Krew w ciąży

Krwawienie występujące w ciąży zawsze powinno zostać skonsultowane z Twoim lekarzem prowadzącym. Występuje ono u co czwartej kobiety. Krwawienie w pierwszym trymestrze ciąży wymaga konsultacji lekarskiej ze względu na ryzyko poronienia oraz nieprawidłowego rozwoju ciąży w tym okresie. Na kolejnym etapie krwawienia z dróg rodnych także nie warto lekceważyć. Może świadczyć m.in. o przodującym łożysku lub przedwczesnym porodzie.

1. Przyczyny krwawień w ciąży

Krwawienia w trakcie ciąży mogą być często oznaką pewnych nieprawidłowości. W każdym przypadku jest to sygnał alarmowy, którego żadna przyszła mama nie powinna lekceważyć.

Przyczynami krwawień (plamień) z dróg rodnych w trakcie ciąży mogą być:

• zagnieżdżenie się jaja płodowego w macicy. Ma to miejsce na początku ciąży i nie ma specjalnego wpływu na sam przebieg ciąży i zdrowie dziecka. Nazywane jest ono „krwawieniem implantacyjnym” (ok. 6-7 dni po zapłodnieniu). Ze względu na znaczne przekrwienie błony śluzowej macicy, zagnieżdżenie zarodka może powodować niewielkie brudzenie lub plamienie. Czasami może być bardziej obfite, jeżeli zarodek zagnieździ się w miejscu występowania większego naczynia.
• zmiany hormonalne. Zwykle w początkowych fazach ciąży następuje swoista rewolucja hormonalna, na którą niektóre kobiety reagują niewielkimi krwawieniami w terminie przypadających miesiączek. Najczęściej jest to jednorazowe krwawienie na samym początku ciąży, które kobieta myli z miesiączką. Zdarzają się także panie, które twierdzą, że miały plamienia przez dłuższy czas. Utrzymujące się plamienia powinny być skonsultowane z lekarzem, ponieważ mogą świadczyć o niewydolności ciałka żółtego i zbyt małym stężeniu progesteronu w stosunku do estrogenów. Zdarza się, że jego niedobór ma znaczący wpływ na występowanie poronienia. Krwawienie może być skąpe lub obfite, zwykle koloru jasnej czerwieni. W tej sytuacji lekarz zleca przyjmowanie preparatu podtrzymującego ciążę (zawierającego progesteron).
• swoiste problemy z szyjką macicy lub w obrębie pochwy. Krew może mieć kolor czerwony i może pojawiać się ze skrzepami. Często zmiany te ustępują samoistnie w trakcie rozwoju ciąży lub w trakcie porodu. Jednak nie można lekceważyć ich pojawienia się.
• samoistne poronienie. Najczęstszą przyczyną jest występowanie nieprawidłowości w rozwoju zarodka. Krwawienie jest obfite i towarzyszą mu bóle krzyża, podbrzusza oraz skurcze macicy.
• ciąża pozamaciczna, która ma miejsce wtedy, gdy komórka jajowa zagnieżdża się poza obszarem macicy. Najczęściej rozwija się ona w jajowodzie (99%), w jego części bańkowej. W drugim stadium (skąpoobjawowym) wyróżniamy trzy główne objawy: zatrzymanie miesiączki, następnie przewlekłe krwawienia z jamy macicy występujące 6-8 tygodni po ostatniej miesiączce oraz jednostronne bóle, często przypominające skurcze. W stadiach bardziej zaawansowanych dołącza się uczucie parcia na stolec, mogą wystąpić omdlenia. Czasami dochodzi do wstrząsu wynikającego z podrażnienia otrzewnej, podczas krwawienia z jajowodu do wolnej przestrzeni otrzewnej.
• Innymi przyczynami krwawienia występującego w pierwszej połowie ciąży mogą być: zaśniad groniasty, nowotwory trofoblastu oraz rak szyjki macicy.
