Półpasiec w ciąży

Jeżeli jako dziecko kobieta przechodziła ospę wietrzną, na pewno nie zarazi się ową chorobą zakaźną w przyszłości. Jednak nie znaczy to, że jest ona odporna na wirusa powodującego ospę, czyli tzw. wirusa ospy wietrznej i półpaśca. Statystycznie u jednej na pięć osób zakażonych wirusem rozwija się bolesne schorzenie nazywane półpaścem. Pojawienie się tej dolegliwości jest szczególnie niepowołane u kobiet w ciąży. Na szczęście, w przypadku przyszłych mam zakażenie wirusem ospy wietrznej i półpaśca jest rzadkością, a jeżeli już się pojawi, istnieje duże prawdopodobieństwo, że z choroby wyjdzie bez uszczerbku na zdrowiu własnym i rozwijającego się dziecka.

1. Objawy półpaśca w ciąży

Po zarażeniu się ospą wietrzną (najczęściej w dzieciństwie), wirus powodujący schorzenie pozostaje uśpiony w organizmie ludzkim, a dokładnie w niektórych komórkach nerwowych. Przeważnie układ odpornościowy kontroluje działania wirusa, jednak osłabienie bariery ochronnej spowodowane chorobą, lekami immunosupresyjnymi, intensywnym stresem lub zmianami spowodowanymi procesem starzenia się organizmu może powodować wznowienie aktywności wirusa ospy wietrznej i półpaśca.

Wczesne objawy półpaśca to przede wszystkim piekący lub przeszywający ból, a także swędzenie lub mrowienie odczuwane z jednej lub obu stron ciała lub twarzy. W przypadku niektórych ludzi ból jest bardzo intensywny i towarzyszą mu gorączka, dreszcze, nudności, biegunka i trudności w oddawaniu moczu. Ból i mrowienie prowadzą do powstania wysypki, początkowo przybierającej postać czerwonych guzków, a następnie zmieniającej się w wypełnione płynem pęcherze, które najczęściej pokrywają się strupem i odpadają po 7-10 dniach.

Nawet po ustąpieniu wysypki, kolor skóry w miejscu dotkniętym dolegliwością może pozostać zmieniony. Poza tym, schorzenie może wiązać się z wystąpieniem nerwobóli w miejscu gdzie pojawia się wysypka, zwanych neuralgią postherpetyczną. Rozwija się ona u jednej osoby na pięć zarażonych półpaścem. W większości przypadków, ból mija w ciągu 4 miesięcy od zaobserwowania pierwszych objawów wysypki.

Zobacz film: "Podróż samolotem w czasie ciąży"

Półpasiec jest łatwy do zdiagnozowania. Lekarz rozpozna schorzenie dzięki charakterystycznym objawom choroby, czyli wysypce po jednej stronie ciała, intensywnym, palącym bólom i zarażeniu ospą wietrzną w dzieciństwie.

2. Wpływ półpaśca na rozwój płodu

Półpasiec w ciąży wynikający z pierwotnego zakażenia VZV może być przyczyną powikłań zdrowotnych u dziecka, takich jak: niedorozwój kończyn, wady układu moczowego oraz wady oczu. Wirus VZV przenika przez łożysko i może dojść do zakażenia wewnątrzmacicznego płodu. Najbardziej niebezpieczne dla dziecka jest zarażenie w pierwszym trymestrze ciąży. W przypadku zakażenia okołoporodowego noworodek może urodzić się z ospą wietrzną lub półpaścem. Objawy choroby występują wtedy również u matki dziecka. Półpasiec przybiera u dziecka najcięższą postać, jeśli zakażenie nastąpi w okresie od pięciu dni przed porodem do dwóch dni po porodzie. Choroba u noworodka w takim wypadku trwa zwykle około 10 dni. Zdarzają się przypadki śmiertelne, obejmujące około 5-30%.

Najskuteczniejszy sposób zapobiegania półpaścowi w ciąży to szczepienie przed zajściem w ciążę przeciwko ospie. W czasie ciąży należy zaś przestrzegać zasad higieny i unikać kontaktów z osobami chorymi na ospę lub półpaśca.

3. Leczenie półpaśca w ciąży

Istnieje wiele metod leczenia dążących do złagodzenia objawów półpaśca i zmniejszenia ryzyka rozwinięcia neuralgii postherpetycznej. Większość z nich opiera się na podaniu pacjentce leków przeciwwirusowych, najczęściej acyklowiru.

Jeżeli ciężarna rozpoznała u siebie objawy półpaśca, powinna udać się niezwłocznie do lekarza, ponieważ przyjmowanie leków przeciwwirusowych przynosi najlepsze rezultaty w pierwszych dniach od zarażenia schorzeniem. Należy pamiętać, że przypisane lekarstwa trzeba przyjmować zgodnie z zaleceniami lekarza. Większość z nich zażywa się raz dziennie przez kilka kolejnych dni. Jeżeli ciężarna stosuje się do zaleceń lekarza i producenta leków, działanie medykamentów nie stanowi zagrożenia dla zdrowego rozwoju dziecka.

Poza lekami przepisanymi przez lekarza, można wykorzystać preparaty dostępne bez recepty i domowe zabiegi lecznicze, pomagające w złagodzeniu bólu, swędzeniai zapobiegające infekcjom. Wśród nich znajdziemy:

• zimne okłady i chłodne kąpiele zapobiegające pęcherzom,
• luźne ubrania i jałowe opatrunki z gazy na obszarach dotkniętych schorzeniem, które przyspieszają gojenie się pęcherzy i zapobiegają infekcjom,
• leki przeciwhistaminowe, kąpiele w płatkach owsianych i galmanowy balsam do ciała, łagodzące swędzenie,
• leki przeciwbólowe (paracetamol).

Jednak zanim kobieta ciężarna zdecyduje się na przyjmowanie leków bez recepty, powinna skonsultować się ze swoim lekarzem. Należy pamiętać, że niesterydowe leki przeciwzapalne nie powinny być przyjmowane w późnym stadium ciąży.