Udar mózgu

Ryzyko wystąpienia udaru mózgu zwiększa się z wiekiem, a przede wszystkim pojawia się po 55. roku życia (bardzo rzadko udar występuje u dziecka). Bardziej na udar narażeni są mężczyźni, szczególnie tacy, który już przeżyli udar, oraz osoby obciążone genetycznie w kierunku udaru. Oprócz tego, ryzyko zwiększa się także wraz z chorobami takimi jak:

• choroby zwiększające krzepliwość krwi,
• hiperhomocysteinemia,
• nadciśnienie tętnicze,
• miażdżyca,
• podwyższony poziom cholesterolu,
• wady serca,
• cukrzyca,
• infekcje,
• schorzenia naczyń krwionośnych,
• otyłość,
• dna moczanowa,
• zespół bezdechu śródsennego,
• niedoczynność tarczycy,
• palenie,
• alkoholizm,
• narkomania (szczególnie używanie kokainy i amfetaminy).

Udar krwotoczny mózgu pojawia się wskutek pęknięcia naczynia krwionośnego pompującego krew do mózgu. Pęknięcie pojawia się w efekcie nadciśnienia, ale także wskutek malformacji naczyń, tętniaków w mózgu, skaz krwotocznych oraz angiopatii skrobiawiczej. Wylew krwi do mózgu niszczy okoliczne tkanki mózgu. W przypadku udarów krwotocznych wyróżniamy:

• krwotok podpajęczynówkowy,
• krwotok śródmózgowy.

Objawy krwotocznego udaru mózgu to przede wszystkim pogorszenie ogólnego stanu danej osoby. Pojawia się bardzo silny ból głowy, a także mdłości i wymioty. Zdarzają się także objawy oponowe, czyli sztywność karku, światłowstręt, nadwrażliwość na dźwięki, opistotonus (wygięcie kręgosłupa do przodu w kształt litery „C”) i bolesność gałek ocznych podczas ucisku.

Po kilku minutach od pierwszych objawów, osoba mająca udar traci przytomność i zapada w stan śpiączkowy. Charakterystycznym objawem jest porażenie połowicze ciała, co znaczy, że porażeniu ulega połowa ciała (np. po stronie porażonej kącik ust opada w dół).

Udar niedokrwienny mózgu, czyli zawał mózgu, jest wywołany nagłym zatrzymaniem dopływu krwi do mózgu. Światło naczyń tętniczych może ulec zwężeniu lub zamknięciu. Niedokrwienie mózgu może mieć miejsce wskutek:

• zaburzeń rytmu serca (na przykład migotania przedsionków),
• wad serca (szczególnie wad zastawek),
• zakrzepu tętnicy doprowadzającej krew do mózgu,
• ostrego zawału serca,
• zmian zapalnych w naczyniach krwionośnych.

Osoba dotknięta udarem niedokrwiennym może mieć objawy takie jak:

• niedowład lub paraliż jednej połowy ciała,
• brak czucia w jednej połowie ciała,
• apraksja (problemy z wykonywaniem precyzyjnych ruchów),
• amnezja,
• agrafia,
• aleksja,
• akalkulia,
• dysfagia,
• atak padaczkowy,
• zaburzenia świadomości.

Każdy udar jest bardzo poważnym stanem, który wymaga interwencji lekarskiej. Osoba, u której podejrzewa się udar wymaga specjalistycznej opieki i równie specjalistycznych badań, takich jak tomografia i rezonans magnetyczny. Osoba po przejściu udaru mózgu wymaga rehabilitacji.