Rozpoznanie nerwicy

Sytuacje, z którymi mamy do czynienia w życiu, mogą być na tyle ciężkie dla naszej psychiki, że ciągły stan dyskomfortu zwiększa możliwość zachorowania na nerwicę. Oprócz symptomów psychologicznych związanych przede wszystkim z emocjami pojawiają się zaburzenia somatyczne (np. nadmierna potliwość, drżenie rąk, duszności itp.) Podstawą leczenia jest odpowiednia diagnoza.

1. Cechy szczególne zaburzeń nerwicowych

Zaburzenia nerwicowe to schorzenie, które występuje dosyć często. W Polsce obowiązuje definicja przedstawiona przez Światową Organizację Zdrowia (WHO). Zaburzenia nerwicowe to „zaburzenia psychiczne niemające żadnego widocznego podłoża organicznego, w których nie dochodzi do zakłócenia oceny realności.” Innymi słowy, zachowanie pacjenta funkcjonuje jeszcze w granicach akceptacji przez społeczeństwo. Najważniejsze oznaki nerwicy to: fobie, histeria, lęki, depresja, stałe odczuwanie stresu, itp.

2. Gdzie należy szukać przyczyn nerwicy?

Nerwica charakteryzuje się różnorodnością objawów i schorzeń, które wchodzą w jej skład. Po pierwsze, może przyjąć formę nerwicy: lękowej, hipochondrycznej czy histerycznej. Po drugie, za główne bodźce wywołujące objawy nerwicowe uważamy: względy genetyczne, płeć, błędy wychowawcze, upośledzenia OUN, traumy, stres, konflikty wewnętrzne, społeczne oraz motywacyjne, próby samobójcze i wiele innych.

3. Typowe symptomy nerwicy

Zobacz film: "Jak zadbać o prawidłowe relacje z dzieckiem?"

Nerwica może mieć wielopłaszczyznową genezę. U jej podstaw możemy na przykład odnaleźć obniżone poczucie własnej wartości. Priorytetowe zachowanie nerwicowca oparte jest na lęku, zaburzeniach wegetatywnych, egocentryzmie oraz mechanizmie błędnego koła. Lęk może być nieuzasadniony. Wówczas towarzyszy danej osobie cały czas i niezmiernie trudno go wyeliminować. Ataki paniki przybierają formę napadową. Mogą zaistnieć również oznaki fizjologiczne takie jak: duszność, zaburzenia łaknienia, obniżenie potrzeb seksualnych. Objawy dotyczą również narządów. W otrzymaniu pełnej diagnozy pomocne są specjalistyczne badania. Warto zapoznać się z pojęciem egocentryzmu nerwicowego. W takim przypadku człowiek zamyka się w obszarze własnych kłopotów. Zaburzenia nerwicowe kumulują się w postaci ciągłej spirali. Utrzymująca się nerwica powoduje objawy wegetatywne, zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne, a także napady lęku.

4. Zaburzenia lękowe a nerwica

Warto poznać różnice pomiędzy nerwicą a zaburzeniami lękowymi. W przypadku tych pierwszych nie możemy mówić o objawach wytwórczych (takich jak omamy czy halucynacje). Tak naprawdę granice definicyjne są dosyć elastyczne. Chociaż często spotkamy się z rozróżnieniem pomiędzy depresją a nerwicą, to jednak funkcjonuje pojęcie nerwicy depresyjnej. Zatem definiowanie pojęć bywa czasami dosyć trudne. Rozwiązania oficjalne swoją drogą, natomiast w pojęciu potocznym leksem nerwica utrwalił swoją obecność. Symptomami, które towarzyszą zarówno nerwicy, jak i zaburzeniom lękowym, są: lęk, zaburzenia snu, koncentracji i uwagi. Specyficzną nerwicą jest chociażby nerwica seksualna. W jaki zatem sposób możemy rozróżnić zaburzenia nerwicowe?

Są to:

• zaburzenia lękowe – fobie społeczne, specyficzne postacie fobii, agorafobia,
• inne zaburzenia lękowe – lęk paniczny, zaburzenia depresyjne, mieszane, nieokreślone,
• zaburzenia obsesyjno-kompulsywne (inaczej nerwica natręctw) – zaburzenia z przewagą myśli czy ruminacji natręctw, nieokreślone,
• zaburzenia adaptacyjne i reagowanie na ciężki stres – zaburzenia pourazowe, adaptacyjne, zwielokrotniona reakcja na stres,
• zaburzenia dysocjacyjne – amnezja dysocjacyjna, opętanie, trans, osłupienie dysocjacyjne, fuga dysocjacyjna, mieszane zaburzenia dysocjacyjne, zaburzenia ruchu, drgawki, osobowość mnoga, zespół Gansera,
• zaburzenia somatyczne – somatyzacyjne, hipochondryczne, bóle psychogenne, autonomiczne pod postacią somatyczną,
• inne zaburzenia nerwicowe – neurastenia, zespół depersonalizacji-derealizacji.

5. Proces diagnozowania nerwicy

Osoba z określonymi symptomami chorobowymi trafia najczęściej do psychologa lub/i psychiatry. Zaburzenia nerwicowe na tyle obciążają, że wreszcie zaczynamy szukać fachowej pomocy. Aby leczenie nerwicy przebiegało sukcesywnie, konieczna jest prawidłowa ocena lekarska. Struktura diagnostyczna oparta jest przede wszystkim na wywiadzie lekarskim, ocenie stanu chorego (głównie poprzez obserwację reakcji, rozmowę), badania fizjologiczne oraz psychologiczne. Aby postawić diagnozę, należy wyeliminować inne czynniki chorobotwórcze, do których zaliczymy między innymi przyjmowanie leków, zaburzenia psychotyczne, kłopoty hormonalne itd. Pamiętajmy, że nerwica nie jest wyrokiem. Dopasowanie odpowiedniej psychoterapii potrafi zdziałać prawdziwe cuda.