• W drugiej połowie ciąży przyczyną krwotoków najczęściej są: łożysko przodujące (22%) oraz przedwczesne odklejanie się łożyska (31%). Inne dosyć częste przyczyny to: krwawienie z żylaków (hemoroidy), rak szyjki macicy, polip szyjki macicy, nadżerka części pochwowej, krwawienie z zatoki brzeżnej.
• łożysko przodujące. Łożysko pełni odpowiedzialne zadanie w rozwoju ciąży. Dostarcza tlen i substancje odżywcze płodowi. Bywa, że lokalizuje się zbyt blisko ujścia kanału szyjki macicy. Może również ten kanał częściowo lub całkowicie zakrywać. Taka sytuacja świadczy o tym, że u ciężarnej występuje przodowanie łożyska. Wyróżniamy 4 stopnie przodowania (w zależności od stopnia zakrywania ujścia wewnętrznego): łożysko całkowicie przodujące, łożysko częściowo przodujące, łożysko brzeżnie przodujące, łożysko nisko usadowione. To rodzaj nieprawidłowości stwierdzanej podczas badania USG i badania ginekologicznego (częściej u wieloródek), która może dawać początkowo objawy w postaci bezbolesnego krwawienia (występującego przed pęknięciem pęcherza płodowego). Przodujące łożysko kwalifikuje kobietę do ograniczenia aktywności fizycznej, ponieważ jest to sytuacja zagrażająca dalszemu rozwojowi ciąży. Lekarz może także zadecydować o konieczności hospitalizacji ciężarnej oraz/i o wykonaniu cesarskiego cięcia w trakcie porodu.
• przedwczesne odklejenie się łożyska. Kiedy ciąża rozwija się prawidłowo, łożysko odkleja się od ściany macicy dopiero po urodzeniu dziecka. Czasem jednak nie wszystko przebiega prawidłowo i może zdarzyć się tak, że łożysko zacznie odklejać się częściowo lub całkowicie w połowie ciąży lub podczas porodu. W ok. 50-70% przypadków etiologia nie jest jasna, w pozostałych związana jest: z nadciśnieniem indukowanym ciążą, urazem mechanicznym, nadmiernym zmniejszeniem się macicy po pęknięciu pęcherza płodowego. Krwawienie występuje przeważnie nagle, bez innych objawów zwiastujących. W ok. 80% przypadków krwawienie ma miejsce na zewnątrz i zwykle jest niewielkie. Dodatkowo bardzo często pojawia się nagły silny ból w podbrzuszu (często opisywany przez pacjentki jako „kłujący”). Pacjentki często zgłaszają złe samopoczucie oraz przestają odczuwać ruchy płodu. Konieczna jest natychmiastowa wizyta u lekarza. Częściej niestety występują przebiegi skąpoobjawowe lub bezobjawowe.
• odejście czopu śluzowego. Powstanie czopu śluzowego odbywa się na początku ciąży. Jego zadaniem jest zamknięcie kanału szyjki macicy. Ma to efekt ochronny przed przedostaniem się różnego rodzaju bakterii do macicy. Odejście czopu śluzowego jest naturalnym etapem końca ciąży. Wówczas kobieta może zaobserwować na około kilka dni przed terminem porodu gęstą wydzielinę z dróg rodnych, która podbarwiona jest krwią. Nie towarzyszą temu inne przykre dolegliwości i taka sytuacja nie jest zagrożeniem dla zdrowia czy życia dziecka, zwiastuje jedynie, że poród tuż tuż.

W większości przypadków szybka interwencja lekarska umożliwia donoszenie ciąży i urodzenie zdrowego dziecka w wyznaczonym terminie. Kobieta powinna umieć określić, jak dużo krwi straciła, jakiej barwy jest plamienie i czy towarzyszą temu inne dolegliwości, np.: ból brzucha, wymioty, omdlenia, skurcze macicy itp.