Niewydolność wątroby. Przyczyny, objawy, leczenie

Niewydolność wątroby jest stanem, w którym narząd ten nie jest w stanie prawidłowo pracować. Może wynikać z przebiegu niektórych chorób przewlekłych lub pojawić się nagle. Jakie są objawy niewydolności wątroby? Jakie są możliwe powikłania związane z niewydolnością wątroby?

1. Czym jest niewydolność wątroby?

Niewydolność wątroby to stan, który świadczy o tym, że narząd ten nie może prawidłowo funkcjonować. Podstawowe zadania wątroby to synteza, metabolizm, filtracja i magazynowanie. Gdy pojawia się niewydolność wątroby, jej praca zostaje zaburzona całkowicie lub częściowo i narząd nie może wykonywać swoich zadań.

Jeśli niewydolność wątroby ma charakter nagły i występuje nagle u osoby, która wcześniej była zdrowa (w ciągu sześciu miesięcy od pojawienia się pierwszych objawów choroby), jest to ostra niewydolność wątroby. Jeśli choroba wynika z długotrwałego działania konkretnego czynnika, mamy do czynienia z przewlekłą niewydolnością wątroby.

2. Jakie są przyczyny niewydolności wątroby?

Zobacz film: "Ciekawe gry i zabawy dla całej rodziny"

Niewydolność wątroby może być spowodowana wieloma różnymi czynnikami. Przewlekła niewydolność wątroby to najczęściej wynik:

• nadmiernego spożywania alkoholu;
• nowotworu wątroby;
• złej dieta;
• przebycia wirusowego zapalenia wątroby.

Ostra forma niewydolności wątroby może wynikać z:

• zatrucia lekami hepatoksycznymi - najczęściej dochodzi do zatrucia paracetamolem, powszechnie uważanego za najbezpieczniejszy lek przeciwbólowy i przeciwgorączkowy - do niewydolności dochodzi jedynie w wyniku przedawkowania tego specyfiku; inne leki, które mogą powodować zatrucie to sulfonamidy, disulfiram, kotrimoksazol, walproinian sodu, inhibitory monoaminooksydazy i inne leki przeciwzapalne;
• pęknięcia wątroby;
• stanu przedrzucawkowego;
• zatrucia toksynami - najczęściej w wyniku spożyciu muchomora sromotnikowego;
• zakrzepicy żył wątrobowych;
• zaburzeń aktywności enzymów wątrobowych;
• ostrego stłuszczenia wątroby u ciężarnych kobiet;
• zawału wątroby;
• zespółu HELLP;
• zaburzeń metabolicznych;
• powikłań zapalenia wątroby typu B.

Wśród nietypowych przyczyn ostrej niewydolności wątroby znajdują się udar cieplny i sepsa.

3. Niewydolność wątroby - objawy

Przewlekła niewydolność wątroby początkowo daje bardzo niecharakterystyczne objawy, takie jak:

• częste biegunki;
• wysypka;
• gorączka;
• brak apetytu;
• zmniejszenie masy ciała;
• wzdęcia;
• bóle brzucha po prawej stronie;
• zła tolerancja alkoholu i tłuszczów;
• odbijanie po jedzeniu;
• uczucie pełności po jedzeniu;
• nudności.

Z czasem pojawiają się bardziej typowe symptomy, budzące większy niepokój pacjentów, takie jak:

• wodobrzusze;
• żółtaczka;
• hepatosplenomegalia.

Niewydolność wątroby - objawy skórne? Choroba ta wywołuje świąd skóry prowokujący drapanie, co skutkuje powstaniem tzw. przeczosów, pojawianiem się pajączków naczyniowych i rumieni dłoni wywołanych zaburzeniem wątrobowego metabolizmu estrogenów.

W przypadku ostrej niewydolności wątroby może pojawić się:

• encefalopatia wątrobowa;
• skaza krwotoczna;
• zaburzenia hemodynamiczne;
• niewydolność nerek.

Dodatkowo mogą pojawić się zaburzenia świadomości, a kontakt z chorą osobą przestaje być możliwy. Objawy te występują od 4. do 26. tygodnia od uszkodzenia wątroby.

Ostatni etapem niewydolności wątroby jest kwasica metaboliczna i śpiączka wątrobowa, a w konsekwencji śmierć.

4. Jak diagnozuje się niewydolność wątroby?

Ostra niewydolność wątroby rozpoznawana jest na podstawie danych z wywiadu ogólnego, wywiadu epidemiologicznego orz obrazu klinicznego.

Do rozpoznania konieczne jest przeprowadzenie szeregu badań wspierających rozpoznanie kliniczne, takich jak:

• parametry układu krzepnięcia;
• pełna morfologia krwi z rozmazem;
• ocena biochemicznych wykładników uszkodzenia miąższu wątroby;
• stężenie glukozy we krwi;
• grupa krwi;
• stężenie leków lub narkotyków we krwi;
• gazometria we krwi tętniczej;
• badania serologiczne w kierunku zakażeń wirusami HCV, HBV, HAV;
• testy na chorobę Wilsona;
• test ciążowy;
• autoprzeciwciała;
• stężenie amoniaku we krwi tętniczej.

5. Jakie są dostępne metody leczenia niewydolności wątroby?

W przypadku lekkiej niewydolności wątroby, lekarz może zalecić leczenie wspomagające.

Jakie zmiany w diecie i stylu życia mogą pomóc w leczeniu niewydolności wątroby? Pracę tego organu może usprawnić przyjmowanie popularnych suplementów. Tego rodzaju działanie może pomóc spowolnić jej uszkadzanie, pod warunkiem, że usunięty zostanie czynnik sprawczy (np. zaprzestaniemy spożywania alkoholu lub wyeliminujemy z diety tłuste potrawy, wdrożymy zdrowe nawyki żywieniowe itp.).

Ciężka niewydolność wątroby z kolei wymaga wdrożenia odpowiedniej diety, która powinna składać się w 60 proc. z białka i podaży n-acetylocysteiny.

Konieczna jest również obserwacja w szpitalu i leczenie powikłań niewydolności wątroby. Pacjenci często wymagają antybiotykoterapii, wspomagania pracy nerek i przetaczania składników krwi.

Przepisywane leki są zależne od przyczyny uszkodzenia wątroby. Ważne, aby podjąć natychmiastowe leczenie w przypadku zatrucia grzybami lub paracetamolem. W przypadku wirusowego lub autoimmunologicznego zapalenia wątroby powinno zostać wdrożone leczenie przewlekłe.

W końcowym etapie niewydolności wątroby leczenie polega jedynie na przeszczepie tego narządu.

6. Powikłania niewydolności wątroby

Z uwagi na mnogość oraz istotność pełnionych przez ten narząd funkcji, w efekcie niewydolności wątroby może dojść do wielu groźnych powikłań. Najpoważniejsze z nich to:

• obrzęk mózgu;
• wzrost ciśnienia wewnątrzczaszkowego;
• ryzyko zakażenia, które może prowadzić do uogólnionej reakcji zapalnej;
• zaburzenia krzepnięcia krwi;
• krwawienie z przewodu pokarmowego;
• zaburzenia metaboliczne;
• zaburzenia w przepływie krwi.

7. Jakie są perspektywy dla osób z niewydolnością wątroby?

Jakie są rokowania w przypadku tej choroby? Zależą one w dużej mierze od czynnika, który ją wywołał. Duże znaczenie ma także czas, w którym zostanie zidentyfikowana przyczyna choroby i włączone leczenie. W niektórych przypadkach jedyną opcją leczenia jest przeszczep wątroby.

Po przeszczepie tego organu 60 proc. pacjentów przeżywa.