Erytrocyty w ciąży
Erytrocyty w ciąży (czyli czerwone ciałka krwi, w skrócie RBC – red blood cells) są zwykle obniżone, gdyż ciąża zwiększa objętość krwi w organizmie kobiety, rozrzedzając ją. Obniżona ich ilość może oznaczać niedokrwistość. Stan anemii fizjologicznej w ciąży dotyka aż 40 proc. kobiet ciężarnych. Jednak zbyt niski poziom krwinek czerwonych w ciąży wymaga interwencji lekarskiej, aby zapobiec powikłaniom ciąży.
1. Zmiany w składzie krwi w ciąży
W ciele kobiety ciężarnej znacząco podnosi się
objętość całkowita krwi , nawet o 50 proc. w stosunku do zdrowej osoby niebędącej w ciąży. Większość tego zwiększenia ilości krwi (około 75 proc.) wynika ze zwiększenia ilości osocza we krwi, natomiast pozostałe 25 proc. wynika ze zwiększenia ciężaru krwinek czerwonych. W związku z tymi zmianami wyniki badań krwi są inne niż w każdym innym momencie życia kobiety. Normy dla kobiet w ciąży są po prostu odmienne od innych. Parametry powiązane z czerwonymi krwinkami to:
- średnia objętość krwinki czerwonej (w wynikach badań oznaczana jako MCV – mean corpuscular volume);
- rozkład objętości erytrocytów we krwi (w wynikach badań oznaczany jako RDW – red cell distribution width);
- poziom hemoglobiny (w wynikach badań oznaczany jako Hgb lub Hb), czyli barwnika krwi zawartego w czerwonych krwinkach i transportującego tlen;
- średnia masa hemoglobiny w krwince (w wynikach badań oznaczana jako MCH – mean corpuscular hemoglobin);
- średnie stężenie hemoglobiny w krwinkach (w wynikach badań oznaczane jako MCHC – mean corpuscular hemoglobin concentration);
- hematokryt (w wynikach badań oznaczany jako Hct), czyli stosunek objętości krwinek czerwonych do objętości całej krwi.
Norma erytrocytów u kobiet to 2-5,4mln/ul, jednak w czasie ciąży ilość czerwonych krwinek może spaść nawet do 3,5 mln/ul. Najniższa wartość hemoglobiny w ciąży to natomiast 110 g/l (6,8 mmol/L) w pierwszym trymestrze, a 105 g/L (6,5 mmol/L) w drugim i trzecim trymestrze. Jeśli spadnie poniżej tych wartości, należy niezwłocznie zgłosić się do lekarza.
2. Anemia fizjologiczna w ciąży
Anemia wymagająca leczenia może wywoływać poniższe objawy:
- zmęczenie,
- ból głowy,
- zawroty głowy,
- wypadanie włosów,
- łamanie się paznokci,
- problemy z koncentracją,
- tachykardia,
- niedociśnienie,
- bladość,
- drętwienie kończyn,
- bóle brzucha.
U dziecka rozwijającego się w łonie matki na skutek ciężkiej anemiimoże dojść do:
- pojawienia się wad rozwojowych,
- zaburzeń wzrostu płodu,
- przedwczesnego porodu,
- poronienia.
Aby zapobiegać niedokrwistości w ciąży, warto przyjmować specjalne preparaty żelaza dla kobiet w ciąży oraz witaminę C. Witamina C wspomaga wchłanianie żelaza. Żelazo także lepiej wchłania się, jeśli przyjmuje się je około godziny przed posiłkiem. Łatwiej przyswajalne żelazo można znaleźć w żywności, a szczególnie w mięsie (żelazo zawarte w roślinach słabiej się wchłania). W przypadku anemii makrocytarnej przyczyną niedokrwistości może być niedobór witaminy B12 lub kwasu foliowego.
Należy pamiętać, że anemia w ciąży jest stanem zagrażającym jej przebiegowi, a nawet życiu dziecka. Nie można lekceważyć objawów niedokrwistości i wyników badań. Lekarz musi zinterpretować wszystkie wykonywane w ciąży badania.