Przeziębienie u najmłodszych. Objawy i sposoby leczenia

Przeziębienie u noworodka lub niemowlaka bardzo często bywa mylone z naturalnymi, zupełnie niegroźnymi objawami. Kichanie, pokasływanie od czasu do czasu czy ulewanie po jedzeniu to u kilkutygodniowego maluszka całkiem normalne zjawisko, wcale nieświadczące o przeziębieniu. Jakie symptomy mogą jednak świadczyć o rozwoju infekcji u malucha? W pierwszym miesiącu życia dziecka choroba może postępować szybko, w ciągu paru godzin. Jak nauczyć się rozpoznawać objawy choroby, by od razu zainterweniować?

1. Odporność noworodka i niemowlaka

Układ odpornościowy noworodka jest jeszcze niedojrzały. Dziecko nie zostaje jednak bezbronne wobec wirusów i bakterii. Chroni je odporność wrodzona i przeciwciała otrzymane od mamy w czasie życia płodowego.

Przeciwciała te są aktywne przez około półtora miesiąca po porodzie. Aby uchronić maluszka przed infekcjami, warto karmić piersią. Mleko matki zawiera przeciwciała, żywe komórki unieszkodliwiające drobnoustroje chorobotwórcze.

Z czasem niemowlę zaczyna wytwarzać tzw. odporność nabytą. Odporność nabyta wykształca się w wyniku szczepień ochronnych oraz kontaktu z drobnoustrojami chorobotwórczymi, obecnymi w najbliższym otoczeniu dziecka.

Zobacz film: "Jak wzmocnić odporność dziecka?"

W czasie ciąży i tuż po porodzie maluch chroniony jest przed infekcjami przez przeciwciała matki, które jednak przestają pełnić swoją fukcję po upływie 6 tygodni od narodzin. Maluch nie posiada jeszcze całkowitej odporności nabytej, co czyni go idealnym celem dla drobnoustrojów.

Pediatrzy sytuację tą mianowali „dołkiem immunologicznym”. W okresie noworodkowym nawet gdy karmisz piersią, należy chronić dziecko przed infekcjami i kontaktem z osobami przeziębionymi.

Dla noworodka nawet banalny katar może rozwinąć się w poważną chorobę. Trzeba też pamiętać o częstym myciu rąk, ponieważ infekcje przenoszą się również poprzez dotyk.

2. Objawy przeziębienia u noworodka

Do głównych objawów przeziębienia u noworodka należą: katar, kaszel, stan podgorączkowy lub gorączka, biegunka i wymioty. Jak postępować, gdy maluszek ma wymienione dolegliwości?

Jeśli dziecko nie gorączkuje, na początku warto rozważyć leczenie domowe. Gdy jednak temperatura ciała wzrasta, noworodek jest apatyczny, nie może spać, płacze, odmawia ssania, koniecznie udaj się do lekarza. Nawet zwykły katar u noworodka może szybko przemienić się w zapalenie płuc.

2.1. Katar u noworodka

Noworodek kicha dość często, ale zazwyczaj jest to tylko odruch i sposób oczyszczenia noska. Gdy nosek jest zatkany, noworodek gorzej oddycha i ma sapkę. Kichanie noworodka może jednak świadczyć także o przeziębieniu, infekcji dróg oddechowych lub alergii.

Pojawiają się także problemy podczas karmienia, gdyż wskutek obrzęku błony śluzowej oraz nadmiernej produkcji wydzieliny dziecko marudzi przy ssaniu piersi – po chwili ją wypuszcza, chwyta pierś i zaraz przerywa ssanie. Może się krztusić, płacze i denerwuje się. W nocy często się budzi.

Jak pomóc noworodkowi przy katarze? Możesz nawilżać błonę śluzową nosa za pomocą nebulizatora z solą fizjologiczną.

Ważne jest bowiem rozrzedzanie zalegającej w nosku wydzieliny i usuwanie jej, np. za pomocą gumowej gruszki. Kilka razy w ciągu dnia kładź noworodka na brzuszku lub na boku, dzięki czemu katar sam wypłynie na zewnątrz.

Jeśli nosek jest mocno zatkany, udaj się do lekarza, bo dziecko może mieć problemy z oddychaniem. Lekarz może przepisać krople do nosa przeznaczone specjalnie dla noworodków. Wolno je stosować dwa lub trzy razy na dobę, najwyżej przez pięć dni.

Przystawiaj często noworodka do piersi, ale na krócej. Nie wpuszczaj dziecku do noska żadnych kropli oleistych, bo mogą przedostawać się do dolnych dróg oddechowych. Kataru nie usuwaj za pomocą patyczków.

Udrażniaj nos gruszką lub aspiratorem. Jeżeli katar zmieni się na ropny lub pojawi się gorączka, kaszel, podejrzenie bólu ucha, koniecznie zadzwoń do lekarza.

2.2. Kaszel u noworodka

Noworodki i starsze dzieci raczej nie kaszlą w ten sam sposób. U najmłodszych pociech podczas przeziębienia występuje sapka. Jeżeli podejrzewasz zapalenie oskrzeli lub płuc, zaobserwujesz objawy, takie jak: przyspieszony oddech, postękiwanie, siny odcień wokół ust (świadczy o niedotlenieniu).

Noworodki podczas przeziębienia szybko poruszają klatką piersiową i skrzydełkami nosa. Jak reagować na kaszel u noworodka? Jeżeli zaburzenia oddychania, np. kaszel, pojawią się w ciągu pierwszego miesiąca życia dziecka, należy niezwłocznie kontaktować się z lekarzem.

W przypadku zapalenia płuc niezbędne jest przyjęcie antybiotyku. Najczęściej podawany jest dożylnie, dlatego maluch z mamą zostanie zatrzymany w szpitalu.

2.3. Gorączka u noworodka

Noworodki zwykle nie mają gorączki wyższej niż 39ºC. Zdarza się nawet, że w trakcie poważnej infekcji u noworodka nie występuje gorączka, lecz wręcz obniżona temperatura ciała, osłabienie.

Z powodu niecałkowitego rozwinięcia systemu termoregulacji u maluszka, szczególnie łatwo o jego wychłodzenie lub wręcz odwrotnie – o przegrzanie.

Gdy podwyższona temperatura ciała wynika z przegrzania, pomocna okaże się chłodząca kąpiel, najlepiej w wodzie o temperaturze o 2°C niższej, niż temperatura ciała dziecka. Niekiedy rozwiązaniem jest przebranie malucha w lżejszy strój.

Jeżeli jednak podwyższona temperatura spowodowana jest infekcją, konieczne jest jak najszybsze zdiagnozowanie problemu i podjęcie leczenia.

Przez pierwsze 30 dni życia, dziecko jest szczególnie narażone na odwodnienia, dlatego noworodka z gorączką często przystawiaj do piersi lub pój wodą z glukozą.

W pokoju niemowlaka utrzymuj temperaturę powietrza nie większą niż 22ºC. Używaj nawilżacza powietrza lub rozwieszaj na grzejących kaloryferach mokre ręczniki. Dla zmniejszenia gorączki dziecku w pierwszych trzech miesiącach życia możesz podawać paracetamol w syropie lub w czopkach, w dawkach ustalonych przez lekarza.

2.4. Biegunka u noworodka

Kupka noworodka karmionego piersią wygląda inaczej niż u starszego niemowlaka. Stolce noworodka podczas biegunki są luźne, żółte lub zielonkawe. Noworodek wypróżnia się często, nawet 8-10 razy na dobę.

Gdy kupki noworodka są dużo bardziej płynne niż zazwyczaj, wsiąkają w pieluchę, zawierają ślady śluzu lub krwi, dziecko powinno być zbadane przez lekarza. Pediatra stwierdza, czy dziecko może być leczone w warunkach domowych, czy ze względu na zagrożenie odwodnieniem konieczna jest hospitalizacja.

Podczas biegunki dziecka nie przestawaj karmić piersią. Pokarm matki jest dla chorego noworodka najwłaściwszym posiłkiem, ze względu na jego lekkostrawność. Zawiera także mnóstwo przeciwciał, które hamują rozwój choroby.

Doskonałym rozwiązaniem jest podawanie probiotyków, które przywracają równowagę flory bakteryjnej jelit i zwalczają chorobotwórcze bakterie.

2.5. Wymioty u noworodka

Jeżeli wymioty występują u dziecka nie częściej niż raz na 2-3 dni nie należy się martwić. Jednak w przypadku, gdy pojawiają się kilkukrotnie w ciągu doby, mogą świadczyć o chorobie. Dodatkowo zwiększają one ryzyko odwodnienia organizmu.

Przyczyną tych dolegliwości może być refluks żołądkowo-przełykowy, początkowa faza infekcji, a także wada wrodzona u dziecka. W takiej sytuacji należy jak najszybciej przetransportować malca do szpitala, gdzie poda się mu kroplówkę w celu uzupełnienia poziomu płynów w ustroju.

Gdy pojawią się nudności pomożesz dziecku, biorąc je na ręce i trzymając w pozycji, w której główka zlokalizowana będzie wyżej, niż reszta ciała. Po wystąpieniu uporczywych wymiotów, w połączeniu z odmową przyjęcia pokarmu i napojów, kilka razy dziennie podaj maluchowi łyżeczkę wody z Gastrolitem lub Orsalitem.

Noworodek musi być zbadany przez pediatrę, ponieważ stan zdrowia takiego dziecka może się bardzo szybko pogorszyć.

3. Przeziębienie u niemowlaka - objawy

W przypadku niemowląt wśród objawów zwiastujących przeziębienie możemy wymienić:

• katar;
• kaszel;
• rozwolnienie;
• wymioty;
• podwyższona temperatura ciała;
• apatyczność;
• drażliwość.

Wyżej wymienione objawy mogą występować pojedynczo lub razem. Może pojawić się katar i kaszel u niemowlaka, z towarzyszącą gorączką i złym samopoczuciem. Czasem dochodzą do tego dolegliwości żołądkowe.

Dość często pojawia się katar i kaszel u niemowlaka bez gorączki, co może świadczyć o alergii. W przypadku wątpliwości zawsze warto skonsultować się z lekarzem.

4. Leczenie przeziębienia u najmłodszych

Gdy dziecko przechodzi zwykłe przeziębienie, antybiotyk nie jest potrzebny, bo nie działa na wirusy. Jak zatem leczyć przeziębienie u najmłodszych? Pomagają domowe sposoby walki z infekcjami:

• podawanie maluszkowi witaminy C w kroplach,
• robienie inhalacji za pomocą nebulizatora,
• podawanie środka przeciwgorączkowego, gdy noworodek ma gorączkę ponad 38,5ºC,
• wkraplanie soli fizjologicznej do noska, gdy pojawia się katar,
• smarowanie maścią majerankową skóry pod noskiem,
• nawilżanie powietrza w pokoju dziecka,
• układanie noworodka w pozycji, w której główka jest wyżej niż reszta ciała.

W przypadku niemowląt od trzeciego miesiąca życia możemy stosować maści rozgrzewające. Półrocznemu dziecku możemy podawać na przeziębienie i odporność soki z buraków, z malin. Świetnie sprawdzą się również inhalacje zrobione z soli fizjologicznej lub roztworów hipertonicznych.

Pamiętaj jednak, że przedłużające się objawy przeziębienia nie mogą być lekceważone i zawsze wymagają konsultacji lekarskiej.  

Partner serwisu parenting.pl Szukasz leków na przeziębienie dla swojego dziecka i nie możesz ich znaleźć w swojej aptece? Sprawdź na KtoMaLek.pl, która apteka w okolicy posiada Twój lek i zarezerwuj go, by mieć pewność, że go kupisz. Dowiedz się również więcej na temat leczenia gorączki u dziecka z artykułu w serwisie KtoMaLek.pl.