Zakażenie TORCH. Przyczyny, możliwe powikłania

Zakażenie TORCH (czyt. torcz) to pojęcie często stosowane przez lekarzy. Jest to skrót utworzony od pierwszych liter nazw czynników zakaźnych, które wywołują następujące choroby:

• toksoplazmozę;
• różyczkę;
• cytomegalię;
• opryszczkę;
• inne zakażenia (kiła, listerioza, HIV, wirusowe zapalenie wątroby).

Grupa wyżej wymienionych chorób może być poważnym problemem dla kobiet w ciąży, dlatego tak ważne są badania przesiewowe w kierunku ich wykrywania, dzięki czemu możliwe jest wczesne leczenie.

Częstość występowania poszczególnych chorób z tej grupy jest różna. Dzięki zalecanym w ciąży badaniom są jednak znacznie częściej rozpoznawane.

Z pewnością pomocne są obowiązkowe szczepienia m.in. na różyczkę. Obecnie od kilku lat nie odnotowano wrodzonej postaci tej choroby w Polsce, choć wyniki badań przesiewowych alarmują, że ponad 10 proc. kobiet w wieku rozrodczym nie ma przeciwciał ochronnych na tę chorobę.

Częstość występowania odry, listeriozy czy kiły waha się od poniżej jednego do kilku przypadków na 100 000 dorosłych.

Badanie TORCH wykonywane jest z próbki krwi żylnej. Obejmuje oznaczanie poziomu swoistych przeciwciał. Pacjentka nie musi specjalnie przygotowywać się do badania, nie musi być także na czczo.

Najczęściej wykonywany jest panel 10 badań, który obejmuje następujące patogeny:

• Rubella;
• Toxoplasma gondii;
• Herpes simplex virus typu I;
• Herpes simplex virus typu II;
• Cytomegalovirus;
• Parvovirus B19;
• Treponema pallidum;
• Bordetella pertussis;
• Varicella zoster virus;
• Chlamydia trachomatis.

W badaniu oznaczany jest poziom swoistych przeciwciał klasy IgG i IgM. Tego rodzaju badanie serologiczne może być wykonane jako test półilościowy lub ilościowy. Badanie półilościowe jest wykonywane zwykle u pań planujących ciążę.

Choroby z grupy TORCH zwykle przebiegają łagodnie i bezobjawowo, jednak zakażenia wymienionymi czynnikami zakaźnymi w czasie ciąży mogą mieć istotny wpływ na zdrowie dziecka - mogą prowadzić do:

• poronienia;
• powstania ciężkich wad wrodzonych.

Niebezpieczeństwo wystąpienia komplikacji jest największe, jeśli kobieta w ciąży choruje na daną chorobę po raz pierwszy w życiu (zakażenie pierwotne).

Infekcje z grupy TORCH mogą mieć poważne skutki dla dziecka. Konsekwencje tych infekcji mogą ujawnić się:

• tuż po urodzeniu dziecka;
• w okresie niemowlęcym;
• kilka lat po urodzeniu dziecka.

Skutkiem zakażenia TORCH może być m.in.;

• niska waga urodzeniowa;
• poród przedwczesny;
• krwotoczne zmiany skórne;
• zwapnienie mózgowe;
• padaczka;
• niedorozwój umysłowy;
• ciężka małopłytkowość;
• niedokrwistość;
• żółtaczka;
• zapalenie płuc;
• zapalenie wątroby;
• małoocze;
• zaćma;
• małogłowie;
• wodogłowie;
• głuchota.

Leczenie zespołu TORCH zależy od przyczyny wystąpienia, np. w przypadku wystąpienia toksoplazmozy wrodzonej wdrożona zostaje terapia przeciwpasożytnicza, w przypadku zakażenia cytomegalowirusem lub wirusem opryszczki ludzkiej stosowane są leki przeciwwirusowe.

Maluchy z kiłą wrodzą, powinny otrzymać dziesięciodniową antybiotykoterapię penicyliną krystaliczną.

Niezależnie od pochodzenia zakażenia konieczna jest dalsza kontrola w poradniach specjalistycznych oraz leczenie objawowe pacjentów dotkniętych tych syndromem.