Zatrucie ciążowe

Zatrucie ciążowe pojawia się najczęściej u kobiet z cukrzycą i nadciśnieniem. Bardziej narażone są ciężarne oczekujące narodzin pierwszego dziecka, a także w ciąży mnogiej. Wpływ mogą mieć też czynniki genetyczne czy zaburzenia hormonalne.

Jakie są objawy choroby?

• podwyższone ciśnienie krwi powyżej wartości 140/90 mmHg,
• wydalanie białka w moczu (białkomocz; wydalenie 300 mg w ciągu 24 godzin jest normalne, mówi się o poważnych zaburzeinach, gdy wydalane jest więcej niż 3 g na 24 godziny),
• obrzęki.

Kobiety w ciąży powinny zwrócić uwagę zwłaszcza na puchnięcie całego ciała. Nie ma powodów do niepokoju, jeśli obrzęki samoistnie ustępują po pewnym czasie. Jeśli jednak dochodzi do zatrzymywania wody, a w okolicy kostek, nóg, rąk i twarzy pojawia się opuchlizna, przez którą rośnie masa ciała, to czas na konsultację lekarską. Gwałtowne tycie w ciąży (więcej niż pół kilograma tygodniowo) może być znakiem ostrzegawczym, że mamy do czynienia z gestozą. Czasami jednak zatrucie ciążowe może przebiegać bez pojawiania się obrzęków.

Zatrucie ciążowe występuje u 8 proc. kobiet w ciąży. Chociaż ryzyko jest niskie, to niektóre czynniki zwiększają prawdopodobieństwa pojawienia się niepokojących objawów. Kto jest najbardziej zagrożony?

Przede wszystkim kobiety, w rodzinach których występuje nadciśnienie. Szczególnie narażone są ciężarne cierpiące na przewlekłe choroby nerek oraz z nadwagą. Eksperci twierdzą, że czynnikiem ryzyka może być również wiek - zarówno kobiety, które bardzo wcześnie urodziły pierwsze dziecko, jak i te, które pierwszy poród przeszły w późnym wieku, są bardziej narażone na gestozę.

W wyniku zatrucia ciążowego może dojść do niedokrwienia macicy. Powoduje to zmiany w tkance łożyska. Nawet lekkie zatrucie ciążowe stanowi poważne zagrożenie dla nienarodzonego dziecka. Często przychodzi ono na świat za wcześnie lub wykazuje cechy tzw. zahamowania w rozwoju wewnątrzmacicznym. W skrajnych przypadkach płód może nawet obumrzeć. Zatrucie ciążowe jest najczęstszą przyczyną przedwczesnych porodów.

Ponieważ dokładna przyczyna zatrucia ciążowego nie jest znana, leczyć można tylko objawy. Jeśli lekarz podejrzewa to schorzenie u kobiety, kieruje ją zazwyczaj do szpitala. Tam przyszła mama jest dokładnie badana. Podaje się jej leki, zaleca leżenie, a także dużo odpoczynku i ograniczenie soli w diecie. Jeśli stan kobiety się poprawia, po kilku dniach najczęściej wraca do domu. Jeśli utrzymuje się wysokie ciśnienie krwi, pozostaje na dalszą hospitalizację. Przy zaawansowanej ciąży zaleca się wtedy wywołanie porodu. Po urodzeniu dziecka u 97 proc. kobiet cierpiących na gestozę ciśnienie naturalnie się stabilizuje.

Kobiety znajdujące się w grupie ryzyka, muszą regularnie odwiedzać ginekologa oraz kontrolować ciśnienie tętnicze. Ważne jest także pilnowanie prawidłowej wagi.

Istotną rolę pełni odpowiednie odżywianie, które będzie dostarczało prawidłowych ilości białka, witamin i potrzebnych pierwiastków, szczególnie magnezu i wapnia. Należy unikać soli, a menu wzbogacić o źródła pełnowartościowego białka. Wskazany jest także wypoczynek i pobyt na świeżym powietrzu.

Źródła

1. Kruszyński Z. Anestezjologia położnicza. Położnicze stany naglące., Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2006, ISBN 978-83-200-4173-6
2. Słomko Z. Ginekologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2008, ISBN 978-83-200-3153-9
3. Dębski R. Ginekologia kliniczna Tom 1-3, Urban & Partner, Wrocław 2009, ISBN 978-83-7609-013-9
4. Bręborowicz G. Ginekologia i położnictwo, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2005, ISBN 83-200-3082-X