Zapalenie gardła: wirusowe czy bakteryjne?
Rozpoznanie charakteru infekcji ma kluczową rolę w doborze prawidłowego leczenia. Antybiotyki nie będą bowiem skuteczne, jeśli chorobę wywołały wirusy.
1. Czym się objawia zapalenie gardła?
W przypadku najmłodszych najczęstszym sygnałem świadczącym o bólu gardła jest brak apetytu. Dziecko może być apatyczne, rozdrażnione. W takiej sytuacji rodzic często spogląda w gardło swojej pociechy. I już wówczas jest w stanie rozpoznać, z jakim rodzajem infekcji ma do czynienia.
2. Wirusowe zapalenie gardła - objawy
W zdecydowanej większości przypadków za infekcje odpowiadają wirusy. Najwięcej wywołanych przez nie chorób diagnozuje się w okresie jesienno-zimowym.
Patogeny niezwykle łatwo się rozprzestrzeniają, najczęściej drogą kropelkową. Od chwili zakażenia wirusem do momentu wystąpienia pierwszych objawów mija najczęściej od dwóch do pięciu dni.
W przebiegu wirusowego zapalenia gardła jest ono zaczerwienione, przekrwione. Obserwujemy drobne pęcherzyki na gardle (na podniebieniu i tylnej ścianie). Chorobie może towarzyszyć katar i suchy kaszel.
Ile trwa wirusowe zapalenie gardła? Infekcja wirusowa trwa najczęściej od pięciu do siedmiu dni. Do objawów choroby może dołączyć stan podgorączkowy.
2.1. Leczenie wirusowego zapalenia gardła
W terapii infekcji wirusowej nie stosuje się antybiotykoterapii Pomocne okazać się mogą środki przeciwzapalne i preparaty w aerozolu dostępne bez recepty.
Starszym dzieciom można podać tabletki do ssania lub zastosować domowe sposoby leczenia - płukanie gardła roztworem sody oczyszczonej lub soli kuchennej. Ulgę przynieść mogą również inhalacje naparem z tymianku, rumianku lub szałwii.
Gdy jednak mimo stosowania odpowiednich leków objawy choroby nie będą ustępować lub będą się nasilać, konieczna jest wizyta u lekarza.
Do konsultacji ze specjalistą skłonić powinna zwłaszcza wysoka gorączka (40 stopni Celsjusza) utrzymująca się dłużej niż dwie doby, silny ból gardła znacznie utrudniający połykanie oraz ujawnienie się wybroczyn na podniebieniu.
Symptomy te mogą wskazywać na mononukleozę - chorobę zakaźną, którą wywołują wirusy Epsteina i Barr (EBV). Do zakażenia dochodzi przez bliski kontakt ze śliną i zanieczyszczone przez nią przedmioty, np. kubki, sztućce.
Najwięcej zachorowań na mononukleozę notuje się wśród dzieci uczęszczających do żłobków i przedszkoli.
Leczenie mononukleozy polega na podawaniu leków przeciwgorączkowych. Szczególnie ważny jest odpoczynek chorego, unikanie nadmiernego wysiłku i urazów (ryzyko pęknięcia śledziony, który to narząd w przebiegu tej choroby jest znacznie powiększony).
3. Czym charakteryzuje się bakteryjne zapalenie gardła?
Za ponad 90 proc. przypadków bakteryjnego zapalenia gardła odpowiada Streptococcus pyogenes (paciorkowiec). Do zakażenia dochodzi drogą kropelkową lub przez bezpośredni kontakt.
W przypadku bakteryjnego zapalenia gardła ma ono charakterystyczny wygląd: przybiera malinową barwę, języczek podniebienny jest krwistoczerwony i obrzęknięty, na błonie śluzowej podniebienia pojawiają się wybroczyny, uwidacznia się biały nalot na migdałkach.
W przebiegu infekcji wywołanej przez bakterie nie pojawia się kaszel i nieżyt nosa. Charakterystyczne dla tej choroby są powiększone węzły chłonne szyjne przednie, ponadto nie obserwuje się bakteryjnego zapalenia gardła bez gorączki.
3.1. Leczenie bakteryjnego zapalenia gardła
W przypadku pojawienia się u dziecka objawów, które sugerować mogą zapalenie gardła pochodzenia bakteryjnego, konieczna jest wizyta u lekarza. W tym przypadku uzasadnione jest podanie antybiotyku. Stosuje się najczęściej penicylinę fenoksymetylową.
Szczególnie ważny jest również odpoczynek oraz podawanie dużej ilości płynów, co jest niezwykle istotne, gdy dziecko nie chce jeść.
Gorączkę można obniżać paracetamolem lub niesteroidowymi lekami przeciwzapalnymi. U starszych dzieci ból gardła można spróbować wyeliminować tabletkami do ssania.
Zapalenia gardła, zarówno te wywołane przez bakterie, jak i przez wirusy, w zdecydowanej większości przypadków nie powoduje powikłań. By jednak dziecko szybko powróciło do pełni sił, konieczne jest zastosowanie odpowiedniego leczenia.