Badanie TSH
Hormon THS, czyli tyreotropina, jest wytwarzany przez przysadkę mózgową i kontroluje poziom hormonów tarczycy, trójjodotyroniny (T3) i tyroksyny (T4). Przysadka mózgowa produkuje go w dużych ilościach wtedy, kiedy hormonów tarczycy jest za mało, a zmniejsza jego produkcję, kiedy tych hormonów jest za dużo. Badanie TSH w ciąży jest bardzo ważne, gdyż pozwala stwierdzić, czy poziom hormonów tarczycowych jest prawidłowy. Poziom TSH zwiększa się z przypadku niedoczynności tarczycy, a zmniejsza w przypadku jej nadczynności.
1. Kiedy zrobić badanie TSH?
Badanie THS przed zajściem w ciążę jest bardzo ważne, gdyż problemy hormonalne dotyczące hormonów tarczycy mogą nie mieć żadnych objawów lub objawiać się bardzo niecharakterystycznie. Wiele kobiet odkrywa nadczynność lub niedoczynność tarczycy dopiero, kiedy robi badania w ciąży lub badania w celu wyjaśnienia przyczyn niepłodności.
Badanie jest niezbędne, jeśli pojawią się objawy:
- niedoczynności tarczycy: obniżona temperatura ciała, powolne tętno, wole, uczucie chłodu, wzrost wagi, obniżone libido, kłopoty z koncentracją, suchość skóry, zaparcia;
- nadczynności tarczycy: podwyższona temperatura ciała, szybkie tętno, wysokie ciśnienie skurczowe, uczucie ciepła, rozdrażnienie, drżenie mięśni, biegunki.
Należy zrobić sobie tego typu hormonalne badania przed zajściem w ciążę, aby móc przeciwdziałać możliwym następstwom nadczynności i niedoczynności tarczycy w ciąży. Badanie TSH może być wykonywane w każdym dniu cyklu owulacyjnego, w odróżnieniu od innych badań hormonalnych.
Można zrobić także badanie TSH w ciąży, jednak w takim wypadku trzeba wykonać także badania poziomu hormonów tarczycy T3 i T4. Jest to konieczne ze względu na fizjologiczne obniżenie poziomu TSH w pierwszym trymestrze ciąży.
2. Co robić, jeśli badanie TSH jest nieprawidłowe?
Wyniki badania TSH powinny być interpretowane przez endokrynologa. Oceni on, czy jest to patologia ciąży i czy trzeba podjąć leczenie. Zbyt wysoki poziom TSH sugeruje niedoczynność tarczycy, natomiast zbyt niski poziom tego hormonu może oznaczać nadczynność tarczycy. W obu tych przypadkach konieczne jest wyrównanie poziomu tych hormonów.
Prawidłowy poziom hormonów tarczycy u matki kontroluje rozwój dziecka, a szczególnie rozwój mózgu i kości. W przypadku niedoboru tych hormonów może dojść do niedorozwoju mózgu u dziecka i pojawienia się wad kości oraz przedwczesnego odklejenia się łożyska i poronienia. U kobiet z niedoczynnością tarczycy może pojawić się niepłodność, dlatego badanie TSH jest zalecane w przypadku wystąpienia problemów z poczęciem dziecka. Nadczynność tarczycy z kolei zwiększa ryzyko wystąpienia u kobiety stanu przedrzucawkowego i nadciśnienia. W wyniku zbyt wysokiego poziomu hormonów tarczycy u dziecka mogą pojawić się wady wrodzone, może także dojść do poronienia.
Leczenie nadczynności i niedoczynności tarczycy eliminuje ryzyko powyższych powikłań. W związku z tym badanie TSH i wczesna diagnoza problemów z tarczycą jest bardzo ważna dla przyszłej mamy.