Zapalenie stawów u dzieci

Przyczyna stanu zapalnego stawów u dzieci jest nieznana, choć wiele wskazuje na to, że zapalenie stawów jest chorobą autoimmunologiczną.

Zapalenie stawów pojawia się u dzieci zwykle pomiędzy szóstym miesiącem a 16. rokiem życia. Pierwsze objawy to ból stawów, ich obrzęk, zaczerwienienie lub uczucie ciepła. Im więcej stawów jest dotkniętych chorobą, tym cięższa jest postać choroby i mniejsze szansa na całkowite ustąpienie symptomów. Wyróżnia się siedem rodzajów

zapalenia stawów u dzieci: systemowe zapalenie stawów – ma wpływ na całe ciało. Dziecko może mieć wysoką gorączkę nasilającą się wieczorem, która może nagle spaść. W czasie gorączki mały pacjent może czuć się bardzo źle, być blady lub mieć wysypkę. Wysypka może nagle znikać i pojawiać się ponownie. Śledziona i węzły chłonne dziecka mogą się powiększyć. Z czasem wiele stawów w ciele dziecka jest dotkniętych obrzękiem, bólem i sztywnością. Zapalenie kilkustawowe – pojawia się w czterech lub mniej stawach. Objawy choroby to: ból, sztywność oraz obrzęk stawów. Symptomy pojawiają się najczęściej w kolanie lub nadgarstku. Ponadto może dojść do stanu zapalnego tęczówki oka. Wielostawowe zapalenie stawów z czynnikiem reumatoidalnym ujemnym – na chorobę częściej zapadają dziewczynki niż chłopcy. Objawy to: obrzęk lub ból w pięciu i więcej stawach. Choroba atakuje zarówno małe stawy dłoni, jak i duże stawy kolanowe i biodrowe. Inne symptomy to: niewysoka gorączka oraz guzki w częściach ciała poddanych naciskowi w czasie siedzenia lub schylania się. Wielostawowe zapalenie stawów z czynnikiem reumatoidalnym dodatnim – dotyka około 15% dzieci z wielostawowym zapaleniem stawów, co stanowi 3% małych pacjentów z zapaleniem stawów. Ta odmiana zapalenia stawów jest bardzo zbliżona do zapalenia stawów u osób dorosłych. Dzieci zmagające się z tym typem zapalenia stawów są w większym stopniu narażone na uszkodzenie stawów. Łuszczycowe zapalenie stawów – dzieci dotknięte tą chorobą same mają wysypkę łuszczycową lub mają w bliskiej rodzinie przypadki łuszczycy. Choroba może zaatakować ich palce u rąk lub u stóp. Zapalenie stawów powiązane z zapaleniem miejsca, w którym więzadła łączą się z kośćmi – choroba najczęściej atakuje dolne części ciała. * Niezróżnicowane zapalenie stawów – jest to rodzaj zapalenia stawów, które nie pasuje do żadnego z wyżej wymienionych typów choroby lub odpowiada charakterystyce dwóch lub więcej chorób.

Pierwsze symptomy zapalenia stawów mogą być subtelne lub bardzo wyraźne. U dziecka może pojawić się utykanie lub ból nadgarstka, palca lub kolana. Stawy mogą nagle opuchnąć i powiększyć się. Może pojawić się również sztywność w szyi, biodrach oraz innych stawach. Nieoczekiwanie może wystąpić także wysypka – może pojawić się w jednym miejscu i zniknąć, po czym zaatakować inne miejsce na ciele. Aby zdiagnozować zapalenie stawów, lekarz musi zgromadzić dużo danych medycznych i dokładnie zbadać małego pacjenta. Zwykle konieczne jest przeprowadzenie badania krwi oraz wykonanie prześwietlenia, by wyeliminować inne choroby i infekcje (np. chorobę Lyme'a), które powodują podobne objawy. W rozpoznaniu zapalenia stawów pomocna jest również morfologia krwi, badanie bakteriologiczne krwi, test szpiku kostnego, badanie OB (tempo osadzania czerwonych krwinek jest większe, gdy w ciele obecny jest stan zapalny), test na czynnik reumatoidalny oraz przeciwciała anty-CCP, badanie wykrywające choroby autoimmunologiczne, a także skan kości (wykrywa zmiany w kościach i stawach).

W wielu przypadkach zapalenie stawów u dzieci leczy się za pomocą leków, fizjoterapii oraz ćwiczeń. Czasami mały pacjent potrzebuje zastrzyków z kortykosteroidami, które podaje się bezpośrednio do stawów. Celem leczenia jest uśmierzenie bólu i zredukowanie stanu zapalnego, spowolnienie lub zapobieganie uszkodzeniu stawów, a także przywrócenie funkcjonowania stawów. Aby zwalczyć stan zapalny i ból, lekarze przepisują niesteroidowe leki o działaniu przeciwzapalnym. Zmniejszają one stan zapalny i dolegliwości bólowe poprzez ograniczenie wydzielania szkodliwych związków chemicznych przez białe krwinki. W zależności od reakcji organizmu dziecka na leki, stosuje się mniejsze lub większe ich dawki. Dużą rolę w procesie leczenia odgrywa również fizjoterapia. Stosowane w czasie zabiegów ćwiczenia przywracają elastyczność stawów i pomagają budować siłę oraz wytrzymałość. Wskazane jest również, by dzieci regularnie ćwiczyły również we własnym zakresie. Mięśnie powinny być silne i zdrowe, by podtrzymywać i chronić stawy. Najlepsze dla dzieci dotkniętych zapaleniem stawów są długotrwałe czynności – jazda na rowerze, pływanie oraz chodzenie. Przed wysiłkiem należy się dobrze rozgrzać.