Zapalenie pochwy w ciąży

Zapalenie pochwy w ciąży może być niebezpieczne dla płodu i skutkować komplikacjami ciążowymi. Jeśli dokucza ci świąd sromu, pieczenie i zaczerwienie warg sromowych, kłucie w podbrzuszu i gęste upławy z pochwy, powinnaś jak najszybciej udać się do ginekologa. Objawów zapalenia pochwy nie wolno bagatelizować. Konsekwencje infekcji pochwy w czasie ciąży bywają naprawdę poważne. Higiena intymna ma dlatego olbrzymie znaczenie.

1. Infekcje pochwy w ciąży

Kobiety ciężarne często skarżą się na upławy z pochwy, swędzenie i/lub pieczenie sromu. Występowaniu zapalenia pochwy w ciąży sprzyja przewlekłe przekrwienie śluzówki dróg rodnych oraz spadek odporności organizmu kobiety. Za upławy w ciąży odpowiadają również zmiany hormonalne. Hormony ciążowe mogą zmieniać pH pochwy na zasadowe, co sprzyja zakażeniom grzybiczym i bakteryjnym. Rozwojowi grzybów i namnażaniu się bakterii w pochwie zapobiega kwaśne środowisko pochwy. W ciąży często występują grzybice pochwy wywołane drożdżakiem Candida albicans. O wiele bardziej niebezpieczne dla płodu są jednak infekcje bakteryjne pochwy.

Nieleczone bakteryjne zapalenie pochwy grozi we wczesnych miesiącach ciąży poronieniem, a w ciąży zaawansowanej może prowadzić do przedwczesnego pęknięcia pęcherza płodowego i porodu przedwczesnego. Powikłaniem nieleczonego przewlekłego zapalenia pochwy mogą być: zapalenie błony śluzowej macicy, zapalenie przydatków, nawracające zapalenia dróg moczowych. Leczenie infekcji pochwy jest skuteczne, gdy bierze się również pod uwagę leczenie partnera seksualnego. W przeciwnym razie zapalenie pochwy może nawracać z powodu ponownego zarażania się od partnera podczas stosunków płciowych. Najczęstsze infekcje pochwy w ciąży:

Zobacz film: "Nadmierna higiena intymna przyczyną wielu infekcji"

• grzybicze zapalenie pochwy (grzybica pochwy, drożdżyca pochwy, kandydoza pochwy) – wywoływane przez drożdżaki z rodzaju Candida; infekcja grzybicza objawia się bólem pochwy, świądem okolic intymnych, pieczeniem i zaczerwieniem sromu, białym nalotem na wargach sromowych, gęstymi białawymi upławami, wyglądającymi jak twaróg;
• bakteryjne zapalenie pochwy – wywoływane przez bakterie beztlenowe namnażające się w pochwie; infekcja bakteryjna objawia się mlecznymi lub żółtawymi upławami o nieprzyjemnym, rybim zapachu, uporczywym świądem sromu, pieczeniem i obrzękiem sromu, a nawet bólem pochwy i warg sromowych;
• rzęsistkowe zapalenie pochwy – wywoływane przez pierwotniaka, rzęsistka pochwowego; infekcja rzęsistkowa objawia się szarawą lub żółtozielonkawą pienistą wydzieliną z pochwy o nieprzyjemnym zapachu, pieczeniem i świądem pochwy, podrażnieniem śluzówki pochwy i sromu, plamieniem, uczuciem dyskomfortu lub bólu podczas seksu.

  2. Higieniczny dekalog w ciąży

Higiena intymna w ciąży nie sprowadza się do częstego podmywania się. Nie chodzi też o to, by zużywać więcej wkładek higienicznych czy wydawać pieniądze na specjalne preparaty myjące czy dezodoranty do odświeżania okolic intymnych. Przesadna higiena jest tak samo szkodliwa jaj jej brak. Zbyt częste podmywanie się, zwłaszcza środkami o niewłaściwym pH, zaburza naturalną florę bakteryjną pochwyi ułatwia rozwój drobnoustrojom chorobotwórczym. O czym należy pamiętać w czasie ciąży? Oto dziesięć przykazań higieny intymnej.

1. Nakładaj tylko bawełnianą bieliznę, która zapewnia dostęp powietrza do okolic intymnych.
2. Nie noś obcisłych, mocno przylegających do ciała spodni z tkanin syntetycznych.
3. Pierz bieliznę w delikatnych proszkach do prania lub w płatkach mydlanych, dobrze płucz ją w ciepłej czystej wodzie, bez płynów do płukania i zmiękczania tkanin.
4. Podmywaj się od przodu ku tyłowi, by uniknąć przeniesienia bakterii z odbytu do pochwy.
5. Podmywaj się ręką, nie używaj gąbki ani myjki, które stanowią siedlisko bakterii i grzybów.
6. Podmywaj się zwykłym mydłem glicerynowym.
7. Profilaktycznie zażywaj probiotyki zawierające kwas mlekowy.
8. Nie wykonuj nasiadówek ani irygacji pochwy bez zalecenia lekarza.
9. Zrezygnuj z ciągłego noszenia wkładek higienicznych, chyba że wydzielina z pochwy jest obfita i dokuczliwa.
10. Śpij w bawełnianej koszuli nocnej, a nie w pidżamie.

    3. Niepokojące objawy zapalenia pochwy

Już od początku ciąży wiele pacjentek skarży się na upławy z dróg rodnych. Czasami nie oznaczają one patologicznych zmian, lecz wywołane są zmianami hormonalnymi w ciąży. Wodnista, mleczna wydzielina o łagodnym zapachu to nie symptom zakażenia pochwy, a normalny objaw ciąży. Konsystencja wydzieliny pochwowej na początku ciąży może przypominać śluz pojawiający się w czasie owulacji bądź podniecenia seksualnego. W ostatnich miesiącach ciąży bywa jej tak dużo, że konieczne staje się używanie podpasek. Objawami infekcji w ciąży są natomiast żółte lub zielonkawe upławy o serowatej konsystencji i nieprzyjemnym zapachu. Mogą one oznaczać zarówno zakażenie grzybicze, jak i bakteryjne. W celu rozpoznania przyczyny zapalenia należy wykonać wymaz z pochwy, a czasami także z szyjki macicy.

Pochwę zasiedlają różne bakterie, które stanowią jej naturalną florę. Na co dzień nie czynią szkody, nie ma więc powodów do paniki. Groźne stają się dopiero wówczas, gdy zostaje zaburzone środowisko pochwy, co ułatwia im szybkie namnażanie i rozprzestrzenianie się. Szczególnie niebezpieczne dla dziecka mogą być paciorkowce. Paciorkowiec w pochwie, aktywny w czasie porodu może zostać przeniesiony z matki na dziecko i wywołać u noworodka sepsę, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych czy zapalenie płuc. Rozwojowi grzybów i bakterii w drogach rodnych kobiety sprzyja cukrzyca, dlatego w ciąży warto stosować dietę ubogą w węglowodany i spożywać więcej jogurtów zawierających żywe szczepy pałeczek kwasu mlekowego.

W razie stwierdzenia bakteryjnego zapalenia pochwy stosuje się leczenie antybiotykami bezpiecznymi dla kobiety ciężarnej i jej dziecka. Zaleca się również stosowanie probiotyków. W przypadku infekcji grzybiczych stosuje się doustne leki przeciwgrzybiczne, globulki dopochwowe lub maści/żele z nystatyną.