Jak rozpoznać alergię?
W celu wprowadzenia skutecznego leczenia alergii należy skonsultować się z lekarzem i poddać się testom alergicznym. Badania diagnostyczne w alergii to m.in. punktowe testy skórne, śródskórne i płatkowe, testy prowokacyjne, rynomanometria i spirometria. Rozpoznanie przyczyny uczulenia pozwala zredukować jego objawy.
1. Objawy alergii
Do najczęściej występujących symptomów alergii zalicza się:
- sezonowy lub całoroczny nieżyt nosa,
- zapalenie spojówek,
- pokrzywkę (swędzące bąble i obrzęk naczynioruchowy),
- duszności,
- zaburzenia pracy układu pokarmowego (biegunki lub zaparcia).
Zaobserwowanie tych objawów powinno skłonić chorego do wizyty w gabinecie lekarza rodzinnego lub, w przypadku reakcji skórnych, dermatologa, którzy skierują go do alergologa. Lekarz od alergii przeprowadza z pacjentem wywiad alergologiczny. Pyta o rodzinne predyspozycje do tego typu chorób i skłonności do reakcji alergicznych w przeszłości. Niezbędne jest badanie przedmiotowe pacjenta, po którym następują badania diagnostyczne w alergii.
Zobacz także:
2. Badania alergiczne
Wyróżnia się następujące testy alergiczne: punktowe testy skórne, śródskórne i płatkowe, testy prowokacyjne, test prowokacji spojówek i dooskrzelowe testy wziewne. W trakcie testów skórnych antygen wzorcowy jest nanoszony na zadrapaną powierzchnię skóry na plecach lub przedramieniu. Następnie mierzy się średnicę bąbla i otoczki rumieniowej, które są wskaźnikiem liczby aktywowanych przeciwciał. Wynik testów skórnych zależy m.in. od stopnia wrażliwości tkanek na działanie mediatorów. Z kolei dooskrzelowe testy wziewne służą ocenie reakcji dolnych dróg oddechowych na alergen i nieswoistej reaktywności oskrzeli (przeprowadza się test prowokacji histaminą albo zimnym powietrzem).
Prowokacyjne testy donosowe mają postać m.in. inhalacji alergenem. Ocenie podlega stopień reakcji śluzówki nosa na podaną substancję. Testy prowokacyjne są wykorzystywane w diagnostyce alergii wziewnej lub zawodowej. Z kolei test prowokacji spojówek przebiega w następujący sposób: jedno oko zakrapla się wyciągiem alergenowym, drugie rozcieńczalnikiem. Jeżeli pojawi się zaczerwienienie narządu wzroku i świąd, to znak, że pacjent jest uczulony na podany mu alergen. Inne badania alergii to:
- rynomanometria,
- spirometria,
- oznaczanie ilościowe całkowitej i swoistej immunoglobuliny E w surowicy krwi,
- ocena liczby granulocytów kwasochłonnych we krwi obwodowej (informuje o stanie nasilenia zapalenia).
Zadaniem rynomanometrii jest ocena zdolności przepływu powietrza przez nos w zależności od różnicy ciśnienia pomiędzy początkiem a końcem jamy nosowej. Z kolei spirometria (wykorzystywana m.in. w diagnostyce astmy) polega na pomiarze różnych objętości i szybkości przepływu powietrza w drogach oddechowych. Oznaczanie swoistej IgE wykonuje się w odniesieniu do roztoczy kurzu domowego, pleśni, pyłków traw, drzew i pokarmów. To badanie wykonuje się u dzieci i dorosłych, gdy przeprowadzenie innych badań nie jest możliwe z powodu przyjmowania leków, które mogłyby zaburzyć obraz wyników.