Wysokie ciśnienie w ciąży

Wysokie ciśnienie krwi to inaczej nadciśnienie tętnicze. Pomiar ciśnienia tętniczego krwi należy do jednych ze stałych elementów opieki medycznej kobiety w ciąży. Mierzenie ciśnienia powinno odbywać się w trakcie każdej wizyty kontrolnej u lekarza. Badania wskazują, iż nadciśnienie tętnicze jest problemem powszechnym wśród kobiet ciężarnych. Wzrost ciśnienia krwi następuje zwłaszcza w drugiej połowie ciąży. Nie wolno bagatelizować oznak nadciśnienia, ponieważ mogą one negatywnie wpływać na przebieg ciąży. Regularna kontrola ciśnienia krwi i właściwa opieka lekarska to główne czynniki zapobiegania rozwojowi nadciśnienia w ciąży.

1. Pomiary ciśnienia krwi w ciąży

Podczas pierwszej wizyty u lekarza zostaje wykonany pomiar ciśnienia krwi, którego wynik zadecyduje o dalszym postępowaniu z możliwymi wahaniami ciśnienia na każdym etapie ciąży.

Ciśnienie tętnicze uważane za prawidłowe wynosi 120/70 mmHg (milimetrów słupka rtęci). Pierwsza wartość oznacza ciśnienie skurczowe (jest ono skutkiem skurczu serca i wpompowania krwi do tętnic), druga liczba – to ciśnienie rozkurczowe (odpowiada okresowi rozkurczu serca i jego napełniania się krwią).

W czasie pierwszych sześciu miesięcy ciąży odnotowuje się niewielki spadek ciśnienia krwi, natomiast początek trzeciego trymestru ciąży naznaczony jest nieznacznym wzrostem ciśnienia tętniczego.

Zobacz film: "Najczęstsze problemy zdrowotne kobiet w ciąży"

Dlaczego tak się dzieje? W końcowych tygodniach ciąży zwiększa się objętość krwi w ustroju, a jej przepompowywanie jest utrudnione, m.in. ze względu na uciski żył przez ciężarną macicę. Podwyższone ciśnienie w końcowej ciąży to zjawisko naturalne i nie powinno niepokoić, jeśli wyniki pomiarów ciśnienia krwi mieszczą się w granicach normy.

Problem z nadciśnieniem w ciąży pojawia się wtedy, gdy ciśnienie krwi zaczyna przekraczać dopuszczalną granicę 140/90 mmHg. Lekarz jest zmuszony sprawdzić, czy wysokie ciśnienie nie jest przypadkiem jednym z pierwszych objawów gestozy, czyli zatrucia ciążowego.

Nadciśnienie tętnicze rozwijające się w czasie ciąży i ustępujące po porodzie, zwykle z towarzyszącymi mu obrzękami ciała i białkomoczem, stanowi objaw rozwijającej się gestozy ciążowej. Nadciśnienie w przebiegu zatrucia ciążowego dotyczy nawet 8% przyszłych mam w Polsce i niesie zagrożenia dla kobiety oraz dla płodu.

2. Zagrożenia ciąży wywołane nadciśnieniem

Nadciśnienie tętnicze w ciąży grozi nieprawidłowym dojrzewaniem łożyska, przez co może zostać zahamowany wewnątrzmaciczny rozwój płodu. Wysokie ciśnienie krwi w ciąży może przyczyniać się do przedwczesnego odklejenia się łożyska, niedotlenienia płodu, a nawet do jego obumarcia.

Nadciśnienie ciążowe wiąże się w wielu przypadkach z koniecznością zakończenia ciąży przed planowanym terminem porodu. Wcześniejsze zakończenie ciąży jest zalecane zwłaszcza wtedy, gdy nadciśnienie w ciąży grozi wystąpieniem rzucawki porodowej, a więc napadów drgawek, śpiączki i poważnych zmian w tęczówce oka.

Nadciśnienie w przebiegu gestozy wymaga leczenia farmakologicznego. Inne objawy, które mogą towarzyszyć rzucawce ciążowej, to: białkomocz, puchnięcie nóg, kostek i palców u rąk, silne bóle głowy, wymioty, mdłości, zaburzenia widzenia, bóle brzucha, nadmierny przyrost masy ciała.

W przypadku wysokiego ciśnienia krwi i objawów zwiastujących rzucawkę zaleca się natychmiastowe wykonanie cesarskiego cięcia. Najczęstsze powikłania stanu przedrzucawkowego w ciąży stanowią: zaburzenia krzepliwości krwi, krwawienia do ośrodkowego układu nerwowego, niewydolność krążeniowa, niewydolność nerek, uszkodzenia wątroby. Ciąża powikłana nadciśnieniem tętniczym jest ciążą wysokiego ryzyka i wymaga systematycznego nadzoru lekarskiego.

3. Nadciśnienie przewlekłe w ciąży

Nadciśnienie przewlekłe to takie nadciśnienie, na które kobieta choruje jeszcze przed zajściem w ciążę. Nadciśnienie to może mieć postać pierwotną – wtedy przyczyna jego wystąpienia jest nieznana, a może także wystąpić w charakterze wtórnym, jako następstwo licznych schorzeń, m.in. problemów endokrynologicznych oraz chorób nerek.

Przewlekłe nadciśnienie tętnicze nie prowadzi do wielu komplikacji w ciąży, może jednak wpłynąć na zakłócenie wzrostu wewnątrzmacicznego płodu. Co druga kobieta cierpiąca na nadciśnienie przedciążowe zagrożona jest wystąpieniem stanu przedrzucawkowego.

Nadciśnienie tętnicze w ciąży wymaga zatem systematycznej kontroli i regularnych wizyt u lekarza. Jeśli kobieta przyjmuje leki na nadciśnienie, jeszcze przed zajściem w ciążę powinna zgłosić się do lekarza – który albo zleci kontynuowanie dotychczasowej farmakoterapii, albo przepisze inne leki, bezpieczne dla ciąży.

Poza wskazaniami lekarskimi, przy nadciśnieniu w ciąży zaleca się: odpoczynek, unikanie sytuacji stresowych, kontrolę przyrostu masy ciała, picie odpowiedniej ilości płynów oraz właściwą dietę.

Ważne jest ograniczenie spożycia soli, jedzenie dużej ilości warzyw i owoców, niskotłuszczowych produktów mlecznych oraz produktów zbożowych. Trzeba ściśle monitorować ciśnienie, a pomiary zapisywać w specjalnym dzienniczku. Niepokojące objawy należy od razu zgłaszać lekarzowi prowadzącemu ciążę.

Więcej na ten temat przeczytasz w artykule: Ciśnienie w ciąży.