkową: wraz z wydychanym powietrzem, przez spojówki czy błonę śluzową nosa oraz ust. Wirus wylęga się przez 1-2 dni. Pierwsze objawy to: gorączka, biegunka, brak apetytu i bóle głowy. Następnie na skórze pojawia się wysypka, która bardzo swędzi.
Zarażenie się ospą przez kobietę spodziewającą się dziecka jest najbardziej niebezpieczne w I trymestrze ciąży. Może dojść wtedy do zarażenia płodu przez łożysko. W efekcie dziecko posiada niską masę urodzeniową, wady kończyn i wzroku czy zaburzenia funkcjonowania układu moczowego. W niektórych przypadkach życie noworodka jest zagrożone.
Kobiecie w ciąży zarażonej ospą wietrzną podawany jest lek przeciwwirusowy VZV-acyklowir. Przy podejrzeniu zarażenia stosuje się natomiast immunoglubinę, jednak nie daje to pewności, że wirus się nie wylęgnie. Właśnie dlatego przed planowaniem ciąży należy się zaszczepić.
Zobacz także: Uchroń dziecko przed ospą wietrzną!
Różyczka
Zagrożeniem dla życia kobiety w ciąży i jej płodu jest także różyczka. Najczęściej chorują na nią przedszkolaki i uczniowie szkoły podstawowej - wtedy nie jest groźna dla życia. Wirus wylęga się 16-21 dni. Do zakażenia dochodzi przez ok. siedem dni przed pojawieniem się wysypki i 5-6 dni po jej wystąpieniu.
Symptomami są: osłabienie, bóle głowy, katar oraz zapalenie spojówek. Wysypka w różyczce jest bardzo charakterystyczna – są to bladoróżowe i czerwone grudki lub plamki zlewające się ze sobą. Pojawia się także powiększenie węzłów chłonnych.
Podobnie jak przy ospie wietrznej, różyczką można zarazić przez łożysko płód. Najgroźniejsze jest zarażenie się do 16. tygodnia ciąży, gdy u dziecka kształtują się wszystkie organy wewnętrzne. Skutkiem tego mogą być: wady wzroku, słuchu czy choroby płuc i nerek. Wirus ten może być także przyczyną poronień lub narodzin martwego dziecka.
Przy podejrzeniu kontaktu z różyczką, ciężarnej podaje się gamma-globulinę, czyli przeciwciała hamujące dalszy rozwój wirusa. Najważniejsza jest jednak profilaktyka – kobiety w ciąży na trzy miesiące przed planowaną ciążą powinny się zaszczepić.
Zobacz także: Objawy, których nie wolno ignorować
Rumień zakaźny
Na rumień zakaźny najczęściej chorują dzieci w wieku od 2 do 12 lat. Chorobę wywołuje parwowirus B-19 – bardzo niebezpieczny dla kobiet w ciąży. Do zarażenia dochodzi przez krew lub drogą kropelkową. Objawami są: bóle głowy i gardła, osłabienie oraz bóle mięśni – podobne symptomy daje grypa. Po tygodniu pojawia się wysypka.
Rumień zakaźny u kobiet objawia się także poliatropatią, czyli stanem zapalnym dłoni, kolan i nadgarstków. Ciężarne skarżą się wtedy na bóle stawów.
Najbardziej niebezpieczne jest zachorowanie w I trymestrze ciąży – może się to skończyć śmiercią dziecka. Skutkiem zarażenia się w II trymestrze jest natomiast anemia oraz niewydolność serca. Im ciąża jest bardziej zaawansowana, tym mniejsze jest ryzyko zarażenia dziecka.
Zobacz także: Co można w ciąży?
Cytomegalia
Cytomegalię wywołuje cytomegalowirus przenoszony przez krew, pot, łzy i mocz. Symptomami choroby są: gorączka, zmęczenie, kaszel, bóle głowy i mięśni oraz powiększone węzły chłonne. Zakażenie najczęściej jednak przebiega bezobjawowo.
Kobieta chora może zarazić dziecko nie tylko, gdy jest w brzuchu, ale i podczas porodu i karmienia piersią. Cytomegalowirus jest bardzo niebezpieczny dla płodu. W tym wypadku mogą wystąpić wady systemu nerwowego, uszkodzenia mózgu czy przedwczesny poród.
I tutaj ważna jest profilaktyka. Kobiety w ciąży powinny często myć ręce i zwracać uwagę na kontakt z dziećmi o podobnych do wcześniej wymienionych objawów. Do zarażenia cytomegalią najczęściej dochodzi u nauczycielek, które na co dzień przebywają z dużą liczbą dzieci.
Zobacz także: Jakie szczepienia należy wykonać przed zajściem w ciąże?
Opryszczka
Opryszczkę, czyli wirusową chorobę skóry i błon śluzowych, wywołuje wirus HSV-1. Najczęściej zarażają się nią dzieci do piątego roku życia. Do zarażenia dochodzi poprzez pocałunek czy korzystanie z tych samych sztućców i szklanek. Wirus przenosi się także na rękach. Opryszczka objawia się najczęściej na wargach i okolicach nosa.
Wirusem zarazić się mogą również kobiety w ciąży. Opryszczka w I trymestrze jest niebezpieczna - może nawet wywołać przedwczesny poród, co często kończy się narodzinami martwego dziecka. Możemy temu zapobiec. Kobiety spodziewające się dziecka nie powinny całować starszych dzieci w usta oraz korzystać z tych samych naczyń co najmłodsi.
Zobacz także: Postępowanie przy przedwczesnym porodzie