Monocyty - co oznacza zbyt niski lub zbyt wysoki poziom monocytów?
Monocyty to największe ze wszystkich krwinek. Zaliczamy je do leukocytów - białych krwinek. Regulują procesy odpornościowe, a zmiany w ich poziomie mogą świadczyć o chorobie. Zbyt dużo monocytów zwykle świadczy o infekcji lub zakażeniu, czasem w niektórych przypadkach oznacza nowotwór. Zbyt niski poziom może oznaczać choroby szpiku kostnego. Kiedy warto zbadać poziom monocytów? Jakie są normy monocytów we krwi?
1. Czym są monocyty?
Monocyty produkowane są w szpiku kostnym i stąd też wydostają się do krwi. Krążą przez krótki czas, po czym docierają do różnych narządów ludzkiego organizmu. W poszczególnych organach przechodzą przez ściany naczyń, stając się makrofagami. Monocyty w większości gromadzą się w obrębie śledziony.
Monocyty jako leukocyty związane są z odpornością ludzkiego organizmu. Ich podstawową rolą jest fagocytoza. Proces ten oznacza, że monocyty, które rezydują w różnych narządach jako makrofagi, mają za zadanie "zjadać" niepotrzebne komórki i resztki oraz patogeny.
Monocyty mają dużą zdolność do migracji, tak więc gdy w organizmie uruchomi się odpowiedź immunologiczna, monocyty mogą migrować do najbardziej odległych rejonów organizmu i tam walczyć z patogenami.
Monocyty produkują leukotrieony, interferony i interkuliny.
2. Kiedy powinniśmy sprawdzić poziom monocytów?
Badanie poziomu monocytów we krwi powinniśmy wykonać w takich przypadkach jak:
- problemy z odpornością;
- nawracające zakażenia;
- podejrzenie chłoniaka Hodgkina;
- monitorowanie leczenia stanu zapalnego;
- podstawowe badania oceniające stan zdrowia.
Najczęstszym wskazaniem do oznaczenia poziomu monocytów są częste infekcje wirusowe i bakteryjne oraz obniżona odporność, choć zwykle jest również oznaczany podczas rutynowej morfologii.
Dzięki temu także profilaktyczne badania pozwalają na wykrycie schorzeń układu odpornościowego, szczególnie na podstawie innych wyników badań oraz specyficznych objawów.
3. Normy poziomu monocytów
Jakie są normy poziomu monocytów w organizmie? Wszystko zależy od wieku pacjenta:
- w pierwszym roku życia: monocyty: 0,05-1,1 x 109/l 2-7 proc. leukocytów;
- w wieku czterech lat: monocyty: 0-0,8 x 109/l 2-7 proc. leukocytów;
- w wieku sześciu lat: monocyty: 0-0,8 x 109/l 2-7 proc. leukocytów;
- w wieku dziesięciu lat: monocyty: 0-0,8 x 109/l 1-6 proc. leukocytów;
- w wieku 21 lat: monocyty: 0-0,8 x 109/l 1-8 proc. leukocytów;
- w wieku dorosłym: monocyty: 0-0,8 x 109/l 1-8 proc. leukocytów.
U poszczególnych pacjentów liczba monocytów może być różna. Dla pełnego obrazu badania wykonywany jest obraz odsetkowy białych krwinek oraz analiza poszczególnych rodzajów leukocytów.
Otrzymane wyniki w każdym przypadku powinniśmy omówić z lekarzem, który spojrzy całościowo na wyniki badań i w razie konieczności skieruje nas na szczegółowe badania lub wdroży właściwe leczenie.
4. O czym może świadczyć podwyższony poziom monocytów?
Stan, w którym obserwujemy podwyższony poziom monocytów nazywany monocytozą. Może świadczyć o:
- chłoniaku Hodgkina;
- zakażeniach wirusowych, bakteryjnych lub pierwotniakowych;
- kolagenozach;
- chorobach spichrzeniowych;
- wrzodziejącym zapaleniu jelita grubego;
- nowotworach (ziarnica złośliwa, białaczka);
- chorobie Leśniowskiego-Crohna;
- może wystąpić także po splenektomii (usunięcie śledziony);
- okresie zdrowienia po ostrych zakażeniach;
- poalkoholowym uszkodzeniu wątroby;
- szpiczaku mnogim.
5. Co oznacza zbyt niski poziom monocytów?
Zbyt mała ilość monocytów we krwi to monocytopenia. Może świadczyć o:
- zaburzeniach odporności (wrodzonych lub nabytych);
- chorobach zanikowych szpiku kostnego;
- ostrych infekcjach;
- chemioterapii;
- złożonego niedoboru odporności sprzyjającego rozwojowi zakażeń mykobakteryjnych (MonoMAC);
- zażywaniu niektórych leków.
Zbyt mała ilość monocytów we krwi występująca przewlekle może prowadzić do powstania niedoboru wszystkich elementów morfotycznych krwi (pancytopenii); w wyniku tego zaburzenia spada liczba leukocytów, erytrocytów i trombocytów we krwi.
