Na czym polega odczulanie?

By złagodzić objawy uczulenia, u niektórych pacjentów alergolog podejmuje decyzję o rozpoczęciu odczulania alergicznego (immunoterapii swoistej). Terapia tego rodzaju polega na wielokrotnym podawaniu dawek szczepionki alergenowej, które są stopniowo zwiększane. Celem leczenia jest w tym przypadku wywołanie tolerancji immunologicznej oraz złagodzenie symptomów alergii.

1. Objawy alergii

Najczęściej sygnalizowane przez pacjentów objawy to: pokrzywka alergiczna, suchy kaszel, wodnisty katar, zaczerwienienie skóry, * problemy ze strony układu pokarmowego: biegunki, wzdęcia, zaparcia. Objawy alergii uzależnione są od rodzaju uczulenia.

2. Czym jest odczulanie?

Naukowcy nie są jeszcze całkowicie zgodni co do samego mechanizmu działania immunoterapii swoistej. Wiadomo jednak, że w czasie odczulania ma miejsce zmniejszenie stężenia specyficznych przeciwciał IgE (a to one odpowiadają za reakcję alergiczną). Aktywowane są ponadto limfocyty T (CD4+ CD25+), które hamują produkcję przeciwciał. W efekcie odczulania dochodzi również do ograniczenia procesu stanu zapalnego. Istnieją różne rodzaje immunoterapii swoistej. Szczepionkę można podać w formie wstrzyknięć (pod- i śródskórnie), doustnie, podjęzykowo, odoskrzelowo, a także donosowo (w formie inhalacji).

Terapia odczulająca przynosi zdecydowanej większości pacjentów ustąpienie lub złagodzenie objawów alergii. Jest to jednak sposób leczenia obarczony ryzykiem wystąpienia uogólnionej reakcji anafilaktycznej. Specjaliści robią jednak wszystko, by uniknąć tej sytuacji i by odczulanie było całkowicie bezpieczne. W tym celu przeprowadzają z chorym lub jego opiekunem (w przypadku małoletniego dziecka) bardzo dokładny wywiad lekarski, zlecają ponadto wykonanie testów skórnych. Odczulanie przeprowadza się ponadto w bardzo dobrze wyposażonych gabinetach i pod czujnym okiem specjalisty, tak by mógł on zareagować niemal natychmiast w chwili wystąpienia objawów wstrząsu anafilaktycznego. Szczególną ostrożność zachowuje się w przypadku, w którym alergia współwystępuje z astmą, testy skórne są wybitnie dodatnie lub też choroba ma bardzo ciężki przebieg.

3. Działanie niepożądane immunoterapii swoistej

Jak w każdej formie leczenia, również i odczulanie obarczone jest ryzykiem pojawienia się objawów niepożądanych. Najczęściej występują reakcje miejscowe objawiające się zaczerwienieniem skóry, świądem w miejscu podania, obrzękiem. Ryzyko zgonu w przypadku stosowania odczulania jest bardzo niskie (1 na 2,5 miliona wstrzyknięć), a korzyści płynące z tego rodzaju leczenia są niewspółmiernie większe od zagrożeń z niego wynikających.