Ropne upławy: przyczyny i leczenie

Upławy to pojęcie doskonale znane kobietom, zwłaszcza jeśli choć raz doświadczyły zachwiania równowagi flory bakteryjnej pochwy. Jej pojawienie się to znak, że wydzielina pochwowa jest nieprawidłowa i należy poszukać przyczyny, by móc wdrożyć leczenie.

Fizjologicznie z pochwy wydostaje się wydzielina produkowana przez gruczoły błony śluzowej macicy, jajowodów i pochwy, która chroni przed infekcjami układu rozrodczego oraz wpływa na płodność. Jej barwa, ilość i konsystencja jest zmienna i uzależniona od momentu cyklu miesięcznego (np. jest jej więcej w czasie owulacji, wtedy też jest bardziej wodnista), ale też stosowania antykoncepcji hormonalnej oraz indywidualna dla każdej kobiety (np. u niektórych pań grudkowata wydzielina z pochwy może wskazywać na poprzedzającą miesiączkę fazę cyklu).

Przyczyny upławów są różne. Do ich powstania mogą prowadzić:

• infekcje układu rodnego, najczęściej wywołaną przez drożdżaki (grzyby), bakterie lub pierwotniaki.
• obecność ciała obcego w pochwie, np. tamponu,
• choroby przenoszone drogą płciową,
• zaburzenia hormonalne,
• alergie, np. na stosowane środki higieniczne,
• irygacje pochwy,
• antybiotykoterapia,
• choroby nowotworowe rozwijające się w obrębie narządu rodnego.

Upławy mogą mieć różną konsystencje, kolor i zapach:

• grudkowaty śluz, biały, gęsty wskazuje na infekcję grzybiczą,
• śmierdzące upławy, żółtozielone, pieniące się, są charakterystyczne dla rzęsistkowicy,
• wodniste upławy o rybiej woni, szare lub białe, oznaczają najczęściej infekcję bakteryjną.

Choroby, którym towarzyszą upławy:

• rzęsistkowe zapalenie pochwy i sromu – wywołuje je pierwotniak Trichomonas vaginalis, który najczęściej przenoszony jest drogą płciową,
• grzybicze zapalenie pochwy i sromu (drożdżyca narządów płciowych) – w 85–90 proc. za zakażenie odpowiedzialny jest gatunek Candida albicans; charakterystycznym objawem drożdżycy jest ból pochwy oraz okolic warg sromowych wraz z ich obrzękiem, a także bezwonne, serowate upławy (o konsystencji twarogu),
• zakażenia chlamydiowe dróg moczowo-płciowych – bakteryjna choroba przenoszona drogą płciową, która u kobiet może prowadzić do zapalenia narządów miednicy mniejszej, niepłodności oraz przewlekłego bólu w miednicy mniejszej,
• zakażenia mykoplazmowe dróg moczowo-płciowych – przenosi się drogą płciową i u kobiet może wywołać zapalenie szyjki macicy lub zapalenie narządów miednicy mniejszej,
• zakażenia kiłą i rzeżączką.

Jeśli upławom towarzyszą bóle podbrzusza, krwawienie lub plamienie (niemiesiączkowe), swędzenie i zaczerwienienie okolicy sromu i krocza, bolesność przy oddawaniu moczu, wysypka, wówczas wskazany jest pilny kontakt z ginekologiem.

Lekarz w pierwszej kolejności przeprowadza z pacjentką wywiad i bada ją na fotelu ginekologicznym przy użyciu wzierników dopochwowych. To pozwala mu ocenić konsystencję, barwę oraz zapach upławów, które prowadzą do postawienia wstępnego rozpoznania.

Znaczenie diagnostyczne mają też:

• badanie pH wydzieliny pochwowej,
• ocena mikroskopowa,
• hodowla,
• metody oparte na biologii molekularnej.

Upławy to objaw zakażenia i wymagają leczenia, najczęściej przy zastosowaniu dopochwowej formy leku (np. globulek, maści).

Lek dobierany jest na podstawie przyczyny upławów. W zależności od drobnoustroju, który wywołał objawy, mogą to być leki przeciwgrzybicze, chemioterapeutyki lub antybiotyki.