Szyjka macicy w ciąży - przyczyny przedwczesnego skracania, jak rozpoznać skracanie

Szyjka macicy to wąska, dolna część macicy o kształcie rurki, która rozszerza się w pochwę. Jeśli kobieta nie jest w ciąży, kanał szyjki macicy jest otwarty jedynie odrobinę, by pozwolić na dotarcie spermy do macicy oraz na wypłynięcie krwi menstruacyjnej.

Kiedy jednak kobieta jest w ciąży, wydzieliny wypełniają kanał szyjki macicy i tworzą barierę ochronną – tak zwany czop śluzowy. Jeżeli ciąża przebiega prawidłowo, szyjka macicy pozostaje twarda, długa i zamknięta do późnego etapu trzeciego trymestru. Szyjka macicy w ciąży staje się coraz bardziej miękka, skraca się i rozszerza, gdyż ciało przygotowuje się na poród.

1. Szyjka macicy w ciąży - przyczyny przedwczesnego skracania

Niekiedy szyjka macicy w ciąży zaczyna się skracać i rozszerzać zbyt wcześnie. Może do tego dojść w drugim trymestrze lub na początku trzeciego trymestru, gdy szyjka macicy staje się bardziej miękka i słabsza pod naporem rosnącego w brzuchu przyszłej mamy dziecka.

Zwykle nie pojawiają się dodatkowe symptomy, na przykład skurcze. Przedwczesne skracanie szyjki macicy w ciąży może spowodować poronienie w drugim trymestrze ciąży, przedwczesne pęknięcie błon (następuje wówczas odejście wód przed terminem) lub poród przedwczesny(poród przed 37. tygodniem ciąży).

Rozszerzenie i skrócenie szyjki macicy w ciąży zwiększa w znacznym stopniu ryzyko porodu jeszcze przed 32. tygodniem ciąży. Jest to niekorzystny dla dziecka stan, jednak dzięki odpowiednio wczesnej diagnozie istnieje szansa na zapobiegnięcie przedwczesnemu porodowi.

2. Szyjka macicy w ciąży - jak rozpoznać skracanie?

W przeszłości skracanie szyjki macicy w ciąży było diagnozowane po kilku wcześniejszych poronieniach w drugim trymestrze lub porodach przedwczesnych, które nastąpiły bez ustalonej przyczyny. Niestety, obecnie nie ma nadal skutecznych metod wykrywania skracania szyjki macicy w ciąży.

Jeżeli jednak kobieta znajduje się w grupie ryzyka tej przypadłości, lekarz może zalecić systematyczne przeprowadzanie dopochwowego badania USG od 16. do 20. tygodnia ciąży, by mierzyć długość szyjki macicy w ciąży i móc wykryć ewentualne oznaki wczesnego skrócenia szyjki macicy w ciąży. Jeśli regularne badania USG wykażą wyraźne zmiany w długości szyjki macicy, oznacza to, iż badana ciężarna znajduje się w grupie znacznie podwyższonego ryzyka przedwczesnego porodu.

Im krótsza jest szyjka macicy w ciąży, tym większe prawdopodobieństwo komplikacji. Na niekorzyść ciężarnych przemawia fakt, iż diagnozowanie skracania szyjki macicy w ciąży pozostawia nadal wiele do życzenia. Nie wiadomo także do końca, czy jakakolwiek metoda leczenia tej przypadłości u ciężarnych może faktycznie zapobiec poronieniu w późnym stadium ciąży lub przedwczesnemu porodowi.

Skracanie się szyjki macicy w ciąży to naturalny element przygotowania ciała kobiety do porodu. Jednak kiedy do skrócenia szyjki macicy dochodzi w drugim trymestrze lub na początku trzeciego trymestru, istnieje poważne zagrożenie poronieniem lub porodem przedwczesnym. Kobiety, które mają za sobą poronienia lub przedwczesne porody powinny regularnie badać długość szyjki macicy, by odpowiednio wcześnie wykryć ewentualne problemy.