Candida - przyczyny, objawy i leczenie kandydozy
Candida to grzyb pasożytniczy, zaliczany do drożdżaków, który bytuje w wielu ludzkich organizmach. Na co dzień nie daje żadnych objawów, jednak w stanach osłabienia i upośledzenia odporności organizmu człowieka może się namnażać i wywoływać grzybicę (kandydozę) różnych narządów. Co to jest infekcja grzybicza Candida i jakie są jej objawy? Jakie są zalecane metody leczenia infekcji Candida? Czy infekcja Candida jest zakaźna dla innych osób?
- 1. Czym jest infekcja grzybicza Candida?
- 2. Jakie są główne przyczyny infekcji Candida?
- 3. Objawy infekcji Candida
- 4. Jakie metody diagnostyki i testów są stosowane do identyfikacji Candida?
- 5. Leczenie Candida
- 6. Jakie są potencjalne komplikacje nieleczonej infekcji Candida?
- 7. Czy dieta ma wpływ na infekcje Candida?
1. Czym jest infekcja grzybicza Candida?
Candida albicans to pospolity grzyb, który zasiedla większość ludzkich organizmów (szacunkowo około 80 proc. ludzi jest nosicielem Candidy, która stanowi element flory bakteryjnej jelit). Gdy układ odpornościowy nosiciela działa prawidłowo i osoba ta jest zdrowa, obecność drożdżaków Candida nie daje żadnych objawów i dolegliwości.
W czasie osłabienia odporności grzyb ten może jednak zacząć nadmiernie się rozmnażać, przez co zachwiana zostaje równowaga mikrobiologiczna organizmu, w wyniku czego pojawiają się dolegliwości określane jako kandydoza lub drożdżyca.
Kandydoza najczęściej atakuje układ moczowy, jest również jedną z głównych przyczyn lekoopornych zakażeń w szpitalach. Odpowiada także za infekcje błon śluzowych przewodu pokarmowego oraz głębokie zakażenia układowe.
Drożdżaki Candida odpowiadają również za grzybicze zapalenie pochwy.
2. Jakie są główne przyczyny infekcji Candida?
Czy istnieją czynniki ryzyka predysponujące do infekcji Candida? Tak - wśród przyczyn infekcji grzybiczej Candida możemy wymienić:
- długotrwałe stosowanie antybiotyków niszczących florę bakteryjną jelit i zaburzających równowagę między dobroczynnymi a patogennymi drobnoustrojami znajdującymi się w organizmie;
- choroby upośledzające układ odpornościowy, takie jak AIDS, czy białaczka;
- częste wkłucia;
- wszczepione sztuczne zastawki serca, cewniki i przewlekłe żywienie pozajelitowe;
- nowotwory osłabiające odporność;
- przemęczenie i stres, które również osłabiają organizm;
- transplantacje, chemio- i radioterapia;
- cukrzyca;
- ciąża;
- terapia hormonalna.
3. Objawy infekcji Candida
Infekcja grzybicza Candida daje wiele objawów typowych dla tego zakażenia, m.in.:
- jeśli występuje w pochwie - obrzęk, zaczerwienienie błon śluzowych pochwy, podrażnienie i pieczenie pochwy oraz sromu, ropne upławy, ból podczas oddawania moczu i w czasie stosunku;
- u dzieci może wywoływać zapalenie ucha i pieluszkowe zapalenie skóry;
- u mężczyzn kandydoza wywołana przez drożdżaki może dawać objawy w postaci czerwonych plamek oraz pęcherzyków, a także zaczerwienienia i świądu żołędzi.
4. Jakie metody diagnostyki i testów są stosowane do identyfikacji Candida?
Rozpoznanie infekcji grzybiczej Candida może być przeprowadzane przy użyciu różnych metod diagnostycznych, takich jak:
- badania mikroskopowe;
- testy biochemiczne;
- testy immunologiczne;
- PCR (reakcja łańcuchowa polimerazy);
- badania obrazowe, takie jak tomografia komputerowa czy rezonans magnetyczny.
Ostateczna diagnoza powinna być jednak postawiona przez lekarza na podstawie zestawienia wyników różnych testów oraz analizy objawów i historii choroby pacjenta.
5. Leczenie Candida
Infekcje grzybicze Candida leczy się farmakologicznie lekami przeciwgrzybicznymi, takimi jak:
- klotrimazol;
- ketokonazol;
- kaspofungina;
- mikonazol;
- mikafungina;
- anudulafungina.
Preparaty te mają najczęściej postać żelu lub maści do stosowania miejscowego.
W przypadku poważniejszych zakażeń wywołanych Candida albicans, stosowane są leki w postaci doustnej. Wskazane jest przywrócenie prawidłowej flory bakteryjnej jelit, co można zrobić za pomocą odpowiedniej diety lub suplementów probiotycznych, które dostarczają dobroczynnych bakterii.
6. Jakie są potencjalne komplikacje nieleczonej infekcji Candida?
Nieleczone infekcje Candida mogą prowadzić do różnych komplikacji, zwłaszcza jeśli są one ciężkie lub utrzymują się przez długi czas. Oto kilka możliwych powikłań:
- rozprzestrzenianie się infekcji, np. z jamy ustnej do przełyku, a następnie dalej do przewodu pokarmowego;
- zakażenie krwi (grzybica układowa) w przypadku osób z osłabionym układem odpornościowym, co może prowadzić do poważnych komplikacji, takich jak infekcje układowe;
- zapalenie narządów wewnętrznych, takich jak wątroba, śledziona czy płuca;
- problemy skórne, w tym zakażenia skóry, paznokci czy błon śluzowych;
- zespół przewlekłego zmęczenia;
- zaburzenia trawienne;
- reakcje alergiczne, które mogą objawiać świądem, wysypką skórną czy problemami z oddychaniem.
7. Czy dieta ma wpływ na infekcje Candida?
Dieta może wpływać na infekcje Candida. Niektóre jej składniki mogą sprzyjać rozwojowi tej infekcji, a zmiana diety może być pomocna w leczeniu infekcji lub zapobieganiu jej nawrotom.
Jakie środki profilaktyczne można podjąć w celu uniknięcia infekcji Candida? Warto:
- ograniczyć cukry i produkty bogate w skrobię;
- unikać alkoholu;
- zwiększyć spożycie warzyw i błonnika;
- spożywać zdrowe tłuszcze;
- stosować probiotyki;
- unikać fast-foodów i innych produktów wysoko przetworzonych;
- zadbać o odpowiednią suplementację.