Refluks żołądkowo-przełykowy

Refluks żołądkowo-przełykowy to zespół objawów, które powstają w następstwie cofania się kwaśnej treści pokarmowej z żołądka do przełyku. Refluks żołądkowo-przełykowy jest u noworodków i niemowląt dolegliwością dość powszechną - dotyka około 50 proc. dzieci już w pierwszym tygodniu życia. Można powiedzieć, że u niemowląt niewielki refluks jest fizjologiczny. Zazwyczaj cofanie pokarmu pojawia się po posiłku, często wiąże się z wydostawaniem się treści pokarmowej przez usta dziecka, czyli tak zwanym ulewaniem.

1. Przyczyny i objawy refluksu żołądkowo-przełykowego u niemowląt

Przyczyną refluksu żołądkowo-przełykowego u noworodków i niemowląt jest niedojrzałość, a tym samym niewydolność dolnego zwieracza przełyku lub mięśni części wpustowej żołądka. Powoduje to, że spożyty pokarm z żołądka cofa się do przełyku. Może on szybko z powrotem przemieszczać się do żołądka albo zalegać w przełyku, uszkadzając jego błonę śluzową, ewentualnie wydostawać się przez usta, co powszechnie nazywane jest ulewaniem. Refluks żołądkowo-przełykowy u noworodków i niemowląt jest zazwyczaj niegroźny i ustępuje samoistnie wraz z dojrzewaniem przewodu pokarmowego oraz stopniowymi zmianami w menu dziecka. Objawy cofają się zazwyczaj przed ukończeniem przez dziecko 6., maksymalnie 12. miesiąca życia.

U niemowląt objawy refluksu żołądkowo-przełykowego są dość łagodne. Zazwyczaj tuż po karmieniu z ust dziecka zaczyna wydobywać się biała, częściowo strawiona treść pokarmowa. Nie przysparza to dziecku bólu ani innych nieprzyjemnych odczuć. Gdy stwierdzimy objawy refleksu, nie ma się czym martwić - najprawdopodobniej z tego wyrośnie. Istnieją jednak, tzw. objawy alarmowe, do których należą:

Zobacz film: "Jak zaaranżować pokój dla niemowlaka?"

• utrata masy ciała przez dziecko;
• zaburzenia połykania;
• nocne napady kaszlu lub duszności;
• bezdechy.

Jeżeli obok typowych objawów refluksu zauważymy u dziecka któryś z wyżej wymienionych symptomów, powinniśmy jak najszybciej udać się do lekarza.

2. Leczenie refluksu żołądkowo-przełykowego u niemowląt

Refluks żołądkowo-przełykowy u niemowląt powinien ustąpić samoistnie w 2. półroczu życia dziecka. Nie oznacza to jednak, że musimy czekać, aż przewód pokarmowy naszej pociechy dojrzeje. Zanim to nastąpi, należy:

• nosić dziecko w pozycji pionowej po każdym posiłku, gdyż pozycja te ułatwia maluchowi odbijanie, przy jak najmniejszym cofaniu się treści pokarmowej;
• po karmieniu kłaść niemowlę w łóżeczku z lekko uniesioną główką (pod kątem ok. 30 stopni);
• jak najdłużej karmić dziecko piersią, gdyż u niemowląt karmionych naturalnie objawy refluksu są znacznie łagodniejsze;
• karmić dziecko często, a małymi ilościami pokarmu, gdyż przepełnianie żołądka sprzyja refluksowi.

Na rynku dostępne są ponadto zagęszczone mieszanki mleczne, oznaczone symbolem AR, zapobiegające cofaniu się pokarmu (AR - anti regurgitation formula).