Niedoczynność tarczycy w ciąży

Niedoczynność tarczycy w ciąży występuje u około 2 proc. kobiet w postaci subklinicznej (bezobjawowej), a u około 0,5 proc. w postaci pełnoobjawowej. Niedoczynność tarczycy w czasie ciąży może wywołać komplikacje takie jak poród przedwczesny czy poronienie, a przy niewielkim stopniu zaburzenia wpływa negatywnie na umysłowy rozwój dziecka. Niedoczynność tarczycy leczy się, podając syntetyczny hormon tarczycowy T4, aby uzupełnić jego niedobór.

1. Przyczyny i objawy niedoczynności tarczycy

Przyczyną niedoczynności tarczycy w ciąży są najczęściej:

• niedobór jodu w środowisku,
• choroba Hashimoto (przewlekłe autoimmunologiczne zapalenie tarczycy),
• leczenie choroby Gravesa-Basedowa (wywołującej nadczynność tarczycy),
• nieprawidłowa substytucja hormonalna,
• stosowanie środków zawierających lit,
• niedoczynność przysadki,
• niedoczynność podwzgórza,
• choroba Addisona.

Choroby tarczycy występują częściej u kobiet chorujących na inne choroby typu autoimmunologicznego, takie jak cukrzyca, niedokrwistość Addisona-Biermera czy bielactwo.

Zobacz film: "Żelazo w ciąży"

Objawy niedoczynności tarczycy to:

• zmęczenie,
• nadmierny przyrost masy ciała,
• ospałość,
• zaparcia,
• uczucie chłodu,
• suchość skóry.

Jeśli niedoczynność tarczycy jest niewielka, może nie dawać żadnych objawów, a ponadto wiele z jej symptomów pokrywa się z objawami ciążowymi. Ale nawet wtedy może wpłynąć na rozwój dziecka. Dlatego tak ważne jest badanie poziomu hormonów tarczycyw ciąży.

2. Możliwe skutki i leczenie niedoczynności tarczycy w ciąży

Niedoczynność tarczycy może doprowadzić do poronienia, przedwczesnego odklejenia się łożyska, krwawienia poporodowego, niedokrwistości, a także nadciśnienia ciążowego.

Następstwem nieleczonej niedoczynności tarczycy jest wystąpienie u dziecka lekkiego opóźnienia rozwoju umysłowego. Dziecko może mieć niewiele niższe IQ od zdrowych dzieci, jeśli niedoczynność była niewielka. W przypadku bardzo silnego obniżenia funkcjonowania tarczycy, ta różnica w rozwoju umysłowym będzie większa. 20 proc. dzieci, których matki miały niedoczynność tarczycy mają IQ poniżej 85, podczas gdy u pozostałych ten odsetek wynosi 5 proc. Nieleczona niedoczynność tarczycy u kobiety prowadzi do niepłodności.

Aby uniknąć następstw niedoczynności tarczycy, należy zbadać poziom hormonów tarczycy jeszcze przed planowaną ciążą. Ważne jest także regularne monitorowanie poziomu hormonów tarczycy. Jest to szczególnie ważne u kobiet, u których ryzyko wystąpienia niedoczynności tarczycy jest większe niż u pozostałych (czyli u kobiet z cukrzycą, bielactwem, niedokrwistością oraz u których w rodzinie występują choroby tarczycy).

Leczenie niedoczynności tarczycy w ciąży polega na podawaniu kobiecie syntetycznego hormonu tarczycowego T4. Konieczne jest częste monitorowanie poziomu hormonu TSH (pobudzającego działanie tarczycy) we krwi, aby dopasowywać dawkę do aktualnego stanu kobiety. To leczenie nie odbiega od leczenia niedoczynności tarczycy u osób nie będących w ciąży.