Zwyrodnienie plamki żółtej – przyczyny
Główną przyczyną zwyrodnienia plamki żółtej jest wiek. Im organizm jest starszy, tym częściej dochodzi do zaburzeń równowagi między tym, co organizm uszkadza, a jego zdolnościami naprawczymi. Spowolnieniu ulegają procesy metaboliczne. Wraz z wiekiem pojawiają się też pierwsze objawy jaskry i innych schorzeń.
1. Jakie są przyczyny powstawania zwyrodnienia plamki żółtej?
Ogromną rolę w powstawaniu zwyrodnienia plamki żółtej przypisuje się wolnym rodnikom. Pojawiają się one w wyniku stresu oksydacyjnego. Jeśli oddziałują przez krótki czas, nie dzieje się nic złego. Jednak, jeśli działają przez dłuższy czas i na dodatek u osób starszych, które mają osłabione mechanizmy obronne, może to powodować powstawanie chorób degeneracyjnych. Takie działanie nie jest charakterystyczne tylko dla siatkówki oka. Kiedy organizm się starzeje, pojawiają się także pierwsze objawy jaskry i innych schorzeń.
Siatkówka, ze względu na swoją budowę, jest bardzo podatna na stres oksydacyjny. Jest ona wystawiona na działanie światła, a do prawidłowego funkcjonowania wymaga dużych ilości tlenu. Wraz z wiekiem zmniejsza się optyczna gęstość pigmentu plamkowego. W związku z tym pogarsza się naturalna ochrona oczu. Są one bardziej narażone na działanie światła i wolnych rodników.
2. Profilaktyka zwyrodnienia plamki żółtej
Największą rolę w walce i profilaktyce zwyrodnienia plamki żółtej przypisuje się antyoksydantom. Są one bardzo pomocne w walce ze stresem oksydacyjnym. Oksydanty mogą być wytwarzane przez organizm, ale także mogą być dostarczane razem z pożywieniem. Przeciwutleniacze obecne są w witaminach A, C, E, w borówkach, cynku, miedzi, manganie. Wolne rodniki atakują komórki warstwy pigmentowej siatkówki i odkładają w niej nietypowe związki, które przyjmują postać druz, które można zaobserwować podczas badania dna oka jeszcze przed pojawieniem się objawów choroby. Na podstawie ich obecności można więc wcześniej odkryć chorobę.
3. Zwyrodnienie oka
Nieprawidłowości, które pojawiają się w obrębie nabłonka barwnikowego siatkówki oka, mogą prowadzić nawet do niedotlenienia fotoreceptorów, które są kluczowym elementem siatkówki oka. W wyniku niedotleniania tworzą się nowe naczynia krwionośne. W skutek tego siatkówka w obrębie plamki żółtej narażona jest na zniszczenie. Zanika nabłonek barwnikowy i wraz z nim warstwa fotoreceptorów siatkówki. Prowadzi to do pogorszenia widzenia. Wolne rodniki mogą wywołać stan zapalny naczyń włosowatych siatkówki. To z kolei prowadzi do ich uszkodzenia i wysięku osocza krwi.
4. Jakie są czynniki ryzyka sprzyjające rozwojowi zwyrodnienia plamki żółtej?
Do czynników środowiskowych, które mogą być odpowiedzialne za szybszy rozwój choroby, należy:
• narażenie na nadmierną ekspozycję na światło widzialne,
• narażenie na nadmierną ekspozycję na światło UV,
• długotrwałe przebywanie w miejscach sztucznie oświetlonych,
• długotrwałe przebywanie przed telewizorem, komputerem, a nawet za kierownicą,
• zanieczyszczenie środowiska naturalnego.
Musisz to wiedzieć
Także palenie papierosów sprzyja pojawieniu się zwyrodnienia plamki żółtej, podobnie jak schorzenia takie jak nadciśnienie czy cukrzyca. Zwłaszcza nieleczone nadciśnienie jest odpowiedzialne za pojawianie się uszkodzeń plamki żółtej.