Trwa ładowanie...

Marskość wątroby. Objawy, leczenie, rokowania

 Ewa Rosiecka
30.06.2023 00:16
Marskość wątroby to najczęściej skutek nadużywania alkoholu
Marskość wątroby to najczęściej skutek nadużywania alkoholu (Adobe Stock)

Marskość wątroby to choroba o przewlekłym charakterze, która prowadzi do powstawania zwłóknień tego narządu i nierzadko do nieodwracalnych zmian w jej miąższu. Wśród przyczyn tej choroby najczęściej wymieniany jest alkoholizm, wirusowe zapalenie wątroby oraz inne schorzenia. Czym jest marskość wątroby? Jak diagnozuje się marskość wątroby? Jakie są dostępne metody leczenia marskości wątroby?

spis treści

1. Czym jest marskość wątroby?

Marskość wątroby to często występująca choroba, która dotyczy nawet 10 proc. populacji. Nie u każdego można ją rozpoznać za życia. Stanowi 9. co do częstości przyczynę wszystkich zgonów i 5. przyczyną zgonów osób w wieku 45 - 65 lat. Częściej zapadają na nią mężczyźni niż kobiety.

Marskość wątroby dzielimy na trzy rodzaje, zależnie od wielkości guzków:

Zobacz film: "Ciekawe gry i zabawy dla całej rodziny"
  • postać drobnoguzkowa - z guzkami o podobnej wielkości - do 3 mm;
  • postać wielkoguzkowa - z guzkami o zróżnicowanej wielkości - od 3 mm do kilku cm;
  • postać mieszana.

Jest to poważne schorzenie, prowadzące do powstania nieodwracalnych uszkodzeń wątroby. Źródłem problemu jest włóknienie miąższu wątroby - bliznowacenie, czyli pojawianie się tkanki łącznej, która w coraz większym stopniu zakłóca prawidłowe funkcjonowanie tego narządu. Pojawiają się problemy z odprowadzaniem żółci, dochodzi także do wzrostu ciśnienia w żyle wrotnej wątroby.

Tego rodzaju zmiana struktur wątroby powoduje:

  • ograniczenie sprawności metabolizmu wątrobowego;
  • powstanie nadciśnienia wrotnego;
  • w kolejnych stadiach niewydolność wątroby.

Z uwagi na czynnik wywołujący chorobę wyróżniamy:

  • marskość alkoholową;
  • marskość pozapalną;
  • marskość żółciową;
  • marskość zastoinową;
  • marskość uwarunkowaną genetycznie.

2. Jakie są przyczyny marskości wątroby?

Najczęstszą przyczyną tej choroby jest nadużywanie alkoholu, a także przewlekłe infekcje wirusami zapalenia wątroby typu B lub C.

Inne przyczyny marskości:

  • przewlekłe choroby dróg żółciowych powodujące cholestazę;
  • autoimmunologiczne zapalenie wątroby;
  • toksyny, niektóre leki i środki chemiczne;
  • zakrzepica żył wątrobowych;
  • niektóre wrodzone i nabyte choroby metaboliczne (takie jak m.in. otyłość, cukrzyca, choroba Wilsona, stłuszczeniowe zapalenie wątroby).

3. Jakie są czynniki ryzyka rozwoju marskości wątroby?

Do czynników ryzyka wystąpienia marskości wątroby, oprócz niektórych chorób i procesów immunologicznych, zaliczamy:

  • nadużywanie alkoholu;
  • palenie tytoniu;
  • płeć męską;
  • uwarunkowania genetyczne.
Niewydolność wątroby. Przyczyny, objawy, leczenie
Niewydolność wątroby. Przyczyny, objawy, leczenie

Niewydolność wątroby jest stanem, w którym narząd ten nie jest w stanie prawidłowo pracować. Może wynikać

przeczytaj artykuł

4. Jakie są objawy marskości wątroby?

U niemal połowy pacjentów (30 - 40 proc.) marskość wątroby w pierwszym etapie choroby przebiega bezobjawowo i wykrywana jest przypadkiem w czasie rutynowych badań lub zabiegów przeprowadzanych z innego powodu.

Symptomy marskości nasilają się razem z postępem choroby i dotyczą różnych części organizmu.

4.1. Marskość wątroby - objawy ogólne

  • utrata apetytu, nie zamierzony spadek masy ciała;
  • osłabienie, łatwe męczenie się;
  • stany podgorączkowe;
  • zaburzenia koncentracji;
  • przybranie typowej dla tej choroby postawy tzw. kasztanowego ludzika - szczupłe kończyny dolne górne wynikające z zaniku mięśni, powiększony obwód brzucha.

4.2. Marskość wątroby - objawy skórne

  • zmiany naczyniowe o typowym, gwiaździstym kształcie, określane jako pajączki wątrobowe;
  • rumień dłoniowy i podeszwowy;
  • żółtaczka (pogarszanie się jej znacznie pogarsza rokowania);
  • świąd skóry w marskości typu żółciowego;
  • białe przebarwienia na paznokciach;
  • wzmożona pigmentacja skóry;
  • łatwe powstawanie siniaków;
  • poszerzone naczynia żylne na brzuchu wokół pępka.

4.3. Objawy ze strony układu pokarmowego

  • biegunki;
  • wzdęcia;
  • wymioty;
  • nudności;
  • powiększenie śledziony i wątroby;
  • wygładzenie języka;
  • wodobrzusze;
  • krwawienie z nosa i dziąseł;
  • ból z prawej okolicy pod żebrami.

4.4. Objawy ze strony układu endokrynologicznego

  • cukrzyca;
  • feminizacja u mężczyzn (utrata owłosienia na klatce piersiowej oraz pod pachami, u kobiet hirsutyzm);
  • hipogonadyzm (zanik jąder, utrata libido i impotencja, u kobiet zaburzenia miesiączkowania i bezpłodność).

4.5. Objawy zaburzeń czynności wątroby zagrażających życiu

  • krwawienie z przewodu pokarmowego (głównie wymioty świeżą krwią);
  • nieprzyjemny zapach oddechu chorego, podobny do zapachu gnijącego mięsa;
  • nasilona żółtaczka;
  • nagłe pogorszenie stanu psychicznego (nienaturalna senność lub niepasująca do okoliczności nadmierna wesołość);
  • gorączka i ból brzucha u osób cierpiących na wodobrzusze;
  • bezmocz lub skąpomocz.

5. Rozpoznanie marskości wątroby

W stadium zaawansowanym choroby lekarz może postawić diagnozę na podstawie samego obrazu klinicznego chorego oraz przeprowadzonego wywiadu.

Na wczesnym etapie choroby można ją wykryć jedynie poprzez wykonanie odpowiednich badań laboratoryjnych z krwi, jak:

  • próby wątrobowe (ALT, ALP, AST, BIL, GGTP);
  • HCV przeciwciała;
  • albumina;
  • HBs przeciwciała;
  • HBs antygen.

Ponadto lekarz czasem zleca takie badania jak:

6. Marskość wątroby - leczenie

Leczenie tego schorzenia polega na:

  • eliminacji przyczyny, która doprowadziła do choroby;
  • zapobieganiu dalszemu postępowi choroby (spowolnieniu procesu włóknienia komórek tego narządu, zapobieganiu powikłań lub/i ich leczeniu).

Nie ma jednego leku na marskość wątroby, można jednak podjąć działania, które skutecznie spowolnią przebieg choroby. Jeśli chory spożywa alkohol w nadmiernych ilościach, przede wszystkim powinien tego zaprzestać.

7. Jakie są możliwe powikłania związane z marskością wątroby?

Wśród potencjalnych powikłań związanych z marskością wątroby znajdują się:

  • encefalopatia wątrobowa;
  • żylaki przełyku;
  • wodobrzusze;
  • zastoinowa splenomegalia;
  • gastropatia, enteropatia, kolopatia wrotna;
  • zespół wątrobowo - płucny;
  • zespół wątrobowo - nerkowy;
  • rak wątrobowokomórkowy;
  • cholestaza.

8. Marskość wątroby - rokowania

Jakie są perspektywy dla osób z marskością wątroby? Jeśli choroba ta zostanie zdiagnozowana na wczesnym etapie (gdy nie ma widocznych objawów, a choroba może być zdiagnozowana przez badania krwi) średnia długość życia wynosi 9 - 12 lat.

Jeśli choroba jest wykryta w zaawansowanym stadium (daje widoczne objawy na podstawie obrazu klinicznego i wywiadu) średnia długość życia wynosi maksymalnie 2 lata, jedyną szansą na wyzdrowienie jest przeszczep wątroby.

Jeśli choroba dotyczy osoby uzależnionej od alkoholu, bezwzględnym warunkiem poprawy stanu zdrowia jest zaprzestanie spożywania alkoholu.

Rekomendowane przez naszych ekspertów

Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze