Zez

Zez to z jednej strony defekt kosmetyczny, z drugiej zaś – wada wzroku, która powoduje zaburzenia widzenia obuocznego. Nieleczony może doprowadzić do niedowidzenia, a nawet ślepoty.

O zezie mówimy, gdy mięśnie gałek ocznych nie działają prawidłowo. Wada może prowadzić do rozwoju tzw. leniwego oka. Wiąże się ono z osłabieniem zdolności widzenia w dotkniętym tym schorzeniem oku. Zez, w przeciwieństwie do jaskry, zaćmy czy dalekowzroczności, widoczny jest na zewnątrz, dlatego uznaje się go za defekt kosmetyczny.

Wyróżnia się trzy rodzaje zeza:

• towarzyszący,
• ukryty,
• porażenny.

1. Zez towarzyszący

To najczęściej diagnozowana postać zeza. Oś jednego oka jest odchylona w stosunku do osi oka ustawionego na wprost. Zezujące oko towarzyszy temu prowadzącemu w ruchu gałki ocznej, a kąt odchylenia w tym przypadku jest stały.

Wyróżnia się zez:

• rozbieżny,
• zbieżny,
• ku górze,
• ku dołowi,
• skośny.

Oko zezujące z czasem może utracić zdolność widzenia. Ostrość wzroku może być na bardzo niskim poziomie, graniczącym nawet ze ślepotą. Stąd tak ważne jest szybkie podjęcie leczenia.

6 faktów i mitów na temat higieny wzroku [6 zdjęć]

Większość ludzi jest świadomych niekorzystnego wpływu promieniowania UV na skórę. Rzadko jednak pamiętamy

zobacz galerię

2. Zez ukryty

W przypadku zeza ukrytego dochodzi do zaburzenia równowagi mięśni ocznych. Dolegliwość tego typu diagnozowana jest dopiero w czasie badania okulistycznego, gdyż na zewnątrz ten typ wady nie jest widoczny. Przyczyną zeza ukrytego mogą być:

• uraz głowy,
• choroby zakaźne,
• przysłonięcie oka przez dłuższy czas, np. w wyniku choroby czy urazu,
• duża różnica wady refrakcji.

3. Zez porażenny

Wada ta wynika z porażenia nerwu, który zaopatruje mięśnie okołoruchowe. Ruch gałki ocznej jest utrudniony lub wręcz niemożliwy. Wada tego rodzaju wyróżnia się zmiennym kątem odchylenia oczu. Choroba wymaga leczenia neurologicznego.

4. Leczenie zeza

Terapia powinna być podjęta stosunkowo szybko, by uniknąć powikłań. Pacjent w pierwszej kolejności poddawany jest dokładnemu badaniu okulistycznemu, które pozwoli m.in. na wykrycie krótkowzroczności lub dalekowzroczności. Zez bowiem często wynika z wad refrakcji. Konieczne jest również przeprowadzenie testów, które pozwolą ocenić kąt zeza oraz zdolność obuocznego widzenia. Kolejnym krokiem jest podjęcie odpowiedniego leczenia. W niektórych przypadkach wystarczy dobór odpowiednich szkieł korekcyjnych, które poprawią jakość widzenia i skorygują zeza. U małych dzieci bardzo dobre efekty przynosi zasłanianie zdrowego oka. Przez kilka godzin w ciągu dnia maluch nosi zasłonięte zdrowe oko, żeby pobudzić do patrzenia oko chore. Po tym czasie odsłania się zdrowe oko. Można również zastosować szkła pryzmatyczne.

Dobre rezultaty przynosi również interwencja chirurgiczna. Zeza łatwo jest skorygować, zwłaszcza u małych dzieci. Istotne jest jednak, by udać się do specjalisty szybko i stosować się do podanych przez niego zaleceń. Pamiętać bowiem należy, że zez to nie tylko defekt kosmetyczny, ale również poważna wada wzroku, która prowadzić może nawet do ślepoty.