Tajemnice siwych włosów

Siwe włosy mamy zapisane w genach. Zespół naukowców kierowanych przez prof. Andresa Ruiz-Linaresa z University College w Londynie, odkrył gen związany z siwieniem włosów – IRF4.

Badacze poszukując związku pomiędzy genetyką, a siwieniem włosów oraz ich gęstością i kształtem, przebadali mieszkańców Chile, Meksyku, Brazylii, Kolumbii i Peru.

Zróżnicowana etnicznie grupa z Ameryki Południowej, liczyła 6357 osób, w tym 55 proc. kobiet i 45 proc. mężczyzn. Analizy wykazały, że IRF4 ma związek z wytwarzaniem i gromadzeniem się melaniny, która jest barwnikiem nadającym kolor włosom, ale także oczom i skórze. Siwiejemy jeżeli w organizmie brakuje tego składnika.

Istnieją trzy fazy wzrostu włosa:

• anagen – faza wzrostu włosa,
• katagen – faza przejściowa, inwolucja mieszka,
• telogen – faza spoczynku.

Im jesteśmy starsi tym fazy cyklu są krótsze, a to sprawia, że melanina szybciej się rozpada. Genetyka decyduje o tym, czy proces ten zacznie postępować szybciej czy wolniej.

Geny mają decydujący wpływ na nasze włosy. Jak wykazało badanie londyńskich naukowców – od genów (a dokładnie od PRSS53) zależą nie tylko predyspozycje do siwienia, ale także wygląd włosów i to czy są proste, czy kręcone.

Kiedy Barack Obama objął fotel prezydenta Stanów Zjednoczonych miał kruczoczarne włosy. Dziś jest siwym mężczyzną. Czy posada głowy państwa jest aż tak stresująca?

Chcąc rozstrzygnąć kwestię wpływu stresu na włosy, prof. Jeffrey Miller, dermatolog z Penn State's College of Medicine, przeprowadził analizy, które nie wykazały bezpośredniego związku między stresem a szybkim siwieniem. Ale kiedy żyjemy w permanentnym stresie, włosy szybciej wypadają co sprawia, że siwizna jest lepiej widoczna.

Ponadto stres sprzyja utracie antyoksydantów. Nie jest jednak możliwe, aby na skutek silnej traumy osiwieć w jeden dzień, ponieważ komórki nie zdołają tak szybko utracić zdolności do produkcji barwnika.

Ale oprócz genów, istnieją także inne czynniki, które mogą przyśpieszyć proces siwienia. Jednym z nich są zanieczyszczenia powietrza.

Badania naukowców z Biblioteki Kongresu sugerują, że czynniki chemiczne z powietrza generują powstawanie wolnych rodników i aktywują stres oksydacyjny. To utrudnia produkcję melaniny i przyśpiesza starzenie się włosów.

Niestety, Polska jest jednym z najbardziej zanieczyszczonych państw w Unii Europejskiej. Według danych OECD, rocznie z powodu chorób wywołanych przez zanieczyszczenia umiera 45 tys. Polaków.

Oprócz zanieczyszczeń powietrza, na przedwczesne siwienie może wpłynąć także dym papierosowy. I nieważne czy jesteś uzależniony, czy palisz biernie.

W 2013 roku przeprowadzono badania, które miały sprawdzić jak nałóg papierosowy działa na wygląd. Oczywiście potwierdziły się wcześniejsze przypuszczenia o tym, że nikotyna i substancje smoliste przyśpieszają proces starzenia się skóry i powstawanie wolnych rodników.

To one przyczyniają się do tego, że palacze są dwa razy bardziej narażeni na przedwczesne siwienie, niż osoby, które nie uległy nałogowi.

Okazuje się, że każdy człowiek ma naturalnie przezroczyste włosy, ale w trakcie wzrostu włosa, aktywują się komórki nazywane melacytonami, które produkują barwniki wpływające na to, jaki ostatecznie mamy kolor włosów. Barwniki (melaniny) stanowią 3 proc. masy włosa.

Wraz z wiekiem aktywność melacytonów zanika – zaczynają rosnąć włosy pozbawione pigmentu. Oznacza to, że nasze włosy nie siwieją – to nowe wyrastają bez melaniny.

Są osoby, których włosy całkowicie pozbawione są pigmentów, są to albinosi. Naukowcy cały czas próbują ustalić, jaki związek z siwieniem mają hormony (kortyzol, estrogen i progesteron). Być może wkrótce ukażą się kolejne wyniki badań w tej sprawie.