Podniebienie gotyckie. Przyczyny i sposoby leczenia

Podniebienie to część jamy ustnej, która oddziela ją od jamy nosowej. Pełni ważną funkcję w procesie oddychania, mowy i przyjmowania pożywienia.

Podniebienie zdrowego niemowlaka jest płaskie, szerokie i łagodnie uniesione do góry, jego tylna część zaś to podniebienie miękkie, które zbudowane jest z błony śluzowej oraz mięśni.

Podniebienie gotyckie to określenie nieprawidłowo zbudowanego podniebienia twardego. Nazwę swą zawdzięcza charakterystycznemu ukształtowaniu - jest wysokie, wąskie i twarde, co może nasuwać skojarzenia z budowlami skonstruowanymi w okresie gotyku.

Zdarza się, że podniebienie gotyckie jest wadą dziedziczną, jeśli występuje u osób z bliskiej rodziny. Przyczyną pojawiania się tego schorzenia mogą być również wszelkie niekorzystne oddziaływania na dziecko w czasie ciąży.

Często występuje u dzieci przedwcześnie urodzonych, u których podniebienie twarde nie ukształtowało się w pełni.

Ponadto podniebienie gotyckie może występować jako objaw takich chorób jak:

• zespół Wolfa-Hirschhorna;
• zespół DiGeorge’a;
• zespół Marfana;
• zespół Downa.

Diagnostyka tego schorzenia nie jest prosta z uwagi na umiejscowienie podniebienia we wnętrzu jamy ustnej, dlatego często nie zostaje rozpoznane. Są jednak pewne objawy, które mogą o nim świadczyć, m.in.

• problem z dotknięciem czubkiem języka górnego ograniczenia jamy ustnej - niemal w 100% świadczy o podniebieniu gotyckim;
• kłopoty z gryzieniem, żuciem i przełykaniem pokarmów;
• wady zgryzu;
• oddychanie przez nos;
• wady wymowy (seplenienie, niewymawianie niektórych głosek);
• kłopoty z przyjmowaniem mleka z piersi matki.

Niewłaściwie zbudowane podniebienie może w znaczący sposób przeszkadzać noworodkowi i niemowlęciu w pobieraniu pokarmu z piersi matki.

Ma to związek z utrudnionym uniesieniem środkowej części języka do wysoko i wąsko sklepionego podniebienia. Maluch może przez to pobierać zbyt dużo pokarmu i dławić się nim.

Jeśli zauważymy u naszego dziecka wymienione wyżej objawy, powinniśmy udać się na konsultację do laryngologa, ortodonty i logopedy. Powodzenie terapii zależy od momentu, w którym zgłosimy się po poradę. Im wcześniej, tym lepiej, dlatego nie warto z tym zwlekać.

Leczenie logopedyczne polega przede wszystkim na usprawnianiu pionowych ruchów języka poprzez wykonywanie odpowiednich ćwiczeń. Lekarz może zalecić również ćwiczenia oddechowe, umożliwiające dziecku prawidłowe połykanie, oraz kształtujące właściwy nawyk oddychania przez nos.

Ortodonta może zaproponować na podniebienie gotyckie aparat, który rozszerzy szczękę dziecka. Jeśli takie leczenie nie przyniesie pożądanych skutków, lekarz może zlecić operację "dystrakcji szczęki" - poszerzania kości podniebiennych.

Opieka ortodonty może być konieczna także z powodu powstałych wad zgryzu, które można skorygować aparatem ortodontycznym.

Jeśli problem dotyczy noworodków i niemowląt w związku z karmieniem piersią, warto umówić się konsultację z doradcą laktacyjnym. Specjalista ten pokaże właściwe sposoby i pozycje do karmienia dzieci z tym schorzeniem.

Podniebienie gotyckie nie jest w żaden sposób bolesne. Jeśli jednak zaniedbamy leczenie tego schorzenia, nasze dziecko w przyszłości może odczuwać przykre konsekwencje, takie jak:

• problemy z oddychaniem;
• wady zgryzu;
• wady wymowy;
• kłopoty z przetwarzaniem pokarmu.

Warto więc, w przypadku podejrzeń jak najszybciej udać się do specjalisty, aby życie naszego dziecka było w przyszłości satysfakcjonujące i komfortowe.