Zapłodnienie in-vitro

Zapłodnienie in vitro zazwyczaj traktuje się jako ostateczność. Zaczyna się od decyzji o powiększeniu rodziny i starań o dziecko. Jeśli w ciągu roku, mimo regularnego współżycia bez zabezpieczenia kobieta nie zajdzie w ciążę, można mówić o niepłodności. Konieczne jest wtedy ustalenie przyczyn problemu. Rozpoczyna się więc diagnostykę niepłodności. Jeśli uda się ustalić powód niepowodzeń i o ile przyczyna jest odwracalna, wdraża się odpowiednie leczenie niepłodności, na które składają się metody farmakologiczne i chirurgiczne. Bywa jednak, że mimo skutecznego leczenia, para wciąż nie może doczekać się poczęcia dziecka. Są również takie przypadki, gdy standardowe leczenie nie może być zastosowane lub się nie sprawdza. Jedynym rozwiązaniem pozostają wtedy techniki rozrodu wspomaganego, w tym zapłodnienie pozaustrojowe.

Najczęstsze wskazania do zapłodnienia in vitro to:

• niemożność znalezienia przyczyny niepłodności kobiety;
• nieskuteczność innych metod leczenia niepłodności;
• niedrożność jajowodów;
• brak jajowodów;
• ciężka postać endometriozy;
• niska jakość nasienia;
• zaburzenia hormonalne w cyklu menstruacyjnym;
• zaburzenie funkcjonowania jajników.

Cały proces przygotowania i zapłodnienia pozaustrojowego można podzielić na cztery etapy:

• I etap – stymulacja hormonalna procesu owulacji;
• II etap – pobranie dojrzałych komórek jajowych;
• III etap – połączenie komórki jajowej z plemnikiem w warunkach laboratoryjnych;
• IV etap – embriotransfer, czyli umieszczenie zarodków w macicy.

Stymulacja hormonalna na pierwszym etapie ma doprowadzić do rozwoju w jajnikach kilku pęcherzyków Graafa jednocześnie. Dzięki temu można uzyskać od pięciu do dziesięciu dojrzałych komórek jajowych w tym samym czasie. Podczas naturalnie zachodzącej owulacji dojrzewa tylko jedna.

Kurację hormonalną można prowadzić na dwa sposoby. Pierwszy polega na podskórnym wstrzykiwaniu agonisty gonadoliberyny od pierwszego dnia cyklu menstruacyjnego. Od trzeciego dnia podaje się gonadotropiny, a w momencie, gdy komórki jajowe osiągną właściwą wielkość, wstrzykuje się gonadotropinę kosmówkową – kończy to fazę owulacji. Przy drugim sposobie stymulacji hormonalnej agonistę gonadoliberyny podaje się około czternaście dni.

Następna faza – pobranie komórek jajowych – ma miejsce tuż przed momentem owulacji. Lekarz wykonuje krótki zabieg, a pacjentka jest w znieczuleniu miejscowym. Polega on na pobraniu igłą płynu wraz z komórkami jajowymi z wnętrza pęcherzyków Graafa. Punkcję wykonuje się przez sklepienie pochwy, a cały zabieg kierowany jest za pomocą USG. W czasie pobierania komórek jajowych od kobiety, mężczyzna oddaje nasienie, z którego pozyskuje się jak największą liczbę ruchliwych plemników. Przed przejściem do kolejnej fazy, kobieta otrzymuje hormony, które mają przygotować jej śluzówkę macicy do implantacji zarodka.

Zapłodnienie pozaustrojowe zachodzi w specjalnym płynie zawierającym plemniki i komórki jajowe w proporcji 75000:1. Jeśli jednak ma się do czynienia z nasieniem złej jakości, plemnika wprowadza się do komórki jajowej za pomocą mikroskopijnej igły. Gdy dojdzie do zapłodnienia, zygoty przechowuje się w specjalnym inkubatorze.
Zarodki umieszcza się w macicy po dwóch do pięciu dniach od pobrania gamet. Mają one wtedy od sześciu do ośmiu komórek. Zarodki przenosi się do jamy macicy za pomocą rurki. Zabieg ten jest praktycznie bezbolesny. Po tym zazwyczaj kobieta przyjmuje progesteron, dzięki któremu zwiększa się szanse na zagnieżdżenie zarodka. Po piętnastu dniach można wykonać test ciążowy.

Zapłodnienie in vitro najczęściej wymaga kilku zabiegów zanim uda się osiągnąć zamierzony efekt.