Objawy mięśniaków macicy
Mięśniaki macicy to guzy – najczęściej niezłośliwe – które powstają z włókien mięśniowych macicy. Mogą tworzyć się na powierzchni, w ścianie, pod śluzówką albo na szyjce macicy. Zdarzają się dość często, ale w 99 proc. przypadków są zmianami o charakterze łagodnym. Ich pojawieniu się sprzyjają skłonności genetyczne i problemy z poziomem estrogenów we krwi. Mięśniaki macicy mogą wywoływać różne objawy, takie jak: obfite miesiączki prowadzące do anemii, bolesne uciski na różne części narządu rodnego, bóle brzucha.
1. Przyczyny i objawy mięśniaków macicy
Przyczyny powstawania mięśniaków macicy nie są do końca poznane. Za ich tworzenie się prawdopodobnie odpowiadają zaburzenia produkcji i przemian niektórych substancji wydzielanych w układzie nerwowym. Wpływ ma również wysoki poziom estrogenów we krwi. W początkowej fazie wzrostu mięśniaki z reguły nie powodują dolegliwości. Występowanie objawów uzależnione jest od lokalizacji, liczby i wielkości guzków. Do najczęstszych objawów mięśniaków macicy należą:
- obfite, bolesne i długie krwawienia miesiączkowe z obecnością we krwi skrzepów,
- plamienia z dróg rodnych,
- krwawienia międzymiesiączkowe,
- nieregularne miesiączki,
- bóle w dole brzucha,
- uczucie ciała obcego lub parcia w okolicy brzucha.
Krwotoczne miesiączki wynikają z trudności w obkurczaniu się ścian macicy i z wydłużonego gojenia się miejsc po złuszczonym endometrium. Mogą powodować niedokrwistość (odczuwane dolegliwości: bóle głowy, przyspieszenie tętna, osłabienie, duszność). Duże guzy macicy mogą uciskać na sąsiednie narządy. Jeśli mięśniaki macicy uciskają na pęcherz i cewkę moczową, mogą powodować zapalenie pęcherza moczowego, zaleganie moczu i napadowe nietrzymanie moczu. Ucisk na moczowody może prowadzić do wodonercza i zaburzeń funkcji nerek. Gdy uciskają na odbytnicę, mogą wywoływać zaparcia, a nawet niedrożność jelit. Jeśli mięśniakowi towarzyszy krwawienie z dróg rodnych, skurcze brzucha podobne do porodowych oraz uwidacznia się on w pochwie, mówi się o tzw. rodzącym się mięśniaku.
2. Postępowanie w leczeniu mięśniaków macicy
Mięśniaki macicy często współistnieją z endometriozą lub nowotworami śluzówki macicy. Guzy macicy rozwijające się po menopauzie lub stale się powiększające rzadko są mięśniakami. Nieleczone zmiany ulegają zwyrodnieniu – martwicy, rozmiękczeniu, zakażeniu, zwłóknieniu. Taki stan wywołuje duże dolegliwości bólowe, objawy tzw. ostrego brzucha i inne ogólnoustrojowe dolegliwości. Mięśniaki są jednak zmianami łagodnymi. Leczy się je zazwyczaj dopiero wtedy, gdy zaczynają dawać bolesne objawy. W większości przypadków jest to leczenie operacyjne.
Guzy bezobjawowe należy obserwować i stawiać się na wizyty kontrolne u ginekologa co trzy miesiące. Operacyjne usuwanie mięśniaków macicy nie zawsze jest konieczne. Czasami wystarcza hormonoterapia. W wielu przypadkach jest ona jednak mało skuteczna i daje dużo skutków ubocznych. Operacyjne leczenie mięśniaków macicy, nawet gdy nie występują dolegliwości, jest konieczne, jeśli:
- guz szybko się rozrasta,
- mięśniak jest bardzo dużych rozmiarów,
- nie można wykluczyć guza jajnika,
- mięśniak ma długą szypułę i jest ruchomy w jamie brzusznej,
- występują nawykowe poronienia i/lub porody przedwczesne,
- mięśniaki powodują niepłodność,
- mięśniaków jest wiele – tzw. macica mięśniakowata.
Operacja mięśniaków jest leczeniem z wyboru. Można ją wykonać drogą przezpochwową lub przezbrzuszną. Niestety usunięcie mięśniaka nie daje pewności całkowitego wyleczenia tym bardziej, że ma on tendencję do nawracania. Zmiany w macicy daje się wykryć poprzez badanie ginekologiczne, badanie USG i laparoskopię.