Torbiel jajnika w ciąży

Torbiele na jajnikach to zazwyczaj niegroźne twory, wypełnione płynem, krwią lub zgrubiałą tkanką. Cysty o wielkości poniżej centymetra mogą być po prostu częścią zdrowego jajnika. Zdarza się, że cysty powstają w momencie formowania się jajnika i pozostają, całkowicie nieszkodliwe. Równie nieszkodliwe są torbiele czynnościowe, które pojawiają się w przypadku, kiedy pęcherzyk Graafa zamiast pęknąć, powiększa się. Taki rodzaj torbieli zazwyczaj przechodzi sam, bez konieczności leczenia.

Inne torbiele, takie jak torbiele czekoladowe, są wywołane chorobami, mogą wywoływać nieprzyjemne dolegliwości i wymagają leczenia. Torbiele endometrialne (czyli właśnie czekoladowe) są objawem endometriozy – choroby polegającej na nieprawidłowym rozroście tkanki endometrium, czyli błony śluzowej macicy. Endometrioza utrudnia zajście w ciążę oraz wywołuje dolegliwości takie jak zaburzenia miesiączkowania, bolesne miesiączki, krwawienia międzymiesiączkowe.

Innym rodzajem torbieli są drobne torbiele pojawiające się w przebiegu zespołu policystycznych jajników (PCOS). Temu schorzeniu również towarzyszą trudności z zajściem w ciążęi zaburzenia miesiączkowania, a także nadmierny przyrost wagi i nadmierne owłosienie (hirsutyzm).

Torbiel jajnika w ciąży wykrywa się za pomocą badania USG. Jeśli badanie USG pokazuje, że torbiel jest wypełniona płynem i otoczona cienką ścianką, najprawdopodobniej jest to torbiel całkowicie niegroźna. Należy ją jednak badać co jakiś czas, aby monitorować ewentualne zmiany rozmiaru cysty.

Zagrożeniem wynikającym z obecności dużych torbieli na jajniku w czasie ciąży jest fakt, że może dojść do ich pęknięcia lub skręcenia. Może to doprowadzić do przedwczesnego porodu, a nawet poronienia. Pękająca cysta może wywołać krwotok, który jest niebezpieczny zarówno dla matki, jak i dla dziecka.

W przypadku dużej cysty (niezmniejszającej się w ciągu kilku tygodni) lub cysty wywołującej objawy (takie jak krwawienia z dróg rodnych, bolesność piersi, mdłości, wymioty, silne bóle głowy czy ból w dole brzucha) zalecane jest jej operacyjne usunięcie, leczenie hormonalne (jeśli cysta jest wywołana chorobą powiązaną z wahaniami hormonalnymi) lub antybiotykoterapia. Należy z tym jednak poczekać do rozwiązania lub do drugiego trymestru ciąży (najlepiej między 14. a 16. tygodniem). Operacyjne usunięcie torbieli na jajniku wiąże się ze zwiększonym ryzykiem poronienia, w niektórych przypadkach jest to ryzyko mniejsze niż związane z pozostawieniem cysty w organizmie matki. Torbiele usuwa się laparoskopowo, rzadziej stosuje się operację chirurgiczną. Bywa ona jednak konieczna w przypadku bardzo dużych cyst.