Niskopłytkowość u noworodka – przyczyny i skutki

Niskopłytkowość (małopłytkowość) to najczęstsza skaza krwotoczna rozpoznawana u dzieci. Występuje u 1-5 proc noworodków, jednak w przypadku dzieci przebywających na oddziale intensywnej terapii noworodka może dotyczyć nawet 35 proc. małych pacjentów. Częściej rozpoznawana jest u wcześniaków niż u dzieci urodzonych w terminie.

Wyróżnia się wczesną małopłytkowość płodu (występującą przed 72. godziną życia) i późną (stwierdzaną po 3. dobie życia).

Lepiej rokuje wczesna małopłytkowość, która najcześciej ma przebieg samoograniczający się i ustępuje w ciągu 2-3 pierwszych tygodni życia. Jej pojawienie się może mieć związek z niewydolnością łożyska, nadciśnieniem indukowanym ciążą, cukrzycą ciężarnych, niedotlenieniem okołoporodowym, infekcją wewnątrzmaciczną i okołoporodową.

Wczesna niskopłytkowość u dziecka może też być spowodowana infekcją wirusową (cytomegalią, zakażeniem HIV) lub bakteryjną.

Z kolei późna małopłytkowość, występująca po trzeciej dobie życia, w w większości przypadków jest spowodowana infekcjami bakteryjnymi i/lub obumierającym zapaleniem jelit. Może się też wiązać z chorobami metabolicznymi.

Tego rodzaju niskopłytkowość u niemowlaka ma często poważniejszy przebieg.

Najczęściej występujące objawy małopłytkowości to:

• wybroczyny i wylewy podskórne,
• krwiaki,
• krwawienia z przewodu pokarmowego,
• wylewy do innych narządów.

Niekiedy też małopłytkowość może występować bez objawów.

Terapia małopłytkowości uzależniona jest od postaci choroby. Istotne jest przede wszystkim leczenie przyczynowe.

W wielu przypadkach zalecana jest postawa wyczekująca, bez konieczności leczenia.

By zapobiec krwawieniom niebezpiecznym dla życia (krwawieniu wewnątrzczaszkowemu i krwototkom z płuc) przeprowadza się transfuzję uzupełniającą płytek krwi. Jest to jednak poważny zabieg, na który kieruje się pacjentów z ciężką małopłytkowością.

W przypadku noworodków z małopłytkowością (zwłaszcza umiarkowaną i ciężką) trzeba zachować szczególną ostrożność, np. w czasie wykonywania badania jamy brzusznej. Do czasu poprawy wyników nie wykonuje się też zabiegów chirurgicznych.

W przypadku alloimmunologicznej małopłytkowości noworodków sposób leczenia uzależniony jest od momentu zdiagnozowania choroby (wewnątrzmacicznie, czy po narodzinach dziecka), jak i od stopnia ciężkości objawów. Wśród metod terapii wyróżnia się: dożylnie podawane immunoglobulin (IVIG), steroidoterapię i wewnątrzmaciczne przetoczenia płytek (IUPT).

Konsekwencją zaburzeń krzepnięcia może być krwawienie o różnym nasileniu i lokalizacji (w tym bardzo groźny wylew do ośrodkowego układu nerwowego).