Mocz w ciąży

W ciąży mocz bada się:

• na samym początku jej trwania,
• między 11. a 14. tygodniem,
• między 15. a 20. tygodniem,
• między 21. a 26. tygodniem,
• między 27. a 32. tygodniem,
• między 32. a 37. tygodniem,
• między 38. a 39. tygodniem,
• niedługo przed porodem, po 40. tygodniu ciąży.

Badanie moczu ma na celu wykrycie ewentualnych infekcji układu moczowego oraz nieprawidłowości w funkcjonowaniu nerek. Dzięki temu badaniu można też wykryć inne schorzenia, które mogą zakłócić przebieg ciąży.

W badaniu ogólnym moczu bada się jego ciężar właściwy. Jego norma wynosi 1,005-1,030 g/cm3. Zaniżony wynik oznacza rozcieńczenie moczu, które może być wywołane wypiciem zbyt dużej ilości płynów przed pobraniem próbki do badania. Może także sugerować zaburzenia w funkcjonowaniu nerek. Wynik przekraczający normę, oznaczający nadmierne zagęszczenie moczu, pojawia się zwykle po biegunce lub wymiotach.

Jeśli chodzi o pH moczu, powinien to być odczyn kwaśny. Kolor moczu powinien być słomkowy lub żółty, a klarowność zupełna.

W moczu nie powinny się pojawić następujące substancje:

• białko – jego obecność sugeruje gestozę, czyli zatrucie ciążowe;
• cukier – jego obecność może oznaczać cukrzycę;
• bilirubina – to końcowy produkt przemiany hemu (barwnika krwi), jej obecność w moczu może oznaczać żółtaczkę mechaniczną (wywołaną niedrożnością dróg żółciowych) lub uszkodzenie wątroby,
• ciała ketonowe – pojawiają się w moczu w wyniku gorączki, wymiotów, nieprawidłowości dietetycznych (niedożywienie, dieta ubogocukrowa i bogatotłuszczowa), a także cukrzycy lub mocznicy;
• urobilinogen – jego nadmierna ilość może sugerować problemy z wątrobą i drogami żółciowymi oraz metabolizmem hemoglobiny;
• wałeczki szkliste – to odlewy cewek nerwowych;
• nabłonki – to komórki, które w zwiększonej ilości mogą oznaczać stan zapalny dróg moczowych;
• leukocyty – jeśli badanie wykryje ich ponad 10 w polu widzenia, może to oznaczać stan zapalny dróg moczowych lub choroby nerek;
• krwinki czerwone (erytrocyty) – ich śladowa ilość (0-3 w polu widzenia) mieści się w normie, podwyższona może oznaczać kamicę;
• bakterie – ich obecność może wiązać się z nieprawidłowym pobraniem moczu i zanieczyszczeniem próbki (np. bakteriami z pochwy), ale także z infekcją cewki moczowej, pęcherza lub nerek.

Czasem w moczu pojawiają się śladowe ilości powyższych substancji. W ciąży może być to związane z tym, że próg filtracyjny nerek fizjologicznie się obniża. Bardzo niewielka ilość nie musi być więc powodem do niepokoju.

Każda nieleczona infekcja w ciąży może spowodować różnego rodzaju powikłania, na przykład przedwczesny poród. Badania w ciąży są bardzo ważne, gdyż pozwalają wykryć problemy zdrowotne jeszcze przed pojawieniem się jakichkolwiek objawów.