Choroby nerek u niemowląt
Nerki odgrywają kluczową rolę w organizmie ludzkim. Ten system filtrujący kontroluje poziom wody i produktów przemiany materii w organizmie za pośrednictwem moczu. Nerki pomagają również w regulowaniu ciśnienia krwi, produkcji krwinek czerwonych oraz poziomu wapnia i innych minerałów. Jednak czasem zdarza się, że nerki nie są w pełni wykształcone i nie funkcjonują w prawidłowy sposób. Najczęściej problemy te są dziedziczne i nie mają nic wspólnego z niewłaściwą opieką rodzicielską.
1. Rodzaje chorób nerek u niemowląt
Wiele chorób nerek można rozpoznać jeszcze przed narodzinami dziecka, dzięki rutynowym badaniom prenatalnym, dlatego mogą być wyleczone za pomocą leków lub zabiegów chirurgicznych, gdy dziecko jest jeszcze małe. Niektóre dolegliwości, takie jak infekcje dróg moczowych, ujawniają się w późniejszych fazach rozwoju malucha. Do najczęstszych chorób nerek diagnozowanych po narodzinach dziecka zaliczamy:
- zastawki cewki tylnej,
- wodonercze,
- zespół policystycznych nerek,
- kwasicę nerkową,
- guz Wilmsa (nerczak płodowy),
- kłębuszkowe zapalenie nerek.
Wrodzone problemy dróg moczowych rozwijają się już w brzuchu matki. Część układu moczowego dziecka może urosnąć do anormalnych rozmiarów albo przybrać nieprawidłowy kształt lub pozycję. Wśród możliwych komplikacji znaleźć można:
- powielanie moczowodów,
- nerkę podkowiastą.
Niekiedy u niemowlaka wykształcają się inne problemy ze zdrowiem wpływające na prawidłowe funkcjonowanie nerek, takie jak wysokie ciśnienie lub nadciśnienie, kamienie nerkowe, zapalenie nerek czy zakażenia układu moczowego (ZUM).
2. Objawy i diagnoza chorób nerek u niemowląt
Symptomy świadczące o pojawieniu się problemów z nerkami u niemowlątsą zróżnicowane, jednak wśród najczęstszych dolegliwości znaleźć można:
- gorączkę,
- obrzęk okolic oczu, twarzy, stóp i kostek,
- pieczenie lub ból w czasie oddawania moczu,
- częstsze niż zwykle oddawanie moczu,
- niekontrolowane oddawanie moczu u dzieci starszych,
- krew w moczu,
- wysokie ciśnienie krwi.
Podejrzenie chorób nerek u noworodków najczęściej potwierdza się za pomocą analizy historii chorób małego pacjenta i badania lekarskiego, po czym maluch może zostać skierowany na badanie moczu, krwi, badania obrazowe lub biopsję.
Podczas badania moczu lekarz zdiagnozuje wszelkie odstępstwa od normy (np. zbyt duży poziom krwinek czerwonych), będące przyczyną zapalenia lub podrażnienia dróg moczowych. Pomoże również rozpoznać zbyt wysoki poziom krwinek białych, który najczęściej powiązany jest z zakażeniem pęcherza moczowego lub nerek. Z kolei badania moczu pokażą skuteczność nerek w filtrowaniu produktów przemiany materii i składu chemicznego w krwiobiegu.
Pomiary ciśnienia krwi i wzrostu są dwoma kolejnymi narzędziami diagnostycznymi używanymi przez lekarzy. Nerki są narządem regulującym ciśnienie krwi, dlatego zdiagnozowanie wysokiego ciśnienia tętniczego może skłonić lekarza do zbadania zdrowia nerek. Szczegółowe pomiary wzrostu mogą prowadzić do rozpoznania chorób nerek, ponieważ maluchy z przewlekłymi schorzeniami tego narządu często wolniej rosną.
Jeżeli chodzi o badania obrazowe najskuteczniejsze w diagnozowaniu chorób nerek, są to badania rentgenowskie, USG, tomografia komputerowa, cystografia mikcyjna i scyntygrafia nerek.
Ostatnim spośród sposobów na zdiagnozowanie chorób nerek jest biopsja. Jest to zabieg, w czasie którego niewielki skrawek nerki jest pobierany z organizmu dziecka za pomocą igły. Procedura ta wykonywana jest pod znieczuleniem i pozwala rozpoznać problem z nerkami u 9 na 10 pacjentów. Biopsja jest szczególnie pomocna w diagnozie zapalenia nerek i nerczycy